Mag z Kremla recenzja

Wciąż wracam do książek o Rosji, tym dziwnym kraju: ni to Europa, ni Azja, z jednej strony wysoka kultura, wspaniali ludzie (niektórzy), z drugiej morze kłamstwa, bestialskie stosunki społeczne, szalejąca korupcja, bezlitosna dyktatura. Jak ten kraj pojąć? Jak pisał poeta: umysłem Rosji nie zrozumiesz...

W tej książce zachodni autor, pan de Empoli przedstawia fikcyjną postać tytułowego maga z Kremla, długoletniego doradcy Putina, Wadima Baranowa, który snuje swoją opowieść o pracy z władcą Rosji. Czyta się to nieźle i szybko, mamy parę fajnych bon-motów na temat Rosji. Mówi na przykład Baranow do autora: „U was pieniądze są najważniejsze, to podstawa. Tutaj, zapewniam pana, jest inaczej. Jedynym przywilejem, jaki liczy się w Rosji, jest bliskość władzy.” Potem twierdzi, że naturalnym ustrojem politycznym jego kraju jest dyktatura, a największymi władcami w historii Rosji byli Iwan Groźny i Stalin, zaś Putin usiłuje im dorównać. Pojawiają się w książce postacie rzeczywiste: Borys Jelcyn, Borys Bierezowski, Jewgienij Prigożin, Igor Sieczin, Michaił Chodorkowski, Garry Kasparow i paru innych. Przy okazji przytoczę fajną opinię o Bierezowskim: „Borys był człowiekiem bardzo inteligentnym, ale inteligencja przed niczym nie chroni, nawet przed głupotą.”

Baranow to z pewnością człowiek elokwentny i wykształcony, zresztą wywodzący się z sowieckiej nomenklatury, jego ojciec był wysokiej rangi pracownikiem naukowym, szefem Instytutu Nauk Społecznych partii komunistycznej. A sam Baranow jest wielkim cynikiem, powtarza teorie o suwerennej demokracji, o wertykalnej osi władzy, o tym, że CIA stało za wybuchami niezadowolenia społecznego w krajach sąsiadujących z Rosją: Gruzji czy Ukrainie. Te teorie czy poglądy są podstawą dla dyktatorskiej władzy Putina, także dla olbrzymiej korupcji i bezprawia panoszących się w Rosji, co ciekawe w książce nie znajdziemy wiele o korupcji i bezprawiu.

Czyta się te wywody fajnie, ale po pewnym czasie inteligentny i zimny cynizm Baranowa zaczyna męczyć, to mógłby być równie dobrze ideolog Hitlera, Stalina czy każdego innego okrutnego dyktatora, kolejny intelektualista, który pięknie uzasadni każdą podłość popełnioną przez swojego pana.

To lekka, fajnie napisana książka, ale nie dodała sporo do mojej wiedzy o Rosji.