Silva Rerum recenzja

Wiele już entuzjastycznych opinii napisano o tej fascynującej książce dziejącej się w Wilnie w XVII wieku. Muszę powiedzieć, że mnie też urzekła historia rodziny Najrwojszów: to gęsta, barokowa, pełna magii, subtelnej psychologii, zmysłowej erotyki proza, ale także klasyczny romans o szalonej miłości, która zwycięża wszystkie przeszkody. Poza tym książka jest pełna ciekawych smaczków z epoki dotyczących strojów, potraw, obyczajów, topografii Wilna i tym podobnych, no cóż, pani Sabaliauskaitė jest przecież historykiem sztuki...

Siłą książki są też historie bohaterów drugoplanowych, choćby ta kolegi Najworszów Jonasa Tarwida czy ludwisarza Jana de la Marsa lub trzykrotnej wdowy Eufemii albo Tereski Bartoszewiczówny, która uciekła przed małżeństwem do klasztoru.

Na losach wielu bohaterów książki odciska się zdobycie Wilna przez Kozaków w 1655 r., które skończyło się trzydniową rzezią mieszkańców i siedemnastodniowym pożarem miasta; był to czas wielkich okrucieństw i niewyobrażalnych gwałtów. Tak wtedy wyglądało zaprowadzanie 'russkiego miru' i do dzisiaj się niewiele zmieniło... Po najeździe Kozaków miasto nigdy już nie wróciło do dawnej świetności.

Niektóre sceny są głęboko wzruszające: ceremonia obłóczyn Urszuli Narwojszówny, czy nocna kąpiel w jeziorze. A opis pobytu Urszuli Narwojszówny w klasztorze do złudzenia przypomina współczesne życie zakonne przedstawione w książce Abramowicz 'Zakonnice odchodzą po cichu'. Niewiele się przez wieki zmieniło...

Jest też książka Sabaliauskaitė zawoalowaną polemiką z sienkiewiczowskim 'Potopem', litewska autorka zupełnie inaczej od naszego pisarza ocenia księcia Janusza Radziwiłła, inne też podaje okoliczności jego śmierci. Także, na tle płaskiego psychologicznie i erotycznie 'Potopu' książka Sabaliauskaitė lśni pełnym blaskiem, ale trzeba powiedzieć, że napisana została w XXI wieku, tak że porównanie z naszym noblistą jest nieco nie fair.

Świetnie słuchało mi się audiobooka w znakomitej interpretacji Wiktorii Gorodeckiej.

Widzę, że ukazały się kolejne tomy tego cyklu, niestety nie ma audiobooków... Ale i tak po nie sięgnę.