Recenzja książki Statystycznie rzecz biorąc. Czyli ile trzeba zjeść czekolady, żeby dostać Nobla?

Umówmy się- nie ma nic nudniejszego, niż statystyka. Całe te rozkłady naturalne, grupy badane, czi-kwadraty czy tam inne figury geometryczne. Nie da się. Wiadomo, z pewnością istnieje grupa zapaleńców, którzy w imię doktoratów i innych literek przed nazwiskiem są w stanie znieść męczarnie słuchania lub czytania o prawidłowym interpretowaniu badań naukowych i konstruowaniu wiarygodnych ankiet, ale żeby przy tym wybornie się bawić to już nie. Tak się nie da.

No, chyba, że na scenę wpuścimy Janinę Bąk z jej nietuzinkowym poczuciem humoru, autoironią i lekkością pióra. Nie bez powodu przytoczę tutaj ulubiony chyba przymiotnik autorki deklarując, że statystyka w jej wykonaniu staje się... pluszowa.

Ta książka to nie jest podręcznik. Janina tak daleko stoi od nadęcia i wykładania maluczkim nauki,które często charakteryzują książki popularnonaukowe, jak tylko jest to możliwe. Hm,może nawet można określić jak daleko na skali znajduje się taka Janina w porównaniu ze statystycznym autorem? Tylko jaka skala? Nominalna średnio, tam będzie trochę ciasno z nagromadzenia jamników i labradorów...

O to właśnie chodzi. Autorka nie naucza. Nie przedstawia nam wiedzy tajemnej, prawd objawionych. Nie oczekuje, że po przeczytaniu książki czytelnik od niechcenia wyliczy na skrawku chusteczki średnie rozłożenie kremu w eklerach zakupionych w cukierni tuż przy domu i nie wyznaczy mediany zawartości rodzynek w kawałkach sernika na stole. Janina opowiada nam o statystyce, jakby była to najzabawniejsza anegdota z jej życia. I momentami- tak właśnie jest. Istnieje pewne ryzyko, że bliscy zaczną poddawać w wątpliwość naszą stabilność emocjonalną widząc, jak śmiejemy się w głos podczas czytania książki ze statystyką w tytule. Nie mogę obiecać, że tak nie będzie. Za to z pewnością będzie lekko, zabawnie i szalenie ciekawie. Wiedza przemycana jest od niechcenia pomiędzy foką a tortem w sposób mistrzowski. Niby czytamy o nieomylności żon i trudnych wyborach prezentowych (czekolada czy kokaina?), a tymczasem niespostrzeżenie uczymy się, jak interpretować wielkość grup badanych w tym eksperymencie co to chcemy go udostępnić na facebooku jako ostateczny dowód, że rodzynki w serniku to zmowa reptilian. Autorka prowadzi nas za rękę przez konstruowanie i odczytywanie wykresów, zastosowanie skal w statystyce i badania ankietowe. Co więcej (SPOILER ALERT!) wyprowadza nas z uśmiechem z pięknej krainy złudzeń, w której statystycznie wychodząc z psem na spacer mamy 3 nogi...

Język jest lekki, można powiedzieć- codzienny. Matematyczne zagadnienia obdarte z naukowego slangu stają się przyjemną i pluszową opowiastką. Mnogość anegdot, autoironii i błyskotliwych spostrzeżeń wynosi te książkę ponad "sztywną naukę"

To książka, w której przeczytałam wszystkie przypisy. I świetnie się bawiłam.
Pozycja obowiązkowa dla każdego, kto chce rozumieć o czym mówią "amerykańscy naukowcy". I czy w ogóle cokolwiek mówią.