Koronkowa robota. Sprawa Gorgonowej

Sprawą Gogonowej ponoć żyła cała II RP, dziś temat już przysechł i mało kogo elektryzuje* - generalnie dla mojego pokolenia morderstwo w Brzuchowicach to historia nieznana, dlatego dobrze, że Cezary Łazarewicz zdecydował się na jej odkurzenie.

Reportaż mimo niewielkich rozmiarów jest bardzo treściwy i konkretny. Łazarewicz dosyć szczegółowo opisuje śledztwo, przewód sądowy i wszelkie kontrowersje z nim związane, dokładnie też przygląda się tragicznym losom głównej bohaterki sprawy, czyli Margarity Gorgon, oraz jej córek zmuszonych do życia w powojennej Polsce z piętnem "Gorgonichy". Wreszcie autor dostępnymi dzisiaj metodami stara się dociec prawdy o morderstwie z 1931 roku.

Koronkowa robota, to niezwykle solidny reportaż, który od początku wciąga czytelnika w gąszcz przypuszczeń i domniemywań - myślę, że warto, bo to naprawdę "koronkowa robota".

*Tak wiem, że film to klasyk i zamierzam go obejrzeć, ale dowiedziałem się o nim dopiero z książki Łazarewicza.

W nocy z 30 na 31 grudnia 1931 we wsi pod Lwowem doszło do makabrycznej zbrodni – zginęła córka Henryka Zaremby, Lusia. Dziewczyna została uderzona w głowę ciężkim narzędziem, co spowodowało jej natychmiastową śmierć. Zwłoki odkrył młodszy brat Lusi, Stanisław. Kto mógł dokonać czegoś tak potwornego?

Podejrzenia padły na Ritę Gorgonową, guwernantkę, a właściwie kochankę Henryka Zaremby, z którą ten miał kilkuletnią córkę Romusię. Kobieta zaczęła pracę u Zaremby w 1924 roku, szybko jednak ich relacja przekształciła się w bardziej zażyłą. Rita prowadziła dom, zajmowała się dziećmi, którym zastępowała matkę (zamkniętą w zakładzie psychiatrycznym), a później również zastępowała Zarembie żonę. Początkowo sytuacja ta odpowiadała wszystkim, jednak z czasem zaczęły narastać konflikty. Tarcia narastały szczególnie między dorastającą Lusią, a Gorgonową. Zaremba ostatecznie postanowił przeprowadzić się ze starszymi dziećmi do Lwowa, zostawiając Ritę na wsi. Datę przeprowadzki ustalono na 1 stycznia 1932 roku. Plany pokrzyżowała zbrodnia.

Pierwszym wyrokiem jaki zapadł w tej sprawie, była kara śmierci. Po ponownym rozpatrzeniu sprawy sąd uznał winę oskarżonej, jednak skazał Ritę „tylko” na osiem lat więzienia – złagodzenie kary motywowano tym, że zbrodni dokonała pod wpływem silnych emocji.

Czy Rita Gorgonowa była winna? Tego nie dowiemy się już nigdy. Nie zachowały się do naszych czasów żadne dowody, które można zbadać pon...

Niedawno pojawiły się nominacje do książki 2018. Nigdy nie przepadałam za "Świeżynkami", a tym bardziej za nagradzanymi pozycjami (wyjątkiem są pozycje, które już się odleżą i nabiorą mocy urzędowej - jak np. Chłopi Reymonta). Zawsze jednak z ciekawości patrzę... w tym roku znalazłam aż 4, które chciałabym przeczytać. I jedną, która mnie zaciekawiła. Głównie dlatego, że jest to reportaż, a historia - mimo wszystko - jest zbyt świeża i kontrowersyjna, żeby można było czytać beletrystykę opartą na tych wydarzeniach. Sięgnęłam głównie dlatego, że dla mnie wydawnictwo Czarne jest gwarantem jakości i rzetelnego podejścia do tematu. No i się nie pomyliłam.
 
 Była to wspomniana sprawa Gorgonowej. Kim była? Co zrobiła? czego nie zrobiła? I przede wszystkim - dlaczego zbulwersowała opinię publiczną do tego stopnia, że wykupywano wejściówki na rozprawę? Będę brutalnie szczera - niejedno morderstwo popełniono w tym czasie, niejedno z premedytacją i wyjątkowym okrucieństwem, dlaczego zatem Gorgonowa była na ustach wszystkich? Dlaczego właśnie ta sprawa tak bulwersowała, że w ponad 80 lat później sprawa znów trafia na wokandę? 

 Cezary Łazarewicz stara się odpowiedzieć na te pytania. Duże uznanie dla autora, że stara sie przedstawić sprawę obiektywnie i bez niepotrzebnych emocji (które niewątpliwie ta sprawa wzbudzała). 
 Polecam wszystkim ciekawskim. Wszystkim, którzy w dzieciństwie czytywali "Detektywa". Książka jest napisana językiem reporterskim, ciekawym, b...

Sprawa najgłośniejszej zbrodni międzywojennej Polski. Zabójstwo niemal 18. letniej dziewczyny we Lwowie. Śledztwo w ówczesnych czasach przeprowadzone bardzo skrupulatnie, jednak pozostawiło wiele niedomówień, wiele możlwiości interpretacji. Przy obecnym stanie wiedzy zapewne nie byłoby tyle niejasności. Czy po prawie 100 latach można jeszcze wnieść coś nowego? Czy można potwierdzić lub obalić ówczesny wyrok?