Śląsk 1944/1945 zapiski i pamiętniki. Dezerter. Nowela

"Śląsk 1944/1945. Zapiski i pamiętniki" Hugo Hartunga (1902-1972) wpisują się w nurt literatury "ucieczki i wygnania". Karty pamiętnika dotyczą okresu od 7 września 1944 roku do 11 lipca 1945 roku. Poprzedzone są wstępem autora z roku 1956 - roku wydania wspomnień. Autor opisuje sceny końcowego okresu wojny - na Śląsku i w Festung Breslau, gdzie - wraz z innymi osobami ze środowisk artystycznych - został wcielony do Wermachtu. Relacjonuje też swą 300-kilometrową tułaczkę do zachodnich Niemiec, przebytą pieszo i pociągiem, zakończoną szczęśliwym połączeniem się z rodziną.

Bohaterem noweli "Dezerter" jest pisarz, jak wielu innych artystów, zmuszony do prac na rzecz Festung Breslau. Wizyta we własnym mieszkaniu i próba ratowania od zagłady swych manuskryptów były dla władz wojskowych przestępstwem, za które jedyną karą mogła być śmierć.