O muzyce i muzykach – trzynaście propozycji książkowych

Wybitni artyści prowadzą zazwyczaj nieprzeciętnie ciekawe życie – powstała na ten temat niejedna książka. Równie chętnie poddawane analizie są także teksty piosenek i procesy rozwoju wybranych gatunków muzycznych. Trudno jest zrobić zestawienie wszystkich najlepszych książek o muzyce. To niekończący się temat, który może być szerokim polem do dyskusji dla nas – kanapowiczów.

Zestawienie moich propozycji podzieliłam na dwie kategorie: książki o muzykach i książki o muzyce. W pierwszej części znajdują się książki, które skupiają się na twórczości wybranej osoby, natomiast w drugiej części są te, które opowiadają o muzyce bez ograniczania się do jednego zespołu lub jednej osoby.

Autorka znana jest z wcześniej wydanej głośnej biografii o rodzinie Beksińskich. Tym razem pochyliła się nad historią świetnego polskiego muzyka jazzowego – Krzysztofa Komedy. Jego życie i rozwój muzyczny zostały przedstawione na tle kulturalnych przemian w Polsce, dzięki czemu czytając książkę, można wiele się dowiedzieć o sytuacji polskiej muzyki w XX wieku. Sam Komeda był dotychczas dość tajemniczą postacią, bo choć jego muzyka była znana na całym świecie (chociażby dzięki kołysance z filmu „Dziecko Rosemary”) to niewiele można było znaleźć informacji o nim samym. Magdalena Grzebałkowska pozwala odkryć świat polskiego jazzu i życie Komedy na nowo.

Kolorowy ptak, niepodważalnie jedna z największych gwiazd muzyki pop – to właśnie Elton John. Po raz pierwszy zdecydował się samodzielnie opowiedzieć swoją drogę na szczyt. W książce skonfrontował się z najtrudniejszymi chwilami swojego życia – trudnym dzieciństwem, poszukiwaniem swojej seksualności, uzależnieniu i porażkach w budowaniu kariery. Opowiada również o najbardziej szalonych i najpiękniejszych momentach w swoim życiu. To książka o osobie, która wywarła duży wpływ na współczesny świat muzyki – trudno przejść obok tego obojętnie.

Kazik to jedna z najbardziej charakterystycznych osób polskiej muzyki. Jego twórczość była nośnikiem całej gamy emocji i opinii o otaczającym nas świecie, przez co tak wiele osób utożsamiało się z piosenkami Kultu. Ta książka to spis najciekawszych anegdot i ciekawostek z życia lidera zespołu Kult, które w dużej mierze opierają się o najbardziej znane piosenki artysty. Znajdziecie tu odpowiedź na to, jaki narkotyk pomógł Kazikowi rozwiązać zagadkę istnienia, dla kogo się spalał, kto spałował go i jego kolegów, a także na wiele innych pytań.

To bez wątpienia jedna z najpiękniej wydanych książek biograficznych. Maria Hesse poza przedstawieniem najważniejszych informacji o muzyku skupiła się także na pięknym opracowaniu graficznym. „Bowie. Biografia” opowiada o najciekawszych momentach z życia artysty, próbując jednocześnie rozwikłać zagadkę jego osobowości. To nie tylko duża dawka wiedzy o artyście, ale dzięki pięknym rysunkom – uczta dla oczu.

Muzyka to nie tylko dźwięki, to także chwytający za serce tekst, a Jacek Cygan jest bez wątpienia jednym z najlepszych polskich tekściarzy. „Wypijmy za błędy”, „To nie ja”, „Jaka róża taki cierń”, „Czas nas uczy pogody”, „Pokolenie” – z pewnością znacie każdą z tych piosenek. Polski rynek muzyczny wyglądałby zupełnie inaczej bez twórczości Jacka Cygana. W tej książce przedstawił wspomnienia związane z tworzeniem swoich największych hitów. „Życie jest piosenką” to nie tylko podróż przez twórczość Jacka Cygana, ale również możliwość obserwacji zmian w polskiej muzyce.

Ozzy Osbourne to niepokorny wokalista hardrockowego zespołu Black Sabbath. Książka powstała przy pomocy Chrisa Ayresa, który umiejętnie przelał na papier barwne słownictwo rockmana. Ozzy niczym się nie ogranicza i szczerze opowiada o wszystkich swoich przeżyciach. W książce można przeczytać o jego dzieciństwie, karierze muzycznej, uzależnieniach, o jego żonach, a także o legendarnym programie telewizyjnym „The Osbournes”. Najważniejszą częścią książki są zabawne i szokujące anegdoty, ale „Ja, Ozzy” została również wzbogacona o prywatne, wcześniej niepublikowane zdjęcia.

Muzyka ma zbawienny wpływ na nasz organizm – wycisza, pobudza, odpręża, motywuje. Daniel J. Levitin dokładnie zbadał jej wpływ na nasz mózg i opisał to w swojej książce. Książka wykorzystuje najnowsze badania neurologiczne opierające się o konkretną muzykę (od Mozarta po Metallikę). Jeżeli chcecie poznać muzyczny świat od naukowej strony – to będzie dla Was idealna propozycja.

Polskie Radio miało bardzo duży wpływ na to, jak wyglądała polska kultura. Przez długi czas cieszyło się mianem jednego z najbardziej wpływowych mediów. Jak jednak wyglądały początki polskiej radiofonii? O tym właśnie opowiada w swojej książce Marcin Hermanowski. Treść została podzielona na różne okresy historyczne: dwudziestolecie międzywojenne, II wojna światowa, PRL i czas po roku 89. Dla osób zafascynowanych historią radia to powinna być lektura obowiązkowa.

Jak powstały najbardziej znane piosenki polskiego rocka? Autorzy postanowili poddać analizie aż dwieście utworów. Przeprowadzali rozmowy z kompozytorami, tekściarzami, wykonawcami, producentami, a nawet z samymi słuchaczami. Poddawali analizie muzykę i słowa, wskazując na ciekawe lub typowe rozwiązania. Nie trzeba się jednak obawiać, że treść tej książki to tylko surowa analiza i statystyka – dużo tu muzycznych ciekawostek i anegdot.

Choć wciąż istnieje przeświadczenie, że w Polsce jazz zaczął się rodzić dopiero w latach 40, to już w dwudziestoleciu międzywojennym stawiał swoje pierwsze kroki. Jak wyglądały jego początki? Jazz przez długi czas był traktowany jako muzyczne zdziczenie i rodził wśród ludzi równie wiele fascynacji, co sprzeciwu. Książka Krzysztofa Karpińskiego przedstawia emocjonującą historię tego gatunku na podstawie wieloletnich badań i poszukiwań.

Rock and roll pochłonął wielu wspaniałych ludzi i nie mówię tu tylko o niesławnym klubie 27. Z czym zmagali się artyści, którzy u szczytu sławy odeszli z tego świata? Książka opisuje sześćdziesiąt trzy historie życia, śmierci i co najważniejsze twórczości największych sław rock and rolla. W książce można przeczytać między innymi historie Whitney Houston, Kurta Cobaina, Johna Lennona, Freddiego Merkurego, Amy Winehouse i Briana Jonesa.

To stale aktualizowane zestawienie płyt różnych gatunków muzycznych, które łączy to, że odcisnęły znaczące piętno na kondycji muzyki rozrywkowej. Spis płyt zaczyna się od lat 50 XX wieku, gdzie królowały rockowe brzmienia, a kończy się na elektronicznych utworach XXI wieku. W książce znajdują się historie powstawania najlepszych albumów muzycznych, które zostały opisane przez 96 cenionych na świecie dziennikarzy muzycznych. To najlepsze kompendium wiedzy dla wszystkich, którzy cenią sobie muzykę rozrywkową.

Ta książka o muzyce to istne kompendium wiedzy o brytyjskim rocku z lat swojej największej popularności, czyli 1961 – 1979. Oprócz najbardziej znanych płyt i zespołów znajdziemy tu również informacje o muzyce mniej popularnej w odbiorze światowym, ale która miała znaczący wpływ na brytyjski rynek muzyczny. Jacek Leśniewski zebrał tutaj wszystkie informacje, które docenią prawdziwi muzyczni koneserzy: szczegółowe opisy, reprodukcje okładek, a nawet naklejki na winylach.