Recenzja książki Szarady

Knut Hamsun, czyli Knud Pedersen, norweski pisarz, noblista literacki, prekursor modernistycznych tendencji w powieści psychologicznej i egzystencjonalnej... Nazista...

Zaciekawieni?

Tajemniczy przybysz, około trzydziestoletni Johan Nilsen Nagel pewnego czerwcowego wieczoru 1891 roku, u progu lata, wysiada z parowca w małej norweskiej miejscowości. Oprócz futerału po skrzypcach, z którego zrobił walizkę, w kieszeni przywiózł buteleczkę z kwasem pruskim.
Mieszkańcom Lillesand przedstawiał się jako agronom, a dzięki umiejętnie prowadzonej rozmowie wyciąga od nich tajemnice, najskrytsze marzenia i plotki o sąsiadach, tymczasem oni nieświadomi zdumieni są, gdyż wygląda na to, że czyta w ich myślach. Za jego ekscentrycznym zachowaniem leży myśl i postanowienie popełnienia samobójstwa, czego Johan nie ukrywa i może właśnie dlatego zaczyna wpływać na życie mieszkańców.

Brzmi ciekawie? Ale to jeszcze nie koniec, bo ten chwiejny z natury, neurotyczny i nieco psychopatyczny gościu szaleńczo się zakochuje.
Jego wybranką jest piękna córka pastora Dagny, świeżo zaręczona. Jednak jej adorator znaleziony zostaje martwy w lesie. Początkowe podejrzenia o samobójstwie zaczynają jednak zamieniać się w przekonanie, że było to morderstwo.

O rany, jak to była książka! Jest cały czas! Jest genialna, fascynująca i jednocześnie przerażająca.

Kurt Hamsun zaprosił mnie do gry i wciągnął w paranoiczny umysł Nagela, a może Minuta, lokalnego błazna?
Autor piętrzy zagadki, zakłada ludziom maski, szyfruje, koduje prawdę i fałsz w słowach i gestach, pokrętnych czynach, kłamstwach i udawaniu.
Ustami Nagela wyznaje miłość i uwodzi, ale też prowokuje i burzy spokój. Wprowadza napięcie, odwraca role, tworzy iście szachową rozgrywkę w imię obsesyjnej miłości, a może w imię zupełnie czegoś innego. To czytelnik sam zdecyduje.

"Szarady" na pewno wymykają się ustalonym ramom, a miasteczko Lillesand nie jest typowym miasteczkiem z typowymi mieszkańcami.
Bo coś w nich tkwi, drzemie uwalniając się nagle pod wpływem Nagela, jakby pstryknął i wybudził ich z letargu..

Ta książka łączy powieść kryminalną, detektywistyczną z grozą, powieścią szkatułkową i baśnią. Wyśmienita mieszanka z odpowiednio odważonymi składnikami.