A jeśli było inaczej. Antropologia historii recenzja

Takiej historii powinno się uczyć

Autor: @almos ·2 minuty
2020-06-27
3 komentarze
13 Polubień
Lubię czytać książki niedawno zmarłego Ludwika Stommy. Dlaczego? Przede wszystkim za styl. O trudnych zagadnieniach historycznych czy antropologicznych pisze on bowiem z niezwykłą lekkością, z humorem, z potoczystością. Mało kto tak pisze, historycy czy przedstawiciele nauk społecznych winni u niego pobierać lekcje stylu i popularyzacji nauki.

Po drugie, mamy tu przykład wykładu historycznego, którego winno się uczyć w szkołach. Bo nie ma sensu obecnie wkuwanie życiorysów królów, bitew i dat, wszystko to można znaleźć w 5 minut w internecie. Ważne jest jak interpretować historię, jak ją rozumieć, jakie nauki z niej wyciągać, i w tym Stomma jest niezrównany.

Tematem książki jest rozumienie historii, do której przykładamy nasze współczesne miarki kulturowe czy moralne, nie rozumiejąc świadomości czy kontekstu epok minionych. I tak np. pisze Stomma a propos okrucieństwa: „Musimy zdać sobie sprawę, że nasze współczesne pojęcia „okrucieństwa”, „brutalności”, „przemocy” mają się nijak do kodeksu moralnego minionych wieków i znanego nam sensu zaczęł nabierać powoli dopiero w XIX wieku.” (s.35).

Książkę otwiera fascynujący esej o dzieciństwie, pisze Stomma że dzieciństwo współczesne jest kategorią kulturową i stosunkowo świeżą, do XVIII-XIX po prostu go nie było, dlaczego? Ano ludzie żyli krótko, mieli dużo mniej czasu, zatem rezygnowali z dzieciństwa. I tak w wieku 8-9 lat zaczynali pracę, w wieku 15 lat zawierali związek małżeński (dziewczęta nawet wcześniej) i stawali się rycerzami walczącymi w bitwach. A dzieci od 4-5 roku życia karmiono już jak dorosłych, łącznie z podawaniem im alkoholu. Wszystko to zmieniło się w wieku XIX gdy średnia długość życia gwałtownie wzrosła. Dość powiedzieć że pierwszy sklep z zabawkami dla dzieci w Paryżu otwarto w połowie XIX wieku, bracia Grimm nie pisali dla dzieci a Hans Christian Andersen zżymał się, gdy mu mówiono że jest pisarzem dziecięcym.

Mamy jeszcze arcyciekawe eseje o tym jak rozumiano przestrzeń i anonimowość w dawnych wiekach, wtedy miasta i wsie były małe. I w takich zbiorowościach wszyscy wiedzieli o wszystko o wszystkich, dopiero w XIX wieku rozwój wielkich miast przyniósł anonimowość. Pisze też fascynująco Stomma jak zmieniało się poczucie czasu, mamy historyczną analizę pojęcia wstydu, mamy też esej o kulturowym i historycznym kontekście zwyczajów kulinarnych.

Wszystko to napisane lekko, potoczyście, autor imponuje erudycją i humorem. Gorąco polecam wszystkim miłośnikom historii.

Moja ocena:

Data przeczytania: 2014-05-22
× 13 Polub, jeżeli recenzja Ci się spodobała!

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe
Sprawdzam dostępność...
Ogłoszenia
Dodaj ogłoszenie
2 osoby szukają tej książki
A jeśli było inaczej. Antropologia historii
A jeśli było inaczej. Antropologia historii
Ludwik Stomma
4.5/10

(...) Chcemy sądzić, że to nasz świat jest słuszny, konkretny, normalny. Dekretujemy więc prawa naturalne, odwieczne prawdy, obiektywną moralność etc. Jednak uczciwe spojrzenie wstecz przekonuje nas,...

Komentarze
@Anna_Natanna
@Anna_Natanna · ponad 4 lata temu
Bardzo interesująca i pouczająca lektura. Edukacja wciąż pozostaje w tym samym miejscu. Ale zmiany wymagają przede wszystkim metody przygotowujące kadry nauczycielskie, która będzie myśleć inaczej. A poza tym chyba najwyższa pora pozwolić nauczycielom na więcej inwencji.
× 2
@Renax
@Renax · ponad 4 lata temu
Lubiłam czytać jego felietony. Zainteresowałam się tą książką, szczególnie o dzieciństwie jako świeżej kategorii.
× 2
@Rudolfina
@Rudolfina · ponad 4 lata temu
Stomma, zaiste, wart jest mszy 😉
× 1
A jeśli było inaczej. Antropologia historii
A jeśli było inaczej. Antropologia historii
Ludwik Stomma
4.5/10
(...) Chcemy sądzić, że to nasz świat jest słuszny, konkretny, normalny. Dekretujemy więc prawa naturalne, odwieczne prawdy, obiektywną moralność etc. Jednak uczciwe spojrzenie wstecz przekonuje nas,...

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe
Sprawdzam dostępność...
Ogłoszenia
Dodaj ogłoszenie
2 osoby szukają tej książki

Pozostałe recenzje @almos

Źródła
Zwyczajne piekło

Ostatnio lubię czytać krótkie książki, ta ma 112 stron, ale treści i emocji jest w niej bardzo dużo. To historia rodzinna opowiedziana przez trzy osoby i dziejąca się w ...

Recenzja książki Źródła
Szafarz
Górnośląski czarny kryminał

Głównym bohaterem kryminału Brudnika jest genialny, ale też szalony śledczy – Rafał Lichy. Rzecz cała zaczyna się tak, że Lichy, wyrzucony z policji, pędzi żywot bezdomn...

Recenzja książki Szafarz

Nowe recenzje

Córka milionera
Córka milionera
@Malwi:

"Córka milionera" to kryminał, który na pierwszy rzut oka może wydawać się klasycznym dreszczowcem, ale Tomasz Wandzel ...

Recenzja książki Córka milionera
Tylko dobre wiadomości
Z optymizmem patrzeć w przyszłość
@Moncia_Pocz...:

Już dość dawno nie sięgałam po książki Agnieszki Krawczyk, choć kiedyś czytywałam je systematycznie. Postanowiłam nadro...

Recenzja książki Tylko dobre wiadomości
Pomiędzy wiarą a przekleństwem
Jestem oczarowana
@stos_ksiazek:

Ależ wyciągnęłam się w tę książkę. Po prostu przepadałam! Nie spodziewałam się, że „Pomiędzy wiarą a przekleństwem” Joa...

Recenzja książki Pomiędzy wiarą a przekleństwem