Mag z Kremla recenzja

“Przygotowywałem tę książkę jako esej. Oprócz życia prywatnego głównego bohatera wszystkie wydarzenia są autentyczne.”* Powiedział autor w jednym z wywiadów, a ja zastanawiam się, czy tak wierna beletryzacja najnowszej historii Rosji ma w ogóle sens?

Głównym bohaterem i w dużej części narratorem “Maga” jest Wadim Baronow, fikcyjny kremlowski spindoktor, szara eminencja dworu Putina, który w rozmowie z zachodnim dziennikarzem, nad szklaneczką whisky, dokonuje wiwisekcji dwudziestu lat rządów Cara, tłumacząc meandry rosyjskiej polityki. Mamy więc sprint (książka liczy zaledwie 280 stron) przez wydarzenia, które ukształtowały dzisiejszą Rosję: szalona prywatyzacja pierwszej połowy lat 90’, zatonięcie Kurska, sprawa Chodorkowskiego, incydent z suką Koni, i tak dalej - całe the best of Putina, wszystko zgodnie z faktami.

“Ale w samym sercu władzy, a szczególnie rosyjskiej władzy, są elementy paradoksu, sprzeczności, irracjonalności, które mogła opisać tylko literatura” ** Nieprawda.Te paradoksy świetnie uchwyciło wielu dziennikarzy, reportażystów i pisarzy przed Da Empolim, jak choćby Krystyna Kurczab-Redlich, czy Steven Lee Myers i nie musieli się posuwać do tworzenia fikcyjnych bohaterów aby wprowadzić nas do kremlowskich salonów, nie znaczy to jednak, że książka jest słaba, jest tylko trochę… dla nikogo. Nie dostajemy bowiem w “Magu” nowego spojrzenia na putinowską Rosję, bo czy kogoś dziwi mentalność homo sowietikusów, czy dziwi tęsknota Rosjan do wielkiego mocarstwa kosztem małej wypłaty?

Ale nie każdy interesuje się Rosją. Tak, i być może zachodni czytelnik, oddalony o tysiące kilometrów od tego pierdolnika, który z ruskich rzeczy to kojarzy tylko piękną literaturę, wódka i matrioszki, znajdzie w “Magu” coś dla siebie, szczególnie, że literacko całkiem się broni, bo jest napisany lekko, i z sarkastycznym humorem, chociaż moim zdaniem, to wciąż po prostu esej polityczny “przebrany” za literaturę. Można, ale nie koniecznie.

*cytat zaczerpnięty z artykułu o autorze zamieszczonym na booklips.pl w dniu 02.08.23

** tamże