27 śmierci Toby’ego Obeda

Nie spodziewałam się, że książka będzie aż taka mocna i tak bardzo mną wstrząśnie. Były chwile, że nie mogłam czytać.
To, że kościół katolicki stał za większością dziecięcych tragedii, właściwie nie dziwiło. Od lat wychodzą na jaw różne "ciekawe" przypadki związane z tą instytucją. Czy autorce udało się dojść jak działają mechanizmy pozwalające krzywdzić jednych a rozgrzeszać drugich? Każdy musi się sam przekonać.
A jednym z ogromnych zdziwień dla mnie było: ale, że w Kanadzie...???? U nas Kanada kojarzy się zupełnie inaczej: kraj miodem i mlekiem płynący, kraj wielu możliwości, kraj tolerancyjny.
Cóż, każdy kraj ma swoje "wstydliwe sprawy", swoje kanalie i swoje śledztwa, swoje przeprosiny i swoje zbrodnie bez kary. Ważne, co z nimi zrobi.

Kiedy myślę o najbardziej przerażającej książce w mojej bibliotece, to nie jest to żadna książka Kinga, Mastertona czy Koontza, ale właśnie reportaż Joanny Gierak-Onoszko.
I to nawet nie dlatego, że opowiada o niewyobrażalnych wręcz krzywdach jakich doznawali najmłodsi i najbardziej bezbronni. Najbardziej w tej książce przerażający jest ten mechanizm przemocy, w pełni akceptowalny przez struktury państwowe i kościelne. Mechanizm, w którym potwory stwarzały kolejne potwory, bo jak mówi jeden z ocaleńców „robimy, co nam robiono”, ale też mechanizm, który do dziś, skutecznie chroni sprawców i utrudnia dostęp do akt dokumentujących te nieludzkie zbrodnie. To co sprawia, że możemy patrzeć z nadzieją w przyszłość, to to, że Kanada, postanowiła z różnym skutkiem, ale jednak, zmierzyć się ze swoją przeszłością. Nie może być wielkim naród, który boi się swoich cieni.
„ 27 śmierci Toby`ęgo Obeda” to mocny cios, z którego pewnie przez wiele dni nie będę się mogła podnieść. Ale też chyba nie będę chciała, bo ta książka naprawdę zmusza do zastanowienia się nad wieloma aspektami życia m. In. nad językiem, którego się używa wobec ludzi, różniących się pochodzeniem, kulturą, kolorem skóry. Mądra, ważna, przerażająca książka. Polecam ją zwłaszcza tym, którzy uważają, że przecież klaps to nie przemoc. Tak to się zaczyna.

Reportaż „27 śmierci Toby’ego Obeda” szokuje i powoduje że całkiem inaczej po jego przeczytaniu patrzy się na Kanadę. Przedstawiona w książce skala okrucieństwa wobec rdzennych mieszkańców tych najbardziej bezbronnych jest wprost przytłaczająca. Krzywdzone dzieci często zmieniły się w krzywdzących dorosłych, a trauma ogarnia całą społeczność. Wstrząsnęły mną historie odbieranych rodzicom dzieci, które na całe lata zamykane były w szkołach z internatem, gdzie odzierano je z godności, bito, torturowano i gwałcono. Szokujące jest również to, iż dzieci które doznały tych wszystkich krzywd nadal żyją, gdyż ostatnią szkołę z internatem zamknięto w 1996 roku. Rząd Kanady w końcu przeprosił za swoje krzywdy, a nie zrobił tego kościół katolicki. Nie da się jej szybko przeczytać i zostaje w pamięci na długo. Bardzo polecam wam reportaż Joanny Gierak-Onoszko

Bardzo dobry reportaż o bardzo trudnych wydarzeniach dotyczących wynaradawiania rdzennej ludności Kanady oraz roli w tym wszystkim państwa i kościoła.
Warto podkreślić, że spora część książki dotyczy walki o odszkodowania i o prawo do wolności słowa, języka czy kultury. Proces pojednania jest bardzo trudnym i długotrwałym procesem, którego ważność autorka stara się tutaj ukazać.

„27 śmierci Toby' ego Obeda” to reportaż o ciemnych kartach historii Kraju Klonowego Liścia. Joanna Gierak – Onoszko dotyka zagadnień związanych z próbą wykorzenienia przez kanadyjski rząd kultury, języka i tradycji Pierwszych Narodów.

Znaczną część książki stanowi rozpisana na wiele głosów opowieść o niewyobrażalnym cierpieniu tysięcy dzieci siłą zabieranych z rodzinnych domów, przemocą wyrywanych z naturalnego środowiska i umieszczanych w fundowanych przez rząd, a prowadzonych przez kościoły chrześcijańskie szkołach z internatem. Instytucjach, w których stawały się numerami, nie mogły posługiwać ojczystym językiem, i w których notorycznie dochodziło do nadużyć. Joanna Gierak – Onoszko oddaje głos m.in. ocaleńcom, ludziom, którzy doświadczyli piekła tych miejsc; wymyślnych tortur, wykorzystywania seksualnego, przemocy fizycznej i psychicznej. Te poruszające do głębi świadectwa osób trwale okaleczonych, to zdecydowanie najtrudniejsza emocjonalnie część książki.

Autorka kreśli także obraz mozolnej, wyczerpującej walki ofiar o uznanie ich krzywd, przeprosiny i zadośćuczynienie. I o ile Kanada przyznała się do winy, przeprosiła i stara zadośćuczynić ocalonym, o tyle kościół katolicki długo miał z tym problem. „Powiedz mi, co w tej Biblii jest takiego, że zabrania Kościołowi powiedzieć: przepraszam?” - pytała Autorkę jedna z ofiar.

„27 śmierci Toby' ego Obeda” to mocna i demaskująca historia o winie bez kary. O tym, jak doświadczenie krzywdy rodzi ...

Nie wiem, kiedy ostatnio czytałam książkę, przy której chciałam poznać dalsze losy, jednocześnie nie chcąc ich znać. "27 śmierci Toby'ego Obeda" to książka, która wstrząsa dogłębnie. Zmusza do zastanowienia się, gdzie tak właściwie jest ta granica człowieczeństwa. Dlaczego niektórzy dają sobie prawo do odbierania go innym? Dlaczego ludzie zasłaniając się kimś, kto powinien być miłosierny i dobry, popełniają niewybaczalne czyny i doprowadzają do tragedii setek tysięcy ludzi?

Bardzo niewygodna książka. Myślę jednak, że każdy powinien tej niewygody doświadczyć, żeby lepiej zrozumieć historię tego, co działo (i dzieje się nadal) z rdzennymi mieszkańcami Ameryki Północnej.

Autorka wykonała kawał dobrej roboty przedstawiając czytelnikom historie dzieci zamkniętych w kanadyjskich szkołach z internatem oraz jaka jest ich sytuacja już jako dorosłych ludzi. Opisała również z jak poważnymi problemami borykają się tamtejsze rdzenne kobiety, jak współczesna Kanada próbuje sobie z tym wszystkim poradzić, a także problem tzw. zawłaszczenia kultury. Okazuje się, że wcześniej nie wiedziałam o Kanadzie zbyt wiele. Z pewnością nigdy już nie będę patrzeć na ten kraj tak samo. Książka została napisana w przystępny sposób, świetnym stylem, dzięki czemu dobrze się ją czyta, mimo trudnego tematu. Zdecydowanie polecam!

Zdecydowanie to najmocniejszy reportaż jaki ostatnio czytałam. Wiele obrazów zostanie że mną na długo. Ciężko uwierzyć że ostatnia tego typu szkoła istniała do 1996 roku. Poza wspomnieniami ocalonych to też próba pokazania jak dzisiejsza Kanada radzi sobie ze swoją historia. Europejczykom i ich potomkom przyzwyczajonym do solidnych granic i jakby nie było wspólnych korzeni kulturowych może być ciężko zrozumieć myślenie ludzi z Pierwszych Narodów. Jakże inne od europejskiego. Może warto mieć gdzieś z tyłu głowy myśl że Kanada nie ma 150 lat, ale dużo więcej.

"27 śmierci Toby'ego Obeda" to książka niezwykle bolesna. Jedna z tych, o których nie zapomina się do końca życia.
Reportaż Joanny Gierak-Onoszko dotyka bowiem jednej z najtrudniejszych kart w historii Kanady – wieloletniego, systemowego wynaradawiania dzieci rdzennych mieszkańców tego kraju, obecnie nazywanych Pierwszymi Narodami.
Już sama koncepcja pozbawiania rdzennych dzieci oparcia w swojej rodzinie, kulturze oraz religii i umieszczania w szkołach z internatem, prowadzonych według europejskich wzorców głównie przez zakony i inne instytucje kościelne, zdaje się nam dziś przerażająca. A przecież zabieranie kilkuletnich dzieci od rodzin i środowiska, w którym wyrastały, na wiele miesięcy i lat do szkół zlokalizowanych czasami setki kilometrów od domów, to tylko cześć ich dramatu. Druga, jeszcze boleśniejsza odbywała się już w szkołach i internatach, gdzie stosowano wobec nich przemoc fizyczną, psychiczną i często seksualną. Gdzie dzieci były zmuszane do pracy, głodowały, chorowały i umierały pozbawione niezbędnej opieki medycznej.

Bohaterowie reportażu to „Ocaleńcy”, ci którzy dzięki samym sobie, sile własnego charakteru i własnej odporności, przetrwali szkolne piekło, ale też dziedziczący traumę ich potomkowie. To ludzie, którzy nigdy nie odzyskali utraconego życia, którym bezpowrotnie zabrano dzieciństwo, którzy po opuszczeniu szkół nie potrafili normalnie funkcjonować w społeczeństwie, popadli w nałogi, utracili rodziny, korzenie, kulturę, z której ...

Sięgnęłam po tę książkę, ponieważ polecał ją Michał Nogaś jako najlepszy reportaż. Skusiłam się i nie żałuję absolutnie! Dotyczy ciężkiego tematu traktowania rdzennej ludności Kanady i nie raz chciałam przerwać, ponieważ emocjonalnie czasami nie dawałam rady. Książka jest bardzo dobrze napisana. Możemy poznać zdanie wielu osób i tym samym różne perspektywy. Autorka wykazała się dużym profesjonalizmem. Wszystkim polecam!

Videorecenzja:

"27 śmierci Toby'ego Obeda" autorstwa Joanny Gierak - Onoszko to książka, którą miałam z tyłu głowy już od kilku dobrych miesięcy.

Jest to reportaż o osobach pochodzących z Pierwszych Narodów dzisiejszej Kanady, które w ramach asymilacji kulturowej i społecznej zostały posłane do szkół (często z internatem), w których miały odebrać wychowanie i naukę. Placówki te w porażającej części były prowadzone przez różne kościoły w tym również przez osoby duchowne Kościoła Katolickiego.

W "27 śmierciach Tobi'ego Obeda" zarysowany jest wstrząsający obraz krzywd, jakie przez długie lata doznawały dzieci w instytucjach, które miały zapewnić im bezpieczeństwo i naukę. I tu nie chodzi o jakieś jednorazowe drobne niedopatrzenia, ale o wieloletnie oraz świadome stosowanie przemocy począwszy od siłowego odebrania dzieci rodzicom, przez przemoc każdego rodzaju i tortury po traumę, którą dziedziczą ich dzieci i wnuki. Nie wiem czy jesteście w stanie wyobrazić sobie podpięcie małego dziecka do krzesła elektrycznego w ramach kary i/lub rozrywki dla personelu? Nie? A takie rzeczy podobno działy się przynajmniej w jednej szkole.

Sięgając po ten reportaż wiedziałam, że to nie będzie lekka lektura. Jednak nie spodziewałam się, że powyższa książka przebije swoją siłą rażenia to wszystko co do tej pory czytałam. A przecież nie unikałam trudnych lektur takich jak chociażby biografia ...

Czytam dużo reportaży, więc trudne, mocne tematy nie są mi obce. Kanada – wydawało mi się do tej pory, że to kraj dobrobytu, ładu, świętego spokoju, troszkę nawet nudnawy, kraj Ani z Zielonego Wzgórza, więc nigdy nawet nie sięgnęłam po żaden kanadyjski reportaż. I nagle WOOPS! „27 Śmierci Toby’ego Obeda" i otworzyły mi się oczy.

To opowieść o ludziach, którzy mieli pecha urodzić się na terenie, którego zapragnęli inni ludzie. Nie wiem, co bardziej mną wstrząsnęło : czy aktualne losy przedstawicieli Pierszych Narodów przez lata poddawanych wynarodawianiu i przymusowej asymilacji, czy ich losy, gdy byli dziećmi. Dziećmi odrywanymi przemocą od rodzin i umieszczanymi w specjalnych ośrodkach. Tam, jeśli dały radę przeżyć, były brutalnie traktowane, wręcz maltretowane i poddawane wymyślnym okrucieństwom cielesnym, duchowym i seksualnym, głównie przez sadystycznych księży i zakonnice.

Przede wszystkim szokuje skala, czas trwania i odpowiedzialni, czyli pomysłodawcy i realizatorzy tego zjawiska. 139 ośrodków na zlecenie rządu prowadzonych przez różne kongregacje religijne , 150 000 dzieci (z czego ponad 3000 tego nie przeżyło), 80 000 ocaleńców żyje do dziś. Proceder trwał 150 lat, ostatni ośrodek zamknięto w 1996 roku. I do tego niezrozumiałe dla mnie stanowisko kościoła, który nie bierze na siebie żadnej odpowiedzialności oraz Kanady, która wprawdzie się wstydzi i po latach przeprasza, ale nie ma pomysłu jak naprawić zło.

Przed sięgnięciem po „27 Śmi...

Czytałam ją prawie dwa lata temu, a teraz po raz drugi. I po raz drugi trudno mi ze względu na wywoływane przez autorkę emocje. To najbardziej szokująca historia, jaką opisano. Ale powiem Wam, że to bardzo dobrze napisany i ważny reportaż o losach rdzennej ludności Kanady - kraju słynącego z otwartości i wolności; kraju, który ma nieczyste sumienie; kraju, który przez lata zamykał oczy na przestępstwa przedstawicieli kościoła katolickiego czynione m.in. na Inuitach; kraju, który próbuje uporządkować swoją historię.
W tej książce Bohaterowie, którzy przeżyli piekło stworzone przez księży i zakonnice to ludzie, którzy nie mówią o sobie, że są absolwentami szkół z internatem. Mówią: "Jesteśmy ocaleńcami. Przetrwaliśmy."
Onoszko spędziła w Kanadzie dwa lata. Rozmawiała z ludźmi, zbierała fakty, z wyczuciem, profesjonalnie. "Przeglądając ogłoszenia o pracę, zauważyłam, że w Kanadzie poza znajomością angielskiego lub francuskiego i prawem jazdy wymagana jest znajomość standardów CP, czyli Canadian Press. Poszłam więc do lokalnej biblioteki i wypożyczyłam style book Kanadyjskiej Agencji Prasowej, który określa językowe ramy dyskusji publicznej. Dużo miejsca poświęca się w nim temu, jak odnosić się do rdzennych Kanadyjczyków. Na przykład żeby pytać, z jakiego są plemienia, i opisywać w sposób, który jest przynależny ich godności i jest elementem ich tożsamości. Jest też taka zasada, że jeżeli nie wiesz, jak wymówić czyjeś imię lub nazwisko, to trzeba o to zapytać." (frag...

Łatwo było powiedzieć: ta-kie by-ły cza-sy..

''27 Śmierci Toby'ego Obeda'' to jedna z tych książek, która zostaje Ci w głowie, która zostaje z Tobą na dłuższy czas. To książka, która otwiera oczy na problemy o których dopiero teraz poszczególne osoby są w stanie opowiedzieć. To reportaż o tym jak wielką krzywdę doznawały dzieci przez osoby, które powinny się nimi opiekować.

Czytając niektóre z tych historii, zamierałam. Byłam pogubiona i byłam zła. Jak można traktować w ten sposób dzieci? Jak można zachowywać się w tak okrutny sposób w stosunku co do niewinnych brzdąców?

Dość długo zajęło mi przeczytanie tej książki - i nie zrozumicie mnie źle ta książka była naprawdę mocna. Musiałam sobie robić przerwy bo przesyt informacji zawarty na tych kartkach papieru był dla mnie zbyt duży.

W szczególności jak czytam o dzieciach, o ich krzywdzie. Serce mi sie krajało bo jakbym mogła to bym ochroniła je wszystkie.

W tym samym czasie jak lektura mnie do siebie przyciągała to też i mnie odpychała. Coś mi nie współgrało i czegoś mi brakowało.

Ta książka była na swój sposób chaotyczna co w niektórych momentach mi bardzo mocno przeszkadzało, a i sam tytuł mnie zmylił.

Niemniej jednak uważam, że książka porządnie potrafi sponiewierać nie jednego czytelnika i wielki szacunek dla autorki za tak dogłębny research w temacie.