Rzeczy, których nie wyrzuciłem recenzja





Rozglądam się po pomieszczeniu, w którym aktualnie jestem. Widzę pamiątki z podróży, małą kolekcję filmów, sporo roślin i miękkie koce. W następnym pokoju patrzę na półki uginające się pod ciężarem książek, wielkie łóżko z dużą ilością poduszek i pudełka pełne papeterii, ozdób, pocztówek... Każde pomieszczenie pełne jest przedmiotów, które zapewniają komfort domownikom, przywołują wspomnienia lub dają przyjemne wrażenia estetyczne.
Co jednak z tym wszystkim się stanie, gdy mnie nie będzie? Gdy domownicy umrą?

„Nie znikniemy bez śladu. A nawet jak znikniemy, to zostaną nasze rzeczy, zakurzone barykady."

Marcin Wicha oczarował mnie drobiazgowością, z jaką pisał o kolejnych przedmiotach. Po śmierci matki musiał uporządkować jej rzeczy, a każda z nich przywoływała wspomnienia. Książka kucharska ze zdjęciem Stalina, cukier z czasów, gdy o cukier nie było łatwo, wycinki z gazet... Za każdym niepozornyn przedmiotem kryje się historia, a lawina wspomnień dzięki nim zostaje uruchomiana. Wyłania się z niej obraz dawnej Polski, codzienność PRL-u, ale przede wszystkim portret silnej kobiety, która nienawidziła bezsilności. Czytelnik za zgodą Autora staje się podglądaczem, ale pierwszy raz od bardzo dawna nie miałam nic przeciwko wydzieraniu się do cudzego życia. Momentami czułam tęsknotę Wichy jako swoją, ale przede wszystkim lekturze towarzyszyło ciepło. Ciepło pięknej miłości, jaką dziecko darzy matkę przez całe swoje życie.

„Rzeczy, których nie wyrzuciłem" nie jest lekturą porywającą i nie służy do zapewnienia rozrywki. To krótka książka, która pomaga docenić otaczającą nas rzeczywistość. Przypomina, że każdy przedmiot ma duszę i że ważni są ludzie wokół nas. Fragmenty chociażby poświęcone książkom — wyblakłe grzbiety, rodzaje papierów, rozmowa z antykwariuszem, drukarnie PRLowskie, wydania encyklopedii, wycinane z gazet przepisy, dobór słów — są tak drobiazgowe, że nie każdemu przypadną do gustu, ale mi pozwoliły złapać oddech. Zatrzymać się i rozejrzeć. Docenić, zatonąć w myślach i powoli ruszyć dalej. Doświadczenie mile i w moim życiu potrzebne.
Jest to również lektura, która w subtelny sposób zarysowuje przed czytelnikiem codzienność czasów, które już dawno odeszły. Braki w sklepach i wspomnienia wojny, o której każdy pragnie zapomnieć, więc wspomina się o niej jedynie między zdaniami. Przeszłość jest tutaj żywa i niewinna (w końcu głównie patrzymy na nią przez pryzmat dziecięcych wspomnień autora), ale czuć jej ciężar.

Językowo natomiast Wicha zachwycił mnie na tyle, że to zdecydowanie nie będzie moja ostatnia z nim przygoda. Akurat tę książkę słuchałam w audiobooku (przyznaję, zrobiłam to dwa razy i nie żałuję), a warto o tym wspomnieć, bo Marcin Popczyński jest świetnym lektorem. Gdy tych dwóch panów połączyło siły, efekt był fantastyczny! Zdecydowanie powinnam podziękować @jeszcze.jedna.strona za skuszenie właśnie tą pozycją.

„Biblioteki są zapisami naszych czytelniczych porażek.
Jak mało w nich książek, które naprawdę nam się podobały. Jeszcze mniej takich, które podobają się nam przy kolejnej lekturze. Większość to pamiątki po ludziach, którymi chcieliśmy być. Których udawaliśmy. Których braliśmy za siebie."