Sennik galicyjski

10 gwiazdek i status arcydzieła za poruszenie czułych strun.

Za to, że jest w niej wszystko, czego szukam w reportażach historycznych, pamiętnikach i sagach, a to:

- wyprawa do Przemyśla z drugiej połowy XIX wieku, z fin de siècle, pierwszej wojny światowej i międzywojnia. Przemyśla bliskiego mi z uwagi na konotacje rodzinne;

- dzieje rodu na przestrzeni lat z tekstami źródłowymi w bonusie w postaci pamiętników babko-ciotek Autorki z lat 1882 – 1924 i 1889 – 1921, które oparły się burzom czasu;

- reportaż historyczny pisany pełnym artyzmu stylem, nie do podrobienia. Skrzy się w nim i od dowcipu i od emocji. Często rozbawia („matka mężowa – głowa wężowa” – z przysłów dziewiętnastowiecznych, zapisanych w sztambuchu panienki), na koniec już coraz częściej wzrusza. Dygresyjność pozwala zobaczyć członków rodziny Autorki jako uczestników wydarzeń historycznych. Zaczyna się od rabacji galicyjskiej z 1846 roku. Jest i o NKWD i o UPA. O ministrze Becku i generale Zagórskim. A dzienniki z dni obrony twierdzy Przemyśl – urzekający unikat.

Ale przede wszystkim za przejmujący przekaz. Za tą wykrzyczaną bezsilną tęsknotę za przeszłością, do której nie ma powrotu. Za zrozumienie potrzeby przynależności do miejsca, z którego wyrastają korzenie. Miejsca w czasoprzestrzeni, które trwa, chociażby cokolwiek złego się działo. Do którego można powrócić i schronić się w nim, w tej bezpiecznej przeszłości, zwanej dobrymi czasami, chociaż jej...