Jedyna historia recenzja

Stary mężczyzna imieniem Paul opowiada po wielu latach o swojej młodzieńczej miłości (miał wtedy 19 lat), do Susan, kobiety po czterdziestce, która mogłaby być jego matką. Usiłuje zrozumieć, zracjonalizować swoje uczucie, ale czy miłość podlega racjonalizacji, czy można ją obiektywnie i chłodno ocenić?

Kluczowy w książce jest następujący cytat: „Każdy ma swoją historię miłości. Każdy. Taka historia mogła zakończyć się fiaskiem, uczucie mogło wygasnąć, mogło nawet nigdy do niczego nie dojść, wszystko mogło rozgrywać się w wyobraźni, ale to nie czyni jej mniej prawdziwą. Czasem nawet bardziej. Czasem widzi się parę, która wydaje się do głębi sobą znudzona, i nie sposób wyobrazić sobie, by coś ich jeszcze łączyło ani dlaczego nadal są razem. Ale to nie tylko przyzwyczajenie, wygoda, przywiązanie do konwenansów czy coś podobnego. Są razem, bo kiedyś przeżyli swoją historię miłości. Wszyscy ją przeżywają. To jedyna historia.” A opowieść Paula, to właśnie ta jego jedyna historia. Od razu pojawia się pytanie, a jaka jest moja historia? A historia moich rodziców?

Na początku jest sielankowo i pięknie, ale druga część książki, gdy Susan porzuca męża i kochankowie zamieszkują ze sobą, staje się bardziej dramatyczna, pojawiają się w tej relacji kłopoty i problemy; Paul nie potrafi sobie z nimi poradzić, jest po prostu za młody, brakuje mu życiowego doświadczenia i przyjacielskiej rady, szamocze się bezradnie przez lata, widząc jak traci ukochaną kobietę, która stacza się w alkoholizm. Miłość przeistacza się w litość i gniew. Ale Paul nie potrafi odejść od Susan, choć pewnie powinien. Po latach myśli: „Czy byłoby lepiej – to znaczy mniej katastrofalnie – dla niego, dla niej, dla nich obojga, gdyby ich związek istotnie był „francuski”? Starsza kobieta uczy młodszego mężczyznę sztuki miłości, a potem, ukradkiem ocierając wytworną łzę, przekazuje go światu – światu młodszych, bardziej poślubialnych kobiet? Być może.” Być może...

Lubię narrację Barnesa powolną i płynną pełną dygresji i refleksji. W takim duchu czyta audiobooka Jerzy Schejbal, to dosyć kontrowersyjna interpretacja, ale mi się podobała.

Niestety, książka jest przegadana, za dużo tam słów i banałów a ciekawe, poruszające fragmenty czy myśli pojawiają się rzadko. Dlatego w pewnym momencie przestałem słuchać audiobooka i przerzuciłem się na ebooka, którego przyswaja się szybciej.

Nasuwa się porównanie z 'Lektorem' Schlinka, też opowiadającym o miłości młodego chłopaka do starszej kobiety, to uczucie wpłynęło na całe jego życie. Ale w arcydziele Schlinka mieliśmy zwięzłość i siłę, każde słowo ważyło, u Barnesa ciekawe myśli i poruszające fragmenty toną w morzu banałów.

Trochę żal straconej okazji, ale to wciąż inspirująca proza, Barnes nie schodzi powyżej pewnego poziomu.