Recenzja książki Warszawskie dzieci`44

Trzy dni temu obchodziliśmy 77. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Było to powstanie, które miało trwać zaledwie kilka dni, natomiast zakończyło się po 63 dniach pełnych bólu, walki o przetrwanie i każdy kolejny dzień życia. Nikt nie spodziewał się, że mimo pełnej mobilizacji, będzie ono obfitowało w tak wiele zniszczenia i śmierci. Chęć udziału w powstaniu i jakąkolwiek pomoc w drodze ku wolności deklarowały również dzieci, które niejednokrotnie bez zgody rodziców angażowały się w ryzykowane działania powstańcze, gdyż ich poczucie lęku i zagrożenia było zdecydowanie mniejsze niż osób dorosłych.

Książka „Warszawskie dzieci ‘44” opowiada historię właśnie tych dzieci. Autorka, podpierając się wieloma źródłami oraz wspomnieniami zarówno dzieci jak i ich rodzin, przekazuje nam jak wyglądał udział w powstaniu właśnie tych najmłodszych. Jakie było ich zaangażowanie i radość z tego, że Polska będzie wolna. Zwróciła również uwagę na różnorodne postrzeganie dzieci w walkach zbrojnych. Te walczące w powstaniu są określane mianem bohaterów, nie zwracano uwagi na to, że byli za młodzi, że to nie miejsce dla dzieci. Natomiast o dzieciach walczących na Bliskim Wschodzie nie mówi się tego, one nie powinny walczyć, zwraca się uwagę na nieludzkie zachowanie i zmuszanie do udziału w walkach zbrojnych. Skąd tak różne w nas podejście do takiego samego tematu?

W pozycji tej poza licznymi wypowiedziami osób bardziej i mniej znanych, możemy również przenieść się do powstańczej Warszawy dzięki licznym fotografiom umieszczonym w książce. Znajdziemy też wiele zdjęć przedstawiających wydawane w tym czasie czasopisma dla dzieci, które miały za zadanie odwrócić ich uwagę od toczących się walk.

Autorka w każdym rozdziale podejmuje się wyjaśnienia innych zagadnień związanych z udziałem dzieci w postaniu. Przedstawia ich największe lęki ale również i pragnienia. Ich spojrzenie na otaczający świat, na Niemców, którzy niejednokrotnie jednym strzałem w stronę rodziców, burzyli ich życie.

Nie jest to pozycja z kategorii lekkich i przyjemnych, ale niewątpliwie niezbędna dla każdego, kto chce bliżej poznać życie dzieci w powstańczej Warszawie. A bogate źródła i rozbudowana bibliografia pozwalają w razie potrzeby na szersze pogłębienie tego zagadnienia.