Recenzja książki Dziadkowie

Podobno pamięć trwa przez trzy pokolenia. Martin Caparrós napisał prawdziwe-nieprawdziwe wspomnienie o swoich dziadkach. Historię dwóch chłopaków, którzy właściwie nigdy nie powinni byli się spotkać. Jeden, Wincenty Rosenberg, urodził się w Chełmie; drugi, Antonio Caparrós, w Grenadzie.

Dzieje dziadków autora są naznaczone wojnami i emigracją. Ich dzieci staną na swojej drodze w Argentynie, kraju, który nie był ojczyzną żadnego z dziadków. Tam urodzi się autor tej książki.

Każdy z nas w jakimś momencie życia chce wiedzieć skąd jest. Szukamy w sobie pępowiny z przeszłością. Chcemy wiedzieć po kim zaginamy palec trzymając filiżankę, po kim mamy dołeczki w policzkach. Robimy DNA-owskie śledztwo.

Caparrós wiedzie nas piękną prozą przez genetyczną wędrówkę swych dziadków. Z czułością i afektywnie opisuje historię dwóch mężczyzn, zastanawiając się nad ich wyborami, stawiając pytania, na które nikt mu już nie odpowie.

„ Świat jest pełen rozmaitych możliwości–niezliczonych. Życie to historia wszystkiego, co się nie wydarzyło, co się mogło wydarzyć, albo właściwie nie bardzo. Kaskada nieświadomości, oddalenia, niemożności, czasem rezygnacja z czegoś: wszystko, co się mogło wydarzyć, ale się nie wydarzyło; co nie było możliwe albo co się w końcu niemożliwe okazało, co nawet nie przyszło nam do głowy. Myślę o nich obu: spośród tego, czego nie zrobili– co ich bolało?, czego było im brak?, z czego nie zdawali sobie sprawy?

Wymykają mi się. Umiałbym ich zrozumieć tylko wtedy, gdybym zapomniał, że ci dwaj trochę zagubieni młodzi ludzie to moja krew– albo gdybym wiedział, co mam na myśli, mówiąc: moja krew. Nie sądzę jednak, aby moim pragnieniem było akurat ich zrozumieć; nie sądzę też, aby zrozumie należał do opowieści. „

Ci co przed nami, są na zawsze już w nas. Mieszkają w jakichś zakurzonych, genotypowych szufladach. Czasem z pietyzmem je odkurzamy, czasem świadomie pozwalamy zarosnąć pajęczyną. Ale są.

Książka jest wzruszającym zapisem historii trochę prawdziwej, trochę wyobrażonej. Godna przeczytania.