Olive Kitteridge

Smutna i trochę przygnębiająca powieść, ale trzeba przyznać, że bardzo mądra i pouczająca. Napisana w formie rozdziałów-opowiadań, które scala miasteczko Crosby oraz postać tytułowej Olive.

Siłą książki nie jest powalająca fabuła, moc wydarzeń, a raczej język, ten typ opowieści, który wciąga czytelnika i nie pozwala mu się oderwać aż do samego końca.

To moje pierwsze literackie spotkanie z Elizabeth Strout i przypuszczamy, że nie ostatnie. "Olive Kitteridge" jest zbiorem kilkunastu migawek z życia miasteczka w stanie Maine. W tej niewielkiej społeczności rozgrywają się dramaty wielkie i małe, w których tytułowa Olive bierze udział, jako statystka, bądź główna bohaterka. Strout wnika w myśli postaci bardzo głęboko, pokazując psychologiczne konstrukcje targane emocjami, z reguły negatywnymi. Po lekturze czuję się trochę jak psychoterapeuta po całym dniu wsłuchiwania się w dolegliwości duszy swoich pacjentów. Ponieważ Olive nadaje ton całości, to jej postawa determinowała mój odbiór tekstu i jego wymowy. Autorka stworzyła z niej postać antypatyczną, zamkniętą i zimną. Przynajmniej tak została pokazana przez większość tekstu. Ostatecznie jednak Strout wniknęła w mocno skrywane przed światem warstwy Olive, a wtedy okazało się, że bohaterka walczyła ze sobą i światem o to samo, co każdy, może tylko nietypowymi narzędziami. Sprzeczne potrzeby ludzkie - strach przed odrzuceniem, poszukiwanie ciepła i spełnienia, bezradność w obliczu starości i samotności determinują zwyczajne postaci dramatu miasteczkowego.

Wszyscy w czterech ścianach odreagowują negatywne emocje nazbierane w przestrzeni wspólnej. Amerykańska literatura obfituje w takie publiczne rozliczenia eklektycznej społeczności napływowej, którą są Stany Zjednoczone, a która musi zmagać się z przejaskrawioną dumą narodową i niedorastającymi do tej wielkości sł...

"Olive Kitteridge" to jedna z najpiękniejszych książek, jakie kiedykolwiek przeczytałam. Piękna przede wszystkim urodą języka, który oczarował mnie już od pierwszych stron, spokojną, niespieszną narracją. Piękna uważnymi opisami świata, drobnych, nieraz niedostrzeganych zjawisk. I piękna doskonałym uchwyceniem ludzkich emocji oraz głębi prostego, zwyczajnego życia.

Oczarowała mnie ta ni to powieść, ni to zbiór opowiadań, połączonych osobą tytułowej Olive Kitteridge. Ale nie jest ona główną bohaterką każdej opowieści, o nie. Każda z nich to osobna historia, historia fragmentu jednego ludzkiego życia. A Olive? Przewija się w każdej – czasami osobiście, na pierwszym planie, innym razem mignie gdzieś w tle, a czasami pojawia się tylko jako jednozdaniowe wspomnienie.

Akcja, pomimo, że osadzona w sielankowym, nadmorskim amerykańskim miasteczku, nie jest ani sielankowa ani przesłodzona. Pełno tu głębokich problemów, skrywanych emocji, życiowych przeciwności.

Doskonale zarysowani bohaterowie to ludzie z krwi i kości, do bólu zwyczajni, zdawałoby się banalni, ale w ich doskonale sportretowanych emocjach, w ich rozterkach, cierpieniach i przemyśleniach bez problemu może odnaleźć się wielu z nas.
I wreszcie sama Olive – tak bardzo niejednoznaczna, jak to tylko możliwe. Pozornie szorstka, oschła, wymagająca, pod skorupą hetery kryje niezwykle bogatą paletę emocji.

Książka Elizabeth Strout to doskonały przykład tego, jak mistrzowsko można opisa...

Emerytowaną nauczycielkę matematyki, żonę aptekarza, matkę podologa, starą po prawdzie kobietę, która ma prawdziwą „zazłę”, jak mawiała moja babcia. Wszystko wszystkim ma bierze „za złe”, wygląd, zachowanie, intencje, obraną drogę życiową i u każdego widzi tylko wady. Krytykuje rodzinę, sąsiadów, znajomych i nieznajomych, we wszystko się wtrąca, bo inaczej nie potrafi. Jest despotyczna, bezczelna, arogancka, zawistna i złośliwa, przytłacza innych swoją osobowością. A pod zewnętrzną skorupą tej zołzy kryje się cierpiąca, smutna, rozczarowana życiem i chyba samą sobą kobieta.

Czy da się polubić książkę?

W moich wyobrażeniach miała być powieścią, z jakąś akcją i rozwijającą się fabułą, a okazała się zbiorem luźnych opowiadań.
W dodatku o trudnych i smutnych tematach, takich jak samotność wśród ludzi, przemijaniu, ponoszeniu konsekwencji popełnionych błędów, o ludzkich słabościach i rozczarowaniach, starzeniu się, niespełnionych marzeniach. Gdzie spotykamy ludzi z różnymi problemami - anorektyczkę, porzuconą w dniu ślubu narzeczoną, uzależnioną od alkoholu utalentowaną pianistkę, samobójcę, samotnego wdowca, młodą wdowę, pannę gadatliwą, która z tego powodu nie umie znaleźć pracy. I całą plejadę różnorodnych postaci i ich problemów, a wśród nich Olive Kitteridge, której dzieje i odczucia poznajemy przez pryzmat życia innych ludzi. Mnóstwo postaci, sekretów, drobnych zdarzeń, emocji, ukrytych głęboko w duszach bohaterów. Zwykli ludzie i ich codzienn...

Po pierwsze, miasteczko Crosby w stanie Maine. Po drugie, emerytowana nauczycielka matematyki z miejscowej szkoły - Olive Kitteridge.

Te dwa elementy spajają treść książki w całość, która jest zbiorem jak gdyby krótkich form literackich, migawek, opowiadań, czy po prostu opisów fragmentów z życia zwyczajnych ludzi.

Tylko kim są ci zwyczajni ludzie? Otóż nie ma ich wcale. Bo wszyscy, włącznie z Olive, są niezwyczajni, wyjątkowi, ważni dla jednych chociaż obojętni dla drugich. Ukształtowani przez życie całą masą przeżyć i doświadczeń, wzlotów i upadków, smutków i radości. I nad takimi ludźmi pochyla się autorka. A pochyla się z czułością, szacunkiem i zrozumieniem. I tak też pisze.

Historia z życia każdego z nas mogłaby znaleźć się na stronicach tej książki, bo każdy nosi w sobie ich wiele. Oczywiście pod warunkiem, że bylibyśmy znajomymi Olive Kitteridge lub mieszkańcami Crosby w stanie Maine.