Każdy z nas przeczytał w życiu kilka książek, które zachowały się w pamięci tak głęboko, że gdy przypominamy je sobie po latach, wracają przeżyte podczas lektury emocje. Zapytani o nie, powiemy coś więcej niż: “pamiętam, to o tym skrzywdzonym chłopcu z domu dziecka”. Wtedy nasz rozmówca pewnie zapyta: “co z nim?”. A my, rozkminiając już w głowie, jak tu szybko i zgrabnie zmienić temat dyskusji, najlepiej na jakiś pozaksiążkowy, odpowiemy tylko: “nie pamiętam, czytałem to tak dawno”.
Dla mnie taką powieścią jest Nostalgia anioła Alice Sebold.
Czternastoletnia Susie Salmon została zgwałcona i zabita przez sąsiada. Dziewczyna po śmierci, z Nieba obserwuje życie na Ziemi, które toczy się dalej już bez jej udziału. Ogląda poszukiwania, mordercę zacierającego ślady zbrodni i rodziców, rozpaczających po stracie najstarszej córki.
W Niebie jest zupełnie inaczej. To miejsce, gdzie spełniają się życzenia a Susie może mieć wszystko, czego zapragnie. Wszystko z wyjątkiem możliwości powrotu.
Nostalgia anioła jest chwilami smutna, wzruszająca i skłaniająca do refleksji. Opowiada o stracie, próbach godzenia się z tym co nieuchronne i na co nie mamy wpływu - ze śmiercią bliskich nam osób.
Alice Sebold, czyniąc narratorem martwą dziewczynę, ukazuje też dystans dzielący świat ludzi od świata umarłych i nakreśla sposób postrzegania nas przez istoty, dla których jesteśmy tylko źródłem obserwacji. Oni są tam, my tutaj. Dla nich skończyła się już wędrówka po Ziemi, a my trwamy dalej ze swoimi problemami, bolączkami i strachem.
Ale nie powinniśmy się poddawać. Musimy walczyć, bo gdzieś tam czeka na nas Raj, lepsze miejsce. Tak przynajmniej chcielibyśmy myśleć.
Alice Sebold stworzyła coś, obok czego trudno jest przejść obojętnie. Pokazała, że jest pisarką dojrzałą, zdolną wzbudzić w czytelniku masę emocji i zmusić do chwili refleksji. To wszystko już w swojej drugiej, po autobiograficznej Szczęściarze, książce. Sztuka jaka udaje się niewielu, więc co tu dużo mówić, jestem pełen podziwu.
Na koniec wspomnę tylko o ekranizacji Nostalgii anioła. Film pod tym samym tytułem, wyreżyserowany przez Petera Jacksona, powstał w 2009 roku. Przyznam się, że jeszcze nie widziałem. Obawiam się trochę, czy będzie miał szansę w konfrontacji z powieścią i nie zniszczy trochę pozytywnego obrazu, jaki pozostawiła w mojej głowie książka Alice Sebold. Może kiedyś się złamię? Czas pokaże...
8.2
/10
