Opinia na temat książki I była miłość w getcie

„I była miłość w getcie” to zapis wojennych wspomnień Marka Edelmana. Postawił on sobie za cel, aby w tej publikacji pokazać wojnę, codzienność w getcie od innej, pomijanej do tej pory, strony. A mianowicie udowadnia, że w tych niepewnych czasach, tym strasznym miejscu, ludzie starali się (na ile było to możliwe) żyć normalnie. I choć mieszkańcy getta żyli krótko, ale zaznali miłości, a to miłość uszlachetnia każdego.

Książka jest też przestrogą dla współczesnego człowieka – nie można być biernym wobec zła. Zwłaszcza w sytuacjach ekstremalnych bycie niemym świadkiem okrucieństwa powoduje, że taka osoba staje się współwinnym tego, co się stało. Tak Marek Edelman odbiera brak reakcji całego świata na to, co działo się podczas Holokaustu. Przytacza też (pewnie cytowane z milion razy) słowa Leona Bluma: „Tego nie zrobili Niemcy, to zrobili ludzie”.
Nie sposób się z tymi słowami nie zgodzić. Choć oczywiście nikt nie próbuje rozmyć odpowiedzialności – za Holokaust bezpośrednio odpowiedzialni byli niemieccy Naziści, jednak zło żyje w człowieku. A kiedy przychodzi odpowiednia chwila, znajduje ujście. Dlatego też my, współcześnie żyjący, powinniśmy walczyć z tą ciemną stroną ludzkiej natury, żeby podobne rzeczy już więcej nie miały miejsca.

Książkę trudno jednoznacznie ocenić – jako świadectwo uczestnika ważnych historycznych zdarzeń wymyka się jakimkolwiek kryteriom oceny. Jeśli przyjrzeć się jej formie – jest dość chaotyczna, zawiera wspomnienia o ludziach, a także miejscach ważnych dla Marka Edelmana.

Główna wartość te publikacji tkwi jednak w jej ponadczasowym przesłaniu – najpierw powinniśmy być ludźmi, a nie poszczególnymi narodami. I kochać.