Jeśli zachowasz pamięć o grzechu

Jak poradzić sobie z żalem po porzuceniu? Z wciąż otwartą raną, która powstała, gdy jeszcze byliśmy dzieckiem? Czy można rozliczyć się z taką przeszłością bez konfrontacji? Czy można zrozumieć decyzje, zrozumieć własne emocje, zrozumieć to, co było i to, co jest aktualnie?

Bohater „Jeśli zachowasz pamięć o grzechu“ kochał swoją matkę nawet wtedy, gdy zrozumiał, że już nigdy jej nie zobaczy. Gdy telefony stały się coraz rzadsze, gdy coraz więcej z jej zachowania raniło, gdy postanowił żyć życiem bez niej. Kochał ją nawet wtedy, gdy dorósł, a jej już naprawdę zabrakło. Śmierć przyniosła ze sobą coś ostatecznego, coś cięższego niż kilometry, jakie dzielą Włochy od Rumunii.

Trudno powiedzieć, co bohater tak naprawdę czuł, a jednocześnie mam wrażenie, jakbym przepełniona była jego emocjami, których nie wyrażał wprost. Przez cały tekst zwracał się do swojej zmarłej matki, z kawałków wspomnień i informacji próbował stworzyć jej obraz na nowo, a w tym wszystkim zostawiał czytelnikowi wiele przestrzeni na przemyślenia. Odniosłam wrażenie, jakbym czuła wiele jego emocji, choć sam o nich nie mówił, zaznaczał ich istnienie subtelnie, zdawał się sunąć przez strony jedynie jako obserwator, który wiele wewnętrznych głosów stłumił. Poza tymi z dzieciństwa. One wybrzmiewały głośno i wyraźnie. Moc tkwiła w spojrzeniach, gestach i oddechu, a gdzieś między tym przewijała się historia Rumunii — państwa, które powoli się odbudowywało, co miało dawać nadzieję, niestety czasam...