Jest piątą pozycją serii Nauczyciele-Nauczycielom. Składa się z dwóch głównych części: języka jako wartości w kształceniu dziecka w domu i w szkole, dziecka w szkole. Pokazuje konieczność zainteresowania się nauczyciela środowiskowymi i cywilizacyjnymi uwarunkowaniami języka dziecka. Zwraca uwagę na metaforyczność i trafność uczniowskich obserwacji, które ukazują odrębność szkolnego języka dziecka i dystans wobec szkoły i nauczycieli. Podkreśla, że nauczyciele przedszkoli i klas młodszych mają obowiązek poznać język środowiskowy swoich uczniów, chronić go, a równocześnie rozwijać świadomość konieczności posługiwania się językiem ogólnonarodowym. Akcentuje nowe funkcje nauczyciela jako facylitatora, będącego zdolnym uprawiać kształcenie wyzwalające, uczące odpowiedzialności za własne cele i strategie działania. Druga część książki mówi o udziale uczniów w rozwoju samorządności szkoły i wychowaniu do demokracji, roli nauczycieli i rodziców w rozwijaniu stosunków interpersonalnych i kształtowaniu samego siebie, wprowadza pomysł edukacji ekologicznej najmłodszych. Wskazuje na potrzebę zwiększania wiedzy nauczyciela o pięciu rodzajach przestrzeni, tj.: przestrzeni umysłu, przestrzeni mentalnej, przestrzeni społecznej, przestrzeni symbolicznej i przestrzeni retorycznej, co jest możliwe, gdy nauczyciel działa w roli partnera, kierownika, doradcy, decydenta, innowatora i organizatora. Zawiera liczne konfrontacje scenek realnych z życia szkoły z rzeczywistością bardziej pożądaną i korzystna dla rozwoju dziecka.