W jednej chwili

Suzanne Redfearn
8.3 /10
Ocena 8.3 na 10 możliwych
Na podstawie 37 ocen kanapowiczów
W jednej chwili
Lista autorów
Popraw tę książkę | Dodaj inne wydanie
8.3 /10
Ocena 8.3 na 10 możliwych
Na podstawie 37 ocen kanapowiczów

Opis

Przejmująca opowieść o tym, jak kruche jest życie, ale też o tym, jak silne potrafią być nasze więzi i wola przetrwania.
Bestseller Amazona!
To miała być wspaniała weekendowa wyprawa na narty z rodziną i przyjaciółmi. Los jednak zrządził inaczej.
W okamgnieniu kończy się życie szesnastoletniej Finn, gdy ich samochód wypada z ośnieżonej drogi i stacza się po zboczu góry. Zawieszona między światami dziewczyna patrzy bezsilnie, jak jej najbliżsi walczą o przetrwanie.
Nie potrafiąc opuścić bliskich, Finn wciąż czuwa. Tymczasem po wypadku jej rodzina i przyjaciele zmagają się z rozpaczą i wyrzutami sumienia. Ojciec szuka zemsty na jedynej osobie, którą może obwiniać – poza sobą. Najlepsza przyjaciółka Finn, Mo, odważnie docieka prawdy, kiedy historia ich wypadku zostaje cynicznie przekłamana. Siostra, Chloe, jest gotowa dołączyć do Finn, a matka, która uratowała ich wszystkich, nie może wybaczyć sobie pewnych decyzji. Finn musi odejść, ale jak ma zostawić rodzinę w rozsypce?

Tytuł oryginalny: In An Instant
Data wydania: 2021-02-09
ISBN: 978-83-8188-215-6, 9788381882156
Wydawnictwo: Rebis
Stron: 376
dodana przez: jelonka11

Autor

Suzanne Redfearn Suzanne Redfearn Suzanne Redfearn to nagradzana autorka trzech powieści: Hush Little Baby, No Ordinary Life oraz W okamgnieniu. Jest nie tylko pisarką, ale również architektką specjalizującą się w projektowaniu przestrzeni mieszkalnych i komercyjnych. Mieszka w Lagu...

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe
Sprawdzam dostępność...
Ogłoszenia
Dodaj ogłoszenie
2 osoby szukają tej książki

Moja Biblioteczka

Już przeczytana? Jak ją oceniasz?

Recenzje

Chwila, która wszystko zmieniła...

WYBÓR REDAKCJI
9.02.2021

Rodzina Millerów wraz z przyjaciółmi wybiera się na weekend do domku w góry. Sielski wypad przemienia się w walkę o przetrwanie, gdy podczas załamania pogody dochodzi do tragicznego wypadku. Ułamek sekundy zmienia całe ich życie na zawsze. Szesnastoletnia Finn ginie na miejscu, a reszta rodziny odniosła większe i mniejsze obrażenia. Bez zasięgu... Recenzja książki W jednej chwili

@m_mikos@m_mikos × 6

Studium człowieczeństwa

12.02.2021

„Czy dobro jest prawdziwym dobrem tylko wtedy, gdy wymaga wyrzeczeń? Każdy może być hojny, kiedy jest bogaty. Każdy może być szczodry, gdy niczego mu nie brakuje”. Co dzieje się z nami, gdy umieramy? Czy po śmierci jest jeszcze coś, czy wszystko pryska niczym bańka mydlana? Ile razy jedna chwila, moment w naszym życiu zmienia wszystko? Niewyobr... Recenzja książki W jednej chwili

@gala26@gala26 × 23

Cel - przetrwać, wytrwać, odbudować.

16.02.2021

Miał to być zwykły weekendowy wypad dwóch zaprzyjaźnionych rodzin w góry. Miało być spokojnie, zabawnie, relaksująco. Narty, dobre jedzenie, pogaduchy przy kominku. I tak jak w życiu, człowiek planuje, a diabeł kreśli. Wystarczył jeleń na zaśnieżonej drodze, by doszło do wielkiej tragedii. Tak wielkiej, że w jednej chwili zmieniło się postrzeganie... Recenzja książki W jednej chwili

@jorja@jorja × 16

W jednej chwili

22.02.2021

Zwróciliście uwagę na okładkę? Pewnie tak, bo jest niesamowita. Kryje w sobie pewnego rodzaju tajemnicę i zachęca do tego, żeby sprawdzić, co autorka ukryła w treści. Do mnie ta książka trafiła dzięki Wydawnictwu Rebis i ich akcji recenzenckiej na portalu lubimy czytać. Kiedy zobaczyłam ogłoszeni i przeczytałam opis targnęły mną dwa sprzeczne... Recenzja książki W jednej chwili

Moja opinia o książce

Opinie i dyskusje

@gala26
2021-02-08
9 /10
Przeczytane Moja prywatna biblioteczka Od wydawnictw/autorów/wygrane w konkursie 2021 Literatura współczesna Nowe wyzwanie czytelnicze 2021

Piękna i poruszająca historia o rozpadzie rodziny i próbie jej scalenia po tragedii, ratowania więzi i powrotu do normalnego życia. Jak pisze autorka w posłowiu: " Ta książka jest o katastrofie, ale prawdziwa historia rozgrywa się tak naprawdę po niej, po zbrodni, kiedy ludziom zaczynaj doskwierać konsekwencje decyzji, które podjęli." Polecam.

