Kontener

Moi dziadkowie wzięli ślub 20 sierpnia 1939 roku. Dwa tygodnie później spakowali skromny dobytek na rower „i ruszyli. Szli nocą. Ani powoli, ani szybko. Żadnej latarki, żadnej rozmowy, płaczu. Tysiąc tułaczy w cichej ciemnej kolumnie. Dzieci. Kobiety w ciąży. Chorzy. [...] Każdy włożył na siebie, co się tylko dało. Każdy wystraszony i czujny jak leśne zwierzę. Każdego dnia ostrzał wsi się wzmagał, pociski spadały coraz bliżej, coraz więcej krwi, więcej śmierci.” Tak mógłby napisać Tochman o ucieczce moich dziadków, a napisał o uchodźcach syryjskich zmierzających do Jordanii. Ta cieniutka książka powstała półtora roku temu, kiedy wojna domowa w Syrii była gdzieś daleko i mało kogo obchodziła. W oszczędnych słowach pokazana jest sytuacja Syryjczyków w obozach humanitarnych w Jordanii, zwłaszcza największym z nich Zaatari, gdzie mieszka(ło) 140 tysięcy ludzi w blaszanych barakach i namiotach. Nie głodują, mają co pić i nikt nie strzela. Nie mają pracy, stracili swój dom, pozycję, zawód, szacunek rodziny i cel w życiu. Beznadzieja. Nie ma gdzie wrócić, nie ma dokąd pójść.
Ten reportaż to nie jest wyciskacz łez, to tylko otwieracz do oczu.

Zawsze na początku września myślę o moich dziadkach, którzy uciekali przed wojną. Ciągle ktoś ucieka, teraz akurat Syryjczycy.