Recenzja książki Dziwne Losy Jane Eyre

Sięgnąłem po książkę Brontë po wysłuchaniu 'Regulaminu tłoczni win' Irvinga w którym 'Dziwne losy...' czytane były dzieciom przed snem na dobranoc, po lekturze nie jestem pewien czy to najlepsza rzecz dla nieletnich...

Rzecz dzieje się w pierwszej połowie XIX wieku, w pierwszej części książki daje nam autorka zjadliwy obraz ówczesnej Anglii z jej podziałami klasowymi, wręcz kastowością. Opowiada Brontë losy tytułowej bohaterki, dziewczynki wrażliwej, inteligentnej o silnym charakterze, która z powodu tego, że jest sierotą i nie ma majątku, zostaje napiętnowana. Uważa się ją za zepsutą i gorszą od dzieci z lepszych domów, które w istocie rzeczy niczym się od niej nie różnią. To piętno ciągnie się za nią przez całe dzieciństwo, nawet w zakładzie wychowawczym dla sierot. A tam zdarza się osobliwa rzecz, oto dziewczynka bita przez nauczycielkę, nie złości się na nią, jest wręcz wdzięczna, bo belferka wyplenia z niej zło. Jak bowiem uczyła religia chrześcijańska, powinniśmy być pokorni naszym oprawcom, bo przecież wyganiają z nas grzechy...

A potem przeskakujemy do wieku dojrzałego naszej bohaterki i dostajemy prawdziwy cymes: relację Jane i pana Rochestera, cóż to za bogata psychologia, pełna niuansów, nieoczekiwanych zwrotów, głębi! Świetnie pokazuje autorka nieusuwalny konflikt pomiędzy miłością a społecznymi konwenansami. A wszystko to pisane w połowie XIX wieku, w literaturze polskiej tego okresu porównywalną głębię psychologiczną można znaleźć jedynie w 'Lalce'.

Inną siłą książki są wspaniałe portrety bohaterów: St. John, ten żywy święty chrześcijański, który wzbudza zimny strach przy bliższym poznaniu; Pan Rochester, ten kapryśny gniewny, trudny, ale jakże ciekawy człowiek. I sama Jane, z jednej strony silna, niezależna, ale też sprytna, prowadząca typowo kobiece gry z mężczyznami, miękka, wrażliwa, wspaniała postać.

To też powieść o winie, karze i odkupieniu, ale nade wszystko o miłości, która zwycięża wszystkie przeszkody. Słuchało mi się świetnie audiobooka w znakomitej interpretacji Magdaleny Cieleckiej, pod koniec wręcz nie mogłem się oderwać. Wielka literatura.