11 września. Dzień, w którym zatrzymał się świat recenzja

Gdyby to była powieść, moglibyśmy z ulgą zamknąć książkę i pogratulować autorowi trzymającej w napięciu akcji, ciekawego przedstawienia bohaterów, za których trzyma się kciuki i wpada w rozpacz, gdy umierają oraz dokładności, z jaką opisał wydarzenia. ,,11 września. Dzień, w którym zatrzymał się świat" to jednak nie powieść, a przedstawiona niezwykle skrupulatnie relacja jednego z największych ataków terrorystycznych. Po 20 latach wiemy, że dla prawie 3000 bohaterów tej historii nie ma już nadziei a od tego czasu wielu innych, w tym ocalałych, podążyło za nimi.

Autor z ogromną empatią przedstawił w książce losy ofiar zamachu - nie są one jedynie sylwetkami rozmieszczonymi w kabinach samolotów czy przy biurkach w WTC i w Pentagonie - to poruszające opisy cech charakterystycznych, różnorodnych ścieżek życiowych oraz marzeń i planów, które nigdy nie zostały zrealizowane. Przedstawione przez Zuckoffa postacie to jedynie kilkadziesiąt osób, które straciły życie 11 września, pozostałym tysiącom autor oddał hołd w postaci wymienienia nazwisk na końcu książki.

Reportaż Zuckoffa obnaża również wątpliwą kondycję wielu organów, problemy w komunikacji między nimi, oraz to dlaczego system zawiódł - od niedokładnych przeszukań bagażu na lotnisku, po zamknięte na skutek cięć budżetowych oddziały alarmowe, poprzez błędne i wykluczające się decyzje w sprawie ewakuacji.

Relacja Zuckoffa, pełna bólu i śmierci, przedstawia także sporo historii ocalałych - choć dla niektórych z nich szczęście to przez lata miało smak toksycznego pyłu i naznaczone było bólem oraz wyrzutami sumienia, których nie mogły ukoić ordery i słowa wsparcia. Uwadze autora nie umknął również los rodzin ofiar - 11 września tysiące ludzi doświadczyło symbolicznego końca świata, który stał się dopiero początkiem wieloletniej batalii w postaci oczekiwania na telefony koronera, informującego o odnalezieniu kolejnego fragmentu ciała.

,,11 września" to nie książka o napiętej polityce międzynarodowej, walce z terroryzmem czy dyplomacji. Reportaż ten jest doskonałym przykładem na to, że ofiarami wojen, zamachów i wypadków są konkretni ludzie, w pewien sposób niepowtarzalni, którzy zapewne liczyli, że zrealizują swoje plany czy spotkają się z bliskimi, którzy w ,,wielkiej polityce" sprowadzani są do kolejnych numerków w statystykach. To także przykład na to, że sporo w naszym życiu zależy od przypadku - wielu pasażerów przełożyło swoje loty na 11 września, bo chcieli szybciej wrócić do domu, albo przeciwnie - dłużej w nim zostać. Sporo osób w wieżach miało zrobić sobie wolne, ale przyszli do pracy ,,tylko na chwilę", w końcu wielu pracowników i pasażerów nie znało się, ale na skutek okoliczności albo połączyli swoje siły, by udaremnić atak, albo podczas akcji ratunkowej nawiązali nić porozumienia, która przetrwała wiele lat, przeradzając się w przyjaźń.