Życie średniowiecznego rycerza recenzja

Seria książek współautorstwa Frances Gies o życiu w średniowieczu regularnie się powiększa. Najnowsza część zatytułowana jest „Życie średniowiecznego rycerza” i łamie stereotypy na temat tego, kim byli ci wojownicy, jak wyglądało ich życie, jak to naprawdę było z ich cnotą i lojalnością.

Książka składa się z dziewięciu rozdziałów, w których chronologicznie omawiane są różne wizerunki średniowiecznego rycerza oraz czynniki, jakie wpływały na zmieniającą się sytuację społeczną i materialną rycerzy. Bo pierwsi przedstawiciele tego stanu to wcale nie zacni i honorowi ludzie walczący w obronie czci kobiet i lojalni wobec swojego króla. To raczej okrutni, żądni łupów i bezlitośni grabieżcy, których celem było zdobycie jak najwięcej dóbr materialnych, by zabezpieczyć swoje potrzeby. Dopiero literatura rycerska oraz przemiany uwarunkowań prawnych i ekonomicznych stworzyły klasę społeczną, zajmującą się walką zawodowo. Prawo kościelne dodatkowo narzuciło rycerzom pewien kodeks moralny i zabroniło działań, które uznać należałoby za zbrodnicze.

Książka otwiera oczy na realia życia rycerzy, które bardzo różnią się od naszego postrzegania ich wizerunku, stworzonego na podstawie znanych nam utworów literackich i malarskich, legend o królu Arturze. Opowiada o turniejach, które u swego zarania wyglądały zupełnie inaczej, niż to sobie dzisiaj wyobrażamy, o zakonach rycerskich, wyprawach krzyżowych. O pasowaniu na rycerzy, warunkach ekonomicznych, skłaniających ich do wojowania. Czy błędni rycerze faktycznie przeżywali takie przygody, jakie znamy ze średniowiecznych eposów? Jak wyglądały wyprawy krzyżowe – te pierwsze i te z epoki rozkwitu rycerstwa. Wreszcie poznamy historię i przyczyny zniknięcia rycerstwa ze społeczeństwa.

Książka prezentuje punkt widzenia nauki anglosaskiej, z czym wiąże się skupienie na historii Wielkiej Brytanii i korzystanie z brytyjskich źródeł, oczywiście tam, gdzie omawiane są procesy ogólne, czy też rozwiązania prawno-społeczne, kształtujące średniowieczną rzeczywistość.

Książki Frances Gies, również „Życie średniowiecznego rycerza”, są wnikliwymi pracami historycznymi, opartymi na wielu źródłach, o czym świadczy rozbudowana bibliografia. Wzbogacone o wiele ilustracji, czarno-białych, niestety, stanowią fascynujące źródło wiedzy o wiekach średnich. Ciekawe są życiorysy konkretnych osób, na podstawie których można wyciągnąć wnioski o całej epoce. Całość czyta się dość mozolnie, niemniej, książka jest prawdziwą kopalnią informacji, a biorąc pod uwagę jej odkrywczość, łamanie stereotypów, odczarowywanie rycerstwa, warto podjąć trud, pamiętając o tym, by poświęcić książce odpowiednio dużo czasu. Dla zainteresowanych średniowieczem będzie na pewno skarbem.