× 27 | Komentarze (1) | link |
@coolturka104
2021-03-08
8 /10
Przeczytane

Całą historię poznajemy z perspektywy głównej bohaterki, którą jest szesnastoletnia Finn. Ma dwie starsze siostry i opóźnionego w rozwoju młodszego brata. Z powodu nieustannych kłótni, jej rodzicom grozi rozwód. Jej najlepsza przyjaciółka to Mo, a ona sama podkochuje się w koledze z klasy.

Początkowo trudno wejść mi w wykreowany świat, powieść wydaje się skierowana typowo do młodzieży, ale sam wypadek i wydarzenia, które po nim następują, otwierają pewną tamę. Akcja nabiera rozpędu i zaczyna budzić prawdziwe zainteresowanie, emocje wybuchają ze zdwojoną siłą i rozpoczyna się walka o przetrwanie, dochodzą też do głosu najniższe instynkty.
Widzimy rodziców i przyjaciół pogrążonych w rozpaczy, lecz na rozpacz nie ma czasu, gdyż muszą ratować samych siebie.

Samochód, wpada w przepaść, Finn umiera, inni odnoszą groźne lub powierzchowne rany. Na zewnątrz panuje noc, mróz i śnieżyca, na dodatek brak zasięgu. Rozpoczyna się nierówna walka z czasem, bólem, głodem i przeszywającym zimnem.
Mimo że Finn zginęła, w dalszym ciągu pozostaje narratorem i niemym świadkiem wydarzeń.

"W jednej chwili" to miks gatunków odnajdziemy tu powieść obyczajową, młodzieżową, kryminalną, a nawet psychologiczno-egzystencjalną.
Choć motyw dziewczyny - ducha może wydawać się niebanalny i unikatowy, wcale taki nie jest, wystarczy przypomnieć sobie "Nostalgię anioła" Alice Sebold.

To bardzo smutna i nostalgiczna opowieść, podszyta wewnętrznym napięciem. Odda...

× 7 | link |
@monika8905
2021-02-14
7 /10
Przeczytane

"W jednej chwili" to książka o tym, jak kruche jest ludzkie życie. Jak w jednej chwili może zmienić się nasz świat.

Szesnastoletnia Finn wyrusza na narty z rodziną i przyjaciółmi. W pewnym momencie samochód stacza się po zboczu góry. Finn umiera, ale cały czas trwa przy swoich najbliższych i widzi co się dzieje wokoło.

Ta historia pokazuje do czego są zdolni ludzie, żeby przetrwać. Może okazać się, że nie każdy jest szczery, a nawet jak łatwo przychodzi im kłamstwo. Inni natomiast zrobią wszystko, żeby uratować najbliższych.

Finn patrząc na wszystko z góry, przekona się kto jest wrogiem, a kto przyjacielem. Kto mówi prawdę, a kto dba tylko o swoje interesy.

Autorka doskonale wykreowała każdą postać. Weszła w umysł każdego bohatera, dzięki czemu mogliśmy postawić się w sytuacji każdego z nich. Każda postać wnosi coś do powieści.

Zachęcam do lektury.

× 5 | link |
@czytanie.na.platanie
2021-02-16
8 /10
Przeczytane Przeczytane 2021 Posiadam

