Dawki fantomowe

"Dawki fantomowe” to historia małżeństwa Ireny i Ludwika, pracowników Szpitala dla Dzieci ze Schorzeniami Nerwicowymi, Wadami Wymowy oraz Charakteru. On – dyrektor placówki, słynny na całą Polskę psychiatra, staje się dla swojej młodej, niedoświadczonej żony nauczycielem i mentorem. Za jego namową Irena podejmuje studia z psychiatrii i wspólnie prowadzą badania naukowe, bazujące na dokonaniach i odkryciach Ludwika. W tym duecie to mężczyzna wiedzie prym, dominuje, nadaje kształt i kierunek pracy naukowej oraz życiu prywatnemu. Irena egzystuje w jego cieniu, z czasem całkowicie mu się podporządkowuje. Kiedy jednak Ludwik traci sprawność i jasność umysłu, relacja małżonków przechodzi ewolucję. Kobieta wyzwala się spod dominacji, poszukuje własnej drogi i utraconej tożsamości.

Wojciech Chamier – Gliszczyński stworzył prozę, w której wydarzenia możliwe, osadzone w konkretnej czasoprzestrzeni mieszają się z wytworami obłąkanych umysłów. Chaotyczna, pozbawiona chronologii narracja sprawia, że jeszcze trudniej jest oddzielić szaleństwo od normalności. Czytelnik całkowicie się w tej powieści zatraca, sam musi zdecydować co uzna za prawdę.

„Dawki fantomowe” to proza z gatunku tych, które rodzą wiele pytań, nie dając konkretnych odpowiedzi. Surrealistyczna, groteskowa, ale zawierająca cenne spostrzeżenia o ludzkiej naturze i kondycji.

Książka przepełniona smutkiem, żalem, frustracją pani Ireny. Dość specyficzna lektura, ktora nie do końca przypadła mi do gustu. Bohaterka najpierw jest bardzo młoda i naiwna, wierzy we wszystko mężowi, który jest co prawda autorytetem w dziedzinie psychologii, ale dla niej to jest on Panem i władcą w każdej dziedzinie życia. Nie znoszę takiego poddaństwa kobiet, uległości i podporządkowania. Oczywiście opisywane wydarzenia dzieją się jakieś 50 lat temu, więc biorę na to poprawkę, jak mówi wielu " takie były czasy".
Spodziewałam się nieco innej lektury, moze pisanej w inny sposób. Wysluchalam w wersji audio.

Irenka z dużą dumą nosi swój szpitalny fartuch przemierzając korytarze psychiatryka pod dyrekcją słynnego na całą Polskę Ludową Ludwika Straussa. Nie tylko ona spogląda na przełożonego z podziwem i potrafi wyrecytować wersy jego książki. Każda ambitna stażystka walczy o jego względy i łapczywie chłonie przekazywane przez niego informacje. Ale właśnie ona, Irenka, dostaje palto od cenionego mentora i wkrótce towarzyszy mu nie tylko w badaniach, ale też jako żona w lepszych i gorszych chwilach codzienności, gdy jego umysł zaczyna trawić choroba.

Autor stworzył intrygujący obraz kobiety wchodzącej w relacje z góry określoną rolą. Czas nieubłaganie szybko płynie, wspólnych chwil przybywa, pojawiają się dzieci, a Irena nadal jest tą samą „głupią gąską” przy swoim nauczycielu. Z drugiej strony mamy Ludwika, człowieka, który poświęcił całe swoje życie nauce. Przyniosło mu to uznanie i tytuł specjalisty w dziedzinie ludzkiej osobowości, a teraz sam traci własną tożsamość.

Zarówno historia tego małżeństwa, jak i całe tło, które możemy obserwować w książce Pana Wojciecha nie jest oczywistą sprawą. Brak tu twardego i bezpiecznego gruntu. Autor wrzuca czytelnika w wir, w którym trudno znaleźć równowagę i oddzielić obłęd od normalności. Chaos towarzyszy nam do ostatniej strony, produkując po drodze pytania bez odpowiedzi. Wiele zależy od nas jak poskładamy to do kupy i co z tego wyniesiemy dla siebie.

Osobi...

Ona jest stażystką w Sanatorium dla Dzieci ze Schorzeniami Nerwicowymi, Wadami Wymowy oraz Charakteru, on słynnym psychiatrą i dyrektorem tego sanatorium. Łączy ich uczucie i układ, którego siły zmieniają się wraz z upływem czasu.

Młodziutka pielęgniarka zakochana i zapatrzona w autorytet, jakim jest jej przyszły mąż. Chce być taka jak on, chce być doktorem Straussem. Nawet ubraniami manifestuje swoje ambicje. A potem nagle wszystko się zmienia. Autor pokazuje jak życie potrafi z nas żartować, jak bardzo potrafi dokopać. Geniusz traci światłość umysłu i staje się poniekąd dzieckiem, a ona w końcu tą, którą chciała być. I to jest najmocniejsza strona tej książki - relacja małżonków. Autor opisał ją dość chaotycznie, wplatając w nią historie pacjentów. Ten chaos tutaj jest wybitnie na miejscu. Miałam wrażenie, że potęgował szaleństwo, nie pozwalał go ujarzmić, a nawet sprawiał, że ono udzielało się czytelnikowi.

Gdzieś w tej całej krótkiej, ale bogatej historii dotykamy spraw bolesnych, doświadczamy trudów życia, zmagamy się z wyrzutami sumienia i z chęcią walki o swoją tożsamość. Wdzieramy się w intymny świat dwojga ludzi i nie możemy się powstrzymać przed podglądaniem ich. Czerpiemy od nich, uczymy się, otwieramy szeroko oczy.

„Dawki fantomowe” mnie zachwyciły. Jestem po ogromnym wrażeniem zarówno pomysłu, jak i jego realizacji. Język tej książki to po prostu uczta.

Pr...

Seria Archipelagi wydała na świat swoje kolejne dziecko - stąd powód do radości, bo są to zazwyczaj książki ambitne i nietuzinkowe. W przypadku tego tytułu autor wypuszcza w stronę czytelnika sporą garść dawek fantomowych stanowiących ogrom tematów do dyskusji nad światem i jego chorobami. Pan Wojciech opisuje w niej historię pewnego małżeństwa lekarzy - stażystki ze szpitala psychiatrycznego Ireny i jej małżonka wielkiej sławy dyrektora tegoż szpitala Ludwika Strausasa. Obok życia codziennego opisującego małżeńskie perypetie dwojga bohaterów w PRL-owskiej rzeczywistości wplata przypadki pacjentów chorych na schizofrenię, co doskonale uzupełnia oś główna powieści. Ludwik wskutek choroby traci kontakt z rzeczywistością, a Irena coraz bardziej rozkłada skrzydła i rozwija karierę medyczną, wyzwalając się spod męskiej dominacji. Choroba męża pozwala jej zaistnieć w medycznym świecie. Do dzisiaj się zastanawiam o czym ta książka tak naprawdę była bo tematów tu bez liku, tym bardziej, że autor wplata filozoficzne rozważania. Mnóstwo tu groteski i dobrego humoru. Jeśli macie ochotę na nietuzinkowa lekturę o sile kobiecej ambicji, o nauce, schizofrenii i mrówkach - zachęcam do sięgnięcia po Dawki fantomowe.