Gad i inne wiersze recenzja

Leśmian i Lem

Autor: @OutLet ·2 minuty
2020-04-18
Skomentuj
9 Polubień
Choć nie umniejszam jego wielkości ani nie zamierzam odbierać należnego mu miejsca wśród twórców literatury polskiej – Bolesław Leśmian nie znajduje się w gronie moich ulubionych poetów. Recenzowanym tomikiem poezji (wydanym w dość znanej serii Lekcja literatury z…) zainteresowałam się nie ze względu na niego, a z powodu wstępu, który napisał Stanisław Lem. Zaskoczyło mnie to i byłam wielce ciekawa, z której strony i jak blisko wielki futurolog podszedł do poezji.
Najpierw więc o owym wstępie. Nie wiem, czy Stanisław Lem podjął jeszcze jakąś próbę analizy poetyckiej – ale mam wrażenie, że to bardzo wątpliwe. Ja w każdym razie z żadną inną oprócz omawianej się nie zetknęłam i innych szukać nie zamierzam. Niewiele mi, jako czytelniczce i miłośniczce poezji, jego przedmowa dała, ale trzeba przyznać, że jej lektura zmusza do intelektualnego wysiłku. Jest specyficzna, trudna, zawiła, mocno naukowa i na pewno przeprowadzona z bardzo indywidualnego, osobistego (ale nie w znaczeniu – intymnego) punktu widzenia. To ostatnie jest jej największą zaletą, gdyby jednak ktoś chciał na podstawie tego wstępu poznać cechy charakterystyczne poezji Leśmiana, trudno mu będzie je wyłowić. Lem oczywiście wciąż o poezję Leśmiana się opiera, ale na pewno nie jest jego celem synteza (nawet skrótowa) jego twórczości poetyckiej.

Czego więc można się dowiedzieć z przedmowy? Otóż, tego:
  • Dlaczego Stanisław Lem ma do poezji stosunek nieprofesjonalny?
  • Dlaczego tytułowy „Gad” jest jednym z jego najbardziej ulubionych utworów?
  • Dlaczego słowa podobne są do komet?
  • Że wielką rolę w poezji odgrywa zaskoczenie – bo gdy słowa nas zaskakują, (…) w ten sposób zjawia się mianowicie poezja, to jest w strumieniu wypowiedzi krzepnie jak w jakiś kryształ (nie musi, ale może być dziwaczny nad miarę).
  • Że na wzór nauk przyrodniczych, stworzyć można taksonomię poetycką;
  • Że o poezji nie można mówić, nie angażując się emocjonalnie (prawdą jest, że mimo naukowego stylu przedmowy, zauważalne są w niej także emocje piszącego);
  • Że Lem stara się bardzo dotrzeć do wnętrza poezji, do jej jądra;
  • Co sądzi o przekładach poetyckich i o wielojęzyczności poetów?
  • Że poezja podlega prawom ewolucji;
  • Dlaczego Lem Mickiewicza jedynie szanował, a do Słowackiego lgnął?

Jeśli chodzi o wiersze Bolesława Leśmiana, to w tomiku znalazłam te bardziej (jak Urszula Kochanowska czy Dusiołek) i mniej znane. Dla mnie świetne są:
  • Strój – wiersz o ofierze;
  • Szewczyk – o błogosławionym, ale bezsensownym trudzie;
  • W przeddzień swego zmartwychwstania – o łudzącym odwlekaniu tego, co ma nastąpić;
  • Dziewczyna – tak rytmiczny, że aż chce się go czytać;
  • W czas zmartwychwstania – bardzo zaskakujący w treści;
  • Boże, w niebie pełen chwały – o rozczarowaniu i niepewności.
Ze względu na Stanisława Lema zwróciłam jeszcze uwagę na utwór pt. Eliasz – bo jest bardzo kosmiczny.

Wiersze Bolesława Leśmiana cechują z reguły balladowość oraz kreacyjność i nierzeczywistość – może z tych dwóch ostatnich powodów poproszono Stanisława Lema o napisanie przedmowy? Wielkiej wyobraźni żadnemu z nich wszak odmówić nie można, choć wyobraźnie te powędrowały w zupełnie różne strony.

Lektura tego zbiorku nie wzbudziła we mnie jakiegoś wielkiego zachwytu, raczej była ćwiczeniem intelektualnym. Chciałam też urządzić sobie całkowitą odmianę od czytanych ostatnio kryminałów i thrillerów. I do tego sprawdziła się znakomicie - umysł podążył inną ścieżką i jest całkowicie oczyszczony.







Moja ocena:

Data przeczytania: 2020-04-18
× 9 Polub, jeżeli recenzja Ci się spodobała!

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe
Sprawdzam dostępność...
Ogłoszenia
Dodaj ogłoszenie
2 osoby szukają tej książki
Gad i inne wiersze
Gad i inne wiersze
Bolesław Leśmian
6/10
Seria: Lekcja Literatury

Zderzenie refleksji mistrza science fiction - Stanisława Lema, jednego z najgłębszych współczesnych myślicieli - z liryką wielkiego polskiego symbolisty, przynosi niespodziewane efekty interpretacyjn...

Komentarze
Gad i inne wiersze
Gad i inne wiersze
Bolesław Leśmian
6/10
Seria: Lekcja Literatury
Zderzenie refleksji mistrza science fiction - Stanisława Lema, jednego z najgłębszych współczesnych myślicieli - z liryką wielkiego polskiego symbolisty, przynosi niespodziewane efekty interpretacyjn...

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe
Sprawdzam dostępność...
Ogłoszenia
Dodaj ogłoszenie
2 osoby szukają tej książki

Pozostałe recenzje @OutLet

Dziewczyna o mocnym głosie
Mów, dziewczyno, śpiewaj swoją pieśń!

Tytułowa dziewczyna o mocnym głosie to Adunni, 14-letnia Nigeryjka sprzedana przez ojca staremu Morufu na żonę. Znamy te afrykańskie (i nie tylko) historie, w których ko...

Recenzja książki Dziewczyna o mocnym głosie
Niewidzialni
Bez tytułu

Dla tej książki - z powodów opisanych niżej - robię wyjątek, i choć nie jest to egzemplarz recenzencki, zamieszczam tu całą recenzję. Mam poważne obawy, czy uda mi si...

Recenzja książki Niewidzialni

Nowe recenzje

Tylko dobre wiadomości
Z optymizmem patrzeć w przyszłość
@Moncia_Pocz...:

Już dość dawno nie sięgałam po książki Agnieszki Krawczyk, choć kiedyś czytywałam je systematycznie. Postanowiłam nadro...

Recenzja książki Tylko dobre wiadomości
Pomiędzy wiarą a przekleństwem
Jestem oczarowana
@stos_ksiazek:

Ależ wyciągnęłam się w tę książkę. Po prostu przepadałam! Nie spodziewałam się, że „Pomiędzy wiarą a przekleństwem” Joa...

Recenzja książki Pomiędzy wiarą a przekleństwem
Wegetarianka
Od wegetarianizmu do choroby psychicznej
@sweet_emily...:

Miałam się zachwycić, a pozostał niesmak, rozdrażnienie i ścisk w żołądku. Podjęcie decyzji, aby zostać wegetarianką w...

Recenzja książki Wegetarianka