Recenzja książki Cisza

Norweski podróżnik, zdobywca bieguna południowego i Mount Everestu napisał książkę o roli ciszy w naszym życiu. Coś jest na rzeczy, bo w obecnych czasach jesteśmy wciąż wręcz zalewani decybelami; na przykład gdy wchodzimy do sklepu, restauracji czy fryzjera, traktowani jesteśmy głośną muzyką. W wielu domach na okrągło włączony jest telewizor, bo ludzie boją się ciszy. Tu cytat z powieści 'Vernon Subutex': „Vernon widział dziesiątki klientów cierpiących na słowotok, ludzi, którzy muszą podtrzymywać rozmowę, nie przerywając jej ani na chwilę, żeby odsunąć od siebie myśli tak zatrważające, że mogłyby ich unicestwić, doszczętnie.” No właśnie, dla wielu cisza jest zagłuszeniem czegoś niewygodnego, hałas daje ucieczkę, daje ulgę. Co ciekawe, jak pisze Kagge: „dyskomfort płynący z przebywania w samotności i milczeniu nie pojawił się wraz z telewizją w latach pięćdziesiątych, Internetem w latach dziewięćdziesiątych czy ze smartfonami ostatnio, lecz istniał również w czasach Pascala.”

Naszą ucieczkę od ciszy potwierdzają psychologowie, Kagge przytacza wyniki badań mówiących, że większość ludzi „odczuwa przykrość gdy przebywa samotnie od sześciu do piętnastu minut w pomieszczeniu bez muzyki, czegoś do czytania, możliwości pisania czy dostępu do własnego smartfona, pozostawiona tylko własnym myślom.”

Pisze słusznie Kagge, że cisza staje się dobrem luksusowym: „Zamożni mieszkają tam, gdzie natężenie hałasu jest mniejsze, a powietrze lepsze. Ich samochody jeżdżą ciszej, często ciszej też działa pralka.” Zaś wielu biednych żyje w ciągłym hałasie.

Cytuje autor mądrych filozofów, Heideggera, Wittgensteina, ale jak znaleźć w sobie ciszę mówi niewiele, pisząc tylko: „Ciszę łatwiej jest znaleźć, niż wielu osobom się wydaje. Ona jest tam, gdzie jesteś ty. Żaden profesor czy psycholog, żaden ojciec trojga dzieci taki jak ja, nie zdoła wytłumaczyć ci wszystkiego słowami.” Bardzo to niejasne i zagadkowe.

Można jeszcze u Kagge znaleźć trochę ciekawych, myśli, trochę bełkotu à la Coelho, trochę mętnych treści. Mimo tego, że rzecz jest napisana ładnie, powiedziałbym elegancko, niewiele się z tej lektury dowiedziałem.