5 września w Poznaniu wystartowała wystawa prac jednego z najsłynniejszych polskich twórców. Malarza, którego obrazy od lat kształtują wyobraźnię pokoleń, znanego również z niezwykłych rzeźb.
Od 5 do 30 września w Bibliotece Raczyńskich (Plac Wolności 19, Galeria Atanazego) będzie okazja podziwiać dzieła autorstwa Józefa Wilkonia. Wśród zaprezentowanych prac są ilustracje przygotowywane do tekstów innych autorów – Wilkoń ma ich na koncie prawie 200 – i do jego własnej twórczości literackiej. Będzie można podziwiać oryginalne ilustracje do książek takich jak „Pan Tadeusz”, „Don Kichot”, „Beowulf”, „Maciupinka” „Grajmy”, „Szum drzew „czy „Pawie Wiersze”. Rzeźbiarski dorobek artysty reprezentować będzie „Blues polski”. Wystawa ta, to również część obchodów dziewięćdziesiątych urodzin twórcy.
Partnerem wydarzenia jest Fundacja ARKA (https://fundacjawilkonia.pl/) oraz Biblioteka Raczyńskich. w Poznaniu. Finisaż wystawy (30.09.2020, godz. 18.00) z udziałem ilustratora będzie jednocześnie inauguracją Festiwalu Literatury dla Dzieci (osobny artykuł już pod koniec września). Podczas spotkania rozmowę z artystą poprowadzi Agata Napiórska, autorka książki „Szczęśliwe przypadki Józefa Wilkonia” będącej zapisem długich rozmów autorki z malarzem.
W serii mojego cyklu „Mistrzowie ilustracji” nie przewidziałam osobnego artykułu poświęconego Wilkoniowi, choć to wielki człowiek i jego wkład w polską ilustrację jest nie do przecenienia. Postanowiłam w nim ukazać jednak ilustratorów z wielu powodów ważnych dla mnie samej, ale dzięki tej wystawie mam okazję zaprezentować Wam, choć po krótce, również sylwetkę mistrza Wilkonia.
Życie i twórczość:
Józef Wilkoń urodził się 12 lutego 1930 roku w Bogucicach niedaleko Bochni. Uczęszczał do Liceum Plastycznego w Krakowie, a następnie studiował malarstwo w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowni prof. Adama Marczyńskiego (dyplom w 1955) oraz historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim (dyplom w 1954). Od 1957 roku współpracuje w dziedzinie ilustracji książkowej z wieloma wydawnictwami krajowymi (PIW, Nasza Księgarnia, Ruch, Czytelnik, Krajowa Agencja Wydawnicza, Interpress, Wydawnictwo Literackie), a od 1963 także z zagranicznymi, m.in. z Paryża, Kolonii, Berlina, Monachiom, Zurychu i Tokio.
Józef Wilkoń jest autorem ilustracji i szaty graficznej do ponad stu książek dla dzieci i dorosłych wydanych w Polsce oraz sześćdziesięciu pięciu (choć inne źródła podają liczbę ponad osiemdziesięciu) wydanych za granicą. Ponadto ilustruje czasopisma, projektuje pocztówki, kalendarze oraz inne formy graficzne. Uprawia malarstwo sztalugowe, rzeźbę, scenografię, projektuje gobeliny.
Ważniejsze nagrody i odznaczenia
1959 – Złoty Medal na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Edytorskiej IBA, Lipsk (Niemcy) 1967 (ponownie w 2005, 2010 i 2015 r.) – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki oraz Nagroda Krajowa za dokonania w dziedzinie ilustracji książkowej 1969 – Złoty Medal na Biennale Ilustracji w Bratysławie BIB (Słowacja) 1973 – Nagroda na Biennale Ilustracji w Bratysławie BIB i Medal Komisji Edukacji Narodowej za twórczość artystyczną dla dzieci 1974 – Nagroda Premiera za twórczość dla dzieci i Złoty Medal na Międzynarodowej Wystawie Książki w Moskwie (ZSRR) 1987 – Nagroda specjalna PTWK za całokształt twórczości 1991 – Grand Prix (Totem Album), Montreuil (Francja) oraz Premio Grafico na Międzynarodowych Targach Książki Dziecięcej, Bolonia, Włochy 2002 – Medal – nagroda Polskiej Sekcji IBBY za całokształt twórczości 2006 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” 2010 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski 2014 – Nagroda Pary Prezydenckiej dla Józefa Wilkonia za wybitne osiągnięcia w twórczość dla dzieci i młodzieży
Artysta jest również pomysłodawcą i założycielem fundacji „Arka”. Powstała ona w 2009 roku, a jej głównym celem jest:
ochrona i promocja zarówno dorobku artystycznego samego założyciela, jak i ogólnych wartości związanych ze sztukami pięknymi;
inicjowanie, realizowanie i wspieranie wszelkich projektów artystycznych z dziedziny malarstwa, rzeźby i ilustracji;
edukacja dzieci i młodzieży w zakresie uczestnictwa w kulturze, a także wspieranie różnych, nowatorskich form edukacji i działań naukowych w tym zakresie;
propagowanie różnorodnych form sztuki oraz działanie na rzecz wszechstronnego rozwoju sztuk plastycznych.
Styl:
Na stronie organizatora wystawy możemy przeczytać:
„Dzieła Józefa Wilkonia jako ilustratora odznaczają się wielorakością technik, form i faktur, zaś natura to najważniejszy motyw jego twórczości. Indywidualne poszukiwania i eksperymentalne potraktowanie wody, tuszu czy akwareli przyniosły unikalne efekty – artysta połączył dynamikę z ogromną precyzją; płynne, rozlane plamy barw z misternym detalem. „
Tworzone przez niego z drewna i blachy zwierzęta – te wielkie, jak słonie, i te małe, jak ryby czy ptaki – są czułym, choć sumarycznym opisem cech gatunku, a przy tym popisem mistrzostwa plastycznej ekspresji.”
Jeśli macie możliwość by odwiedzić w najbliższym czasie Poznań, zachęcam Was do wizyty w Bibliotece Raczyńskich. Obcowanie ze sztuką mistrza nie tylko poprzez książkę w domowym zaciszu, myślę, że będzie niezwykłym przeżyciem.