Przeciw Kościołom i religii. Sprawozdania Sekcji 5 Wydziału V Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Krakowie 1946-1952

„Raporty bezpieki” są serią wydawniczą skierowaną do środowiska naukowego. Celem wydawnictwa jest stworzenie możliwości szerokiego dostępu do tych materiałów UB-SB, od których najczęściej rozpoczyna się badania naukowe. Zdecydowano się na wydawanie archiwaliów w formie skanów na płycie DVD. Na płycie umieszczono sprawozdania Sekcji 5 Wydziału V WUBP w Krakowie w układzie chronologicznym. Pierwsze datowane jest na luty 1946 r., a ostatnie na styczeń 1953 r. – opisuje działania Sekcji 5 w grudniu 1952 r. W związku ze zniszczeniem materiałów sprawozdania za 1946 r. są poważnie wybrakowane. Materiały archiwalne poprzedzane są obszernym wprowadzeniem merytorycznym. Materiałowi archiwalnemu towarzyszy opracowanie „Pion antywyznaniowy WUBP w Krakowie (1945–1952). Rekonesans badawczy”. Przedstawiono w nim przede wszystkim podstawową literaturę przedmiotu, a więc dotychczasowe publikacje dotyczące działań komunistycznego aparatu represji wobec Kościołów i związków wyznaniowych oraz literaturę pomocniczą, to znaczy omawiającą instytucje totalitarnego państwa, których celem stało się zwalczanie religii. W dalszej kolejności zamieszczono rys historyczny antywyznaniowego pionu UB, ze szczególnym uwzględnieniem zmian, jakie zachodziły w latach 1945–1952 w Wojewódzkim Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego w Krakowie, oraz omówiono obsadę personalną Sekcji 5 Wydziału V WUBP w Krakowie. Następnie, po syntetycznym zaprezentowaniu metod i form pracy operacyjnej UB w latach 1945–1953, przedstawiono zainteresowania operacyjne pionu antywyznaniowego w województwie krakowskim, omawiając ważniejsze działania o charakterze inspiracyjnym, profilaktycznym oraz represyjnym. W kolejnym rozdziale opisano osobowe środki pracy operacyjnej, analizując zagadnienie agentury zarówno od strony statystycznej, jak i faktycznej przydatności. Starano się także ułatwić lekturę materiału źródłowego zamieszczonego na płytce poprzez identyfikację części agentów i informatorów ze środowisk kościelnych. W aneksie zamieszczono noty prezentujące sylwetki funkcjonariuszy pionu antywyznaniowego WUBP w Krakowie.