„Trzeba pójść i zniżyć się pod strzechę wieśniaka w różnych odległych stronach, trzeba śpieszyć na jego uczty, zabawy i różne przygody. Tam, w dymie wznoszącym się nad głowami, snują się jeszcze stare obrzędy, nucą się dawne śpiewy i wśród pląsów prostoty odzywają się imiona Bogów zapomnianych”.
Zorian Dołęga Chodakowski
Mamy koniec października, właśnie odkryłam moją książkę roku dzięki Wydawnictwu, o którym nigdy nie słyszałam. Swoją drogą to ciekawe, że reklamuje się dużych wydawców, a tych, którzy zajmują się lokalną historią, jakoś się pomija. Paśny Buriat, bo o nim mowa w swym dorobku ma wiele wspaniałych pozycji, miałam okazję się im bliżej przyjrzeć, a zwłaszcza książce Bug z Tobą historie o życiu i śmierci na wsi nadbużańskiego Podlasia Pani Doroty Filipiak.
Nie czytałam poprzedniej pozycji tej Pisarki, czyli Rumunia piękne lustro Europy, ale książka o naszym polskim Podlasiu mnie zachwyciła i wzruszyła. Pozycja Bug z Tobą, to przede wszystkim tęsknota… Tęsknota za tym co było, a co zostało utracone, wspomnienia, oraz historia ta nieopowiedziana, historia naszych przodków babek, ojców… Ta publikacja to świat, który istniał a do którego my być może tęsknimy, podświadomie to wypierając.
Pisarka przenosi nas nad Bug… Rzekę z wielką przeszłością, do ludzi, którzy spędzając nad nią całe życie niesłusznie pogardliwie byli i czasami dziś są nazywani ciemnotą zza Buga. Podlasie nadbużańskie ma jednak swoje tajemnice, historię i wiarę w to, że człowiek w tak ciężkich czasach, jak dziś może być dobry.
Bug z Tobą to opowieści o ludziach, ludzi i wydarzeniach, tych sprzed lat, ale i tych dzisiejszych. O wielkich klęskach i małych zwycięstwach, o biedzie i tragedii ludzkiej egzystencji, ale także nadziei na lepsze jutro. Książka ta przenosi nas do świata, jakiego już nie ma, a może kiedyś będzie? Do polskiej chaty, z tradycjami, gdzie zarówno życie jak i śmierć to jedno było, dokonywane i czczone z szacunkiem.
Ta książka mnie wzruszyła, popłakałam się już na samym wstępie. Wiele słów, wiele emocji… Najwspanialsza polska rzeka opowiada o drodze ludzi na przestrzeni wieków, tych którzy pomarli, ale także tych, którzy zostali. Polskie sady, pola i łąki odkrywają przed nami tajemnice dawnej Polski, jej tradycji, potrzeb, udręk i pociech. To nie jest publikacja historyczna, to przeniesienie w czasie do lat, które być może pozwolą nam zrozumieć tragiczne położenie dzisiejszego Podlasia i Lubelszczyzny.
Jedyne czego żałuję, to skąpość zdjęć. Dla mnie Bug z Tobą mógłby być grubszy i zawierać archiwalne fotografie Podlasia. Moim zdaniem, jest to najbardziej jak dotąd wartościowa książka tego roku. Gdy się ją czyta, od razu przychodzi na myśl Moja Piosnka Cypriana Norwida.
Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba
Podnoszą z ziemi przez uszanowanie
Dla darów nieba,
Tęskno mi, Panie.
Jestem pod ogromnym wrażeniem, z całą pewnością będę do tej pozycji wracała i nigdy mi się nie znudzi. Czekam na kolejne tak wartościowe dzieła.