Dziwne Losy Jane Eyre recenzja

To moje trzecie spotkanie z "Jane Eyre". Pierwsze miało miejsce około trzydziestu lat temu, gdy odkryłam siostry Brontë. Byłam wówczas niewyrobioną czytelniczką, zachwyconą literaturą angielską i norweską, czytającą wszystko, co z tych literatur wpadło mi w ręce. Druga okazja przeczytania "Jane Eyre" pojawiła się na studiach, ale wówczas czytałam tę powieść zapamiętując szczegóły i pamiętając kolejność zdarzeń, gdyż na egzaminie wykładowczyni literatury powszechnej odpytywała studentów ze znajomości treści. Trzeci raz właśnie nastąpił. Przez moje ręce przeszło mnóstwo książek, moje gusta i miłości do pisarek i pisarzy zmieniały się, a ja sama nabrałam odwagi mówienia o swoich odczuciach względem przeczytanej lektury i, co najważniejsze, porzucania czytania, jeśli książka naprawdę mnie odrzuca lub to nie jej czas.

Trzecie czytanie "Jane Eyre" było delektowaniem się słowami, opowiedzianą historią i zaskoczeniem, bo odkryłam, jak wiele późniejszych dzieł - mniejszych lub większych - powstało z miłości do powieści Charlotte Bronte. Czyż wczesne losy Anne Shirley nie przypominają trochę losów Jane? A pierwsze spotkanie Penelope Featherington i Colina Bridgertona czyż nie ma w sobie nieco podobieństwa to pierwszego spotkania Jane i Rochestera? A "Rebeka" Daphne du Maurier? Sama autorka przyznawała, że "Jane Eyre" była dla niej inspiracją. Zresztą wielu autorów nie kryje zachwytu powieścią Charlotte Brontë , bo jakże nie kryć i nie dziwić się, jak niezwykle utalentowaną i znającą ludzką duszę pisarką była córka pastora z Haworth.

Czytając "Jane Eyre" należy pamiętać, że to powieść została napisana w XIX wieku (pierwsze wydanie 1847) i pewne zwyczaje, zachowania, surowość mogą wydać się nam dziwne. Kobiety przeważnie uzależnione od mężczyzn, a kobiety samotne, bez krewnych i środków do życia - skazane na porażkę, odtrącenie i zapomnienie. Jane Eyre odnajduje się w tym świecie, choć nie jest to łatwa droga. Jane Eyre jest odważna choć skromna, szczera, ciekawa świata, mądra, wrażliwa i zaradna jak na warunki, w których się znalazła. Charlotta Brontë tworząc postać Jane Eyre dała nam bohaterkę uniwersalną, bo przypisała jej losy, których większość z nas, w mniejszym lub większym stopniu doświadcza w życiu: samotność wśród ludzi, tęsknota i miłość. Jane jest kobietą, która potrafi zawalczyć o swoje i czytając inne powieści o kobietach warto zadać sobie pytanie: co z Jane Eyre ma bohaterka? Zmieniają się okoliczności, zwyczaje, moda, kobiety nie są już skrępowane więzami ograniczającymi ich wolność i prawa, a jednak w głębi duszy wiele z nich wciąż jest Jane Eyre. Czy ostatecznie zdołają odnieść takie zwycięstwo jak bohaterka Charlotte Brontë? Myślę, że to lektura obowiązkowa każdej kobiety.

Marzeniem każdego chyba pisarza jest, by jego książka inspirowała czytelników do czytania, a pisarzy do pisania. Charlotte Bronte udało się urzeczywistnić to marzenie, pytanie czy w ogóle takie pragnienie odczuwała.