Inwazja jaszczurów

Pośród wysp południowego Pacyfiku żyją tajemnicze istoty, zwierzęta o zdumiewających zdolnościach. Poławiacz pereł, kapitan Van Toch, zaznajamia się z niezwykłymi stworami, przy czym odkrywa grożące im niebezpieczeństwo. Postanawia je ocalić: zwierzęta okazują się pożyteczne, pracują na rzecz człowieka, aż w końcu ludzie uzależniają się od usług genialnych jaszczurów. Lecz te domagają się coraz to nowych ustępstw i przywilejów i dochodzi do dramatycznego konfliktu pomiędzy jaszczurami i ludźmi. Główną rolę w jego eskalacji grają media, których zdolność do wywoływania zbiorowej psychozy Čapek ukazuje bardzo trafnie, a zarazem dowcipnie. Minęło ponad pół wieku od czasu pierwszego wydania "Inwazji jaszczurów", lecz powieść ta nadal urzeka humorem i zadziwia przenikliwością, z jaką Čapek opisuje zagrożenia ekologiczne, wywołane tyleż rabunkową gospodarką, co zwyczajną ludzką chciwością.