Spieltrieb

Na pozór jest to thriller obyczajowy osadzony w kręgu uczniów i nauczycieli we współczesnej szkole średniej w Niemczech. Jednak autorka sięga głębiej, ponieważ pod sensacyjną akcją skrywa się traktat o paradygmacie moralności dziś i o zasadności funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Sama jest z wykształcenia prawniczką i najwyraźniej nie dawało jej spokoju, na jakiej podstawie w czasach, w których religijność należy do przeszłości, oparty na religijnym paradygmacie system wartości wciąż jest tym, w oparciu o który można skazywać i sądzić ludzi. Wartości zapisane w prawie, odziedziczone po religiach zdradzonych dla konsumpcji, nie są już bowiem przestrzegane właściwie przez nikogo, a zwłaszcza przez ludzi młodych - są dla nich martwe. Czym więc kierują się współcześnie ludzie, jeśli nie kodeksem moralnym, co może w takiej sytuacji być ostatnią instancją, do której może odwołać się prawo? Tezą autorki jest: pragmatyzm. Przestępcy są pragmatyczni, podobnie jak zwierzęta - gdy są głodne, postępują po najmniejszej linii oporu. I zwierzęta, i ludzie są w tym przewidywalni, mogą więc być ogarnięci jakimś systemem, jakąś teorią, nawet jeśli będzie nią już tylko teoria gier - bożyszcze współczesnej ekonomii.
Tematyką i nieco formą Juli Zeh nawiązuje tutaj do "Człowieka bez właściwości" (w powieści istnieją też bezpośrednie odwołania do tej powieści - lektura w ramach zajęć lekcyjnych) Musila - bohaterowie czują tylko, że w czymś są inni od pozostałych ludzi a ponadto, nie mając...