Debiuty mają w sobie jakąś magię, w której totalnie się odnajduję. Uwielbiam ten dreszczyk ekscytacji, gdy otwieram książkę i nie mam pojęcia, czy zaiskrzy. Przy znanych autorach zawsze mam pewność, że jeśli nie sama historia, to porwie mnie styl. A czy jest coś piękniejszego niż sytuacja, w której niewiadoma okazuje się porywającą przygodą?
"Strażnik jeziora" to pierwsza powieść Michała Zgajewskiego, która ukazała się na naszym rynku. Nie dziwię się zupełnie, że wydawnictwo zapewniało, że po otrzymaniu jego tekstu byli zaskoczeni, że debiut jeszcze przed nim. Czegoś takiego z pewnością jeszcze nie czytaliście - to powiew świeżości w klasycznym wydaniu.
Ta książka ma kilka naprawdę mocnych punktów. Przewrotnie zacznę od okładki, która doskonale spełnia swoją rolę, gdyż przyciąga wzrok, a im dłużej się na nią patrzy, tym więcej szczegółów dostrzega się w tej grafice. To idealna analogia dla tego, co znajdziemy w środku. Początkowo widzimy dość prostą historię zaginięcia ubarwioną lokalnym folklorem i słowiańskimi wierzeniami, ale przewracając kolejne kartki, przestajemy wierzyć już nawet w to, co braliśmy za pewnik. Mnie taka konstrukcja kryminalnej opowieści kupuje całkowicie i chcę tylko więcej.
Kolejnym atutem jest główny bohater. Nie jest to jeden z tych niezniszczalnych, wszystkowiedzących herosów, a zwyczajny, nieco zahukany i przede wszystkim popełniający błędy mężczyzna. Jest tak do bólu ludzki, że trudno uwierzyć, że jest wymyślony. Norbert Krzyż w dość niestandardowy sposób realizuje się w zawodzie prywatnego detektywa. Początkowo można odnieść wrażenie, że zupełnie nie ma serca do swojej pracy, ale jak już wspominałam przy kompozycji powieści - odbiór wydarzeń i postaci zmienia się pod wpływem wątków, które rozwijają się dopiero z czasem. Ostatecznie okazuje się, że śledztwo jest na tyle skomplikowane i złożone, że jego finał przynosi nie tylko rozwiązanie sprawy, ale także pozwala głównemu bohaterowi poukładać elementy jego własnego prywatnego życia.
Istotnym czynnikiem wpływającym na najwyższą jakość tego debiutu jest także miejsce akcji. Tytułowe jezioro ze swoją historią składają się na specyficzny klimat podbijający jeszcze bardziej gęstą atmosferę małej społeczności Żywca. Lokalne układy, wielopokoleniowe konflikty, zaszłości, które nie dają o sobie zapomnieć stanowią w zasadzie tylko tło kryminalnej intrygi, ale bez tego ta powieść byłaby o wiele uboższa.
"Strażnik jeziora" to mocne otwarcie literackiej kariery Michała Zgajewskiego. Takie debiuty chcę czytać i wspierać, bo cieszy mnie to, że wciąż są nieodkryci jeszcze autorzy, mogący wnieść do gatunku własną, oryginalną perspektywę. I już nie mogę się doczekać kolejnego spotkania z pokiereszowanym przez los detektywem.
Moje 10/10.
/8dc163e705f3d6a4dbd868aab685daa4/n/straznik-jeziora)
@paulina.orkisz
