Poniemieckie recenzja

Karolina Kuszyk napisała piękną historię wszystkiego tego, co poniemieckie. Czyli tego, co w naszych miastach i wsiach, w naszych domach i rodzinach zostało po Niemcach, którzy w roku 1945 musieli opuścić wschodnią część swojej ojczyzny. Część ta stała się krótko potem nową ojczyzną dla Polaków – tych, którzy szukali dla siebie nowego miejsca po zakończeniu II wojny światowej i tych, których zmuszono do przyjazdu na te ziemie. Ziemie, które zyskały niebawem miano polskiego „Dzikiego Zachodu”.

W tych poniemieckich domach, pełnych tajemnic i niespodzianek, naznaczonych obecnością dawnych właścicieli wychowywały się kolejne pokolenia Polaków. Ale te domy nierzadko padały ofiarą szabrowników, o czym Autorka też wspomina. A wie, o czym pisze, bo sama pochodzi z rodziny, która w Legnicy w poniemieckim właśnie domu mieszka. To osobiste doświadczenie jest widoczne na każdej właściwie stronie książki, zatem jeśli ktoś szuka obiektywnej najnowszej historii Ziem Zachodnich, to z pewnością tutaj jej nie znajdzie. Tutaj jest zaangażowanie, nostalgia, empatia i wiele pięknych wspomnień. Może właśnie to osobiste uczestnictwo pozwoliło Autorce odnieść się do spraw lekkich i prostych, ale też trudnych i kontrowersyjnych w taki sposób, że ta książka nie jest książką „przeciw” komukolwiek. Mimo iż miejscami padają oskarżenia.

Karolina Kuszyk napisała książkę nie tylko swoimi słowami. Sięgnęła do dykteryjek, rodzinnych wspomnień i zasłyszanych historii. Dzięki temu znakomicie odmalowała doświadczenie swojego pokolenia; pokolenia, w którym ciągle obecna jest „wielka przeprowadzka (…) – trwa w rodzinnych opowieściach i anegdotach”.

Problematyka (po)niemieckiego dziedzictwa Ziem Zachodnich i Północnych nie jest łatwa i mimo upływu lat mamy ciągle do czynienia z emocjonalnymi, skrajnymi reakcjami na to zagadnienie, na historię tych terenów. Opowiedziana przez użytkowników, swoistych spadkobierców materialnego dziedzictwa Ziem Zachodnich jego wyjątkowa biografia z pewnością jest warta uwagi nie tylko historyków, ale nas wszystkich – mieszkańców współczesnej Polski.