Wydaje się, że mamy świadomość, że nic nie zostało nam dane na zawsze, jednak nie dopuszczamy do siebie myśli, że to wszystko, co traktujemy jako coś oczywistego w naszym życiu, możemy stracić dosłownie w jednej chwili.
Przekonują się o tym bohaterowie jedynej wydanej w polskim przekładzie książki Suzanne Redfearn. Chwila nieuwagi, błędnie podjęta decyzja, czy może zwykły pech ściąga ich w dół. Dosłownie i w przenośni. A zaplanowany cudowny weekend w górach niepodziewanie przeradza się w koszmar i walkę o przeżycie w ekstremalnych warunkach. Co w takich chwilach przeważa? Przyjaźń? Lojalność? A może desperacka chęć chronienia siebie i rodziny bez względu na konsekwencje?
Jakie emocje wyzwala w człowieku pierwotny instynkt przetrwania? Czy możemy oceniać decyzje ludzi w tak drastycznej sytuacji stojąc z boku? Czy wiemy jak sami zachowalibyśmy się w takiej sytuacji?
Niektóre rodziny tragedia umacnia, inne rozsypują się niczym domek z kart od lekkiego podmuchu wiatru. Jak będzie tym razem? Czy wzajemne oskarżenia, wychodzące na jaw sekrety i dręczące wyrzuty sumienia, nie zabijają skuteczniej, niż mróz?
Książka porusza dylemat trudny do rozwiązania, mierząc się jednocześnie z tematem niewyobrażalnej traumy i żałoby. Pobudza do refleksji i zadania sobie pytań, na które może teraz, siedząc w bezpiecznym i ciepłym miejscu, odpowiemy bez wahania. Ale czy tak samo byśmy się zachowali walcząc o ży...

× 2 | link |
@sylwia923
2021-02-22
10 /10
Przeczytane

"... Żyje się tylko raz i nikt nie wie, ile ten raz będzie trwał, więc lepiej trzymaj się mocno i ciesz się przejażdżką zamiast się martwić i oglądać za siebie.."

Czy planując jakiś wyjazdy bierzemy pod uwagę, że wydarzy się coś złego? Owszem, że nie.. Gdybyśmy tak robili to pewnie nie ruszalibyśmy się z domu.

Dwie zaprzyjaźnione rodziny wyjeżdżają na weekend w góry. Miał to być spokojny, pełen zabawy i radości wypad. Niestety... Jadąc na kolację napotykają na swojej drodze jelenia, który doprowadza do tragedii. Auto, którym jadą przebija barierki i spada w dół.

To wydarzenie doprowadziło do tego, że przyszedł czas walki o przetrwanie, pogodzenie się ze śmiercią dziecka. Niektóre decyzję będą podejmowane instynktownie inne zaś zostaną zapamiętane na zawsze. Ci którzy przetrwają długo będą walczyć o normalność. Odmrożone kończyny, utrata palców zawsze będą przypominały o wypadku.

Narratorem jest Finn, która nie przeżyła wypadku. Istnieje jako wspomnienie. Dzięki temu możemy poznać myśli i uczucia pozostałych osób, które będzie odwiedzać. To było bardzo realne. Autorka wykonała świetną robotę.

A jak Ty byś się zachował w podobnej sytuacji? Walczyłbyś o innych? A może tylko o siebie? To bardzo trudne pytania i nie poznamy na nie odpowiedzi dopóki nie znajdziemy się na takim zakręcie..

Wyrzuty sumienia, ból po stracie i nadzieja żeby zacząć żyć i walczyć.

Pomimo tego, że okładka jest piękna to jest treść jest dra...

× 2 | link |
@emilka1984
2021-02-07
8 /10

Przychodzę dzisiaj do was z recenzją książki która przewiezie was po emocjach, wstrząśnie i jednocześnie zastanowi nad tym jak kruche jest życie. Czytając opis z okładki pomyślałam sobie, to chyba młodzieżówka w stylu "Nostalgia anioła". Jednak się myliłam.
Rezolutna nastolatka Finn, wraz z rodziną i przyjaciółmi wybierają się w zimowy weekend do ośrodka narciarskiego. Niestety w drodze na kolację na jezdni staje jeleń, ojciec Finn uderza samochodem w barierkę, ten spada w dół. Finn ginie na miejscu a dla reszty zaczyna się walka o przetrwanie. Nikt nie wie gdzie są, zasięgu brak a oni muszą walczyć z mrozem, śnieżycą i wiatrem. Wszyscy zżyci że sobą przed wypadkiem lecz po nim większość stara się dbać o siebie, podejmować decyzję nie zawsze zgodne z sumieniem.
Na to wszystko patrzy Finn, dziewczyna utkwiła pomiędzy światem żywych i umarłych. Widzi co robią ci którymi brała udział w wypadku, obserwuje każdego z osobna, niektórym próbuje dodać otuchy, niektórych chciałaby powstrzymać przed tym co chcą zrobić ale przecież nie żyje. Wie że jej rodzina przed wypadkiem była w kryzysie, czy wypadek zmieni coś w ich życiu? Czy relacje się pogorszą? Na te pytania znajdziecie odpowiedź w książce.
Cała narracja jest prowadzona oczami Finn. Krąży pomiędzy bohaterami, przedstawiając to nam. Zdradzę wam jeszcze jeden sekret, historia jest inspirowana prawdziwymi wydarzeniami z życia autorki.
Mi się bardzo podobała i nie raz uroniłam nad nią łzę...

× 2 | link |
@mysilicielka
2021-02-07
9 /10
Przeczytane Posiadam Współprace

Cieszę się, że przeczytałam tę książkę, bo myślę, że to, czego się dzięki niej nauczyłam, wróci do mnie w ważnej chwili i pomoże mi dać sobie radę ze śmiercią kogoś bliskiego. Gorąco polecam.

× 2 | link |
CZ
@czytac.lubie
2021-03-01
8 /10
Przeczytane Posiadam

"W jednej chwili" - ta historia powstała w oparciu o prawdziwe wydarzenia, jakie przeżyła autorka w wieku 8 lat. Wtedy jej rodzina z przyjaciółmi wybrała się na wyprawę w góry, kiedy nagle nastąpiło załamanie pogody i zaskoczyła ich zamieć śnieżna.

Rodzina szesnastoletniej Finn i ich przyjaciele wybrali się na narty. Zamiast wspaniałej wyprawy była walka o przetrwanie po tym jak samochód, którym jechali stoczył się ze zbocza i wszyscy utknęli nocą zasypani śniegiem na odludziu. Ta opowieść to dramat, rozpacz osób, którzy do tej pory byli bliscy sobie.

Historia jest opowiedziana z perspektywy Finn, której życie skończyło się w jednej chwili, poniosła śmierć, ale obserwuje jak jej bliscy walczą o przetrwanie. Ona wciąż nad nimi czuwa. Rozpoczyna się walka z czasem. Kto im pomoże? Kto zdecyduje się w takich warunkach pójść szukać pomocy?

Przedstawiona historia widziana oczami Finn to wspaniały pomysł. Jej duch, zawieszony między dwoma światami, krąży między uczestnikami tej wyprawy - nie potrafi opuścić swoich bliskich.

Ta książka to nie tylko opowieść o katastrofie, jaka spotkała tę rodzinę. To także emocje, które toczą się później, to przemyślenia swoich decyzji, które wtedy zostały podjęte, ich wyrzuty sumienia, z którymi będą się zmagać zawsze.

"Są sprawy, których czas nie zaleczy".

Ta smutna, wzruszająca historia pokazuje kruchość naszego życia. Pokazuje jak się zachowujemy w tragicznej sytuacji, czy podjęte wtedy d...

× 1 | link |
@n.czyta
2021-02-27
9 /10
Przeczytane

Finn prowadzi zwykłe życie nastolatki, ma najlepszą przyjaciółkę Mo, trójkę rodzeństwa, z którym ma dobry kontakt, jest zawsze pełna humoru i ma szalone pomysły. Właśnie pierwszy raz się zakochała, zrobiła dopiero prawo jazdy, a jednocześnie rozbiła mamie Mercedesa. Przygotowania do ślubu najstarszej siostry idą pełną parą, a Finn ma być druhną. Jednak najbardziej czego nie może doczekać się Finn to wyjazd w góry, z rodziną, z Mo i z najlepszymi przyjaciółmi rodziców i ich córką.

W JEDNEJ CHWILI życie Finn się kończy. A ona jedynie może stać obok i przyglądać się jak jej najbliżsi radzą sobie ze stratą, wypadkiem, urazem psychicznym. Jak decyzji w trakcie walki o przetrwanie niszczą ich. Czy Finn będzie w stanie pomóc bliskim? Czy zobaczy, że wstają z kolan i zaczynają normalne życie?

Co to była za książka?! Czytałam ją jednym tchem, powodowała, że płakałam, śmiałam się i przeżywałam wszystkie emocje. Wypadek, który rozpoczął bieg wydarzeń był straszny. Jednocześnie, pokazał prawdziwą twarz ludzi, których uważamy za przyjaciół, za partnerów życia. W jednej chwili musimy zadać sobie pytanie, co jest w tym momencie najważniejsze. Dodatkowo, pokazuje walkę z konsekwencjami naszych wyborów. Jak cała rodzina Finn i jej przyjaciółka chcą pogodzić się z daną im przez los sytuacją. A Finn zawieszona między dwoma światami, trzyma za nich kciuki!

Wspaniała historia, która na długo zostanie w mojej pamięci. Serdecznie Wam polecam, bo jest po prostu świetn...

× 1 | link |
@zetbasia27
2021-02-12
8 /10
Przeczytane


Każdemu z nas wydaje się, że wie o sobie wszystko, że może przewidzieć swoją decyzję co by zrobił gdyby stanął przed dramatycznie trudnym wyborem. Niestety życie czasem weryfikuje nasze dobre zdanie na własny temat.
"Czy nasza moralność jest zdeterminowana bardziej przez okoliczności, w jakich się znajdziemy, niż przez sumienie? Czy każde z nas postawione pod ścianą może się zmienić? Widziałam to tamtego dnia. Widziałam, że żadne z nich nie okazało się takim człowiekiem, za jakiego się uważało."
Miał być piękny, zimowy weekend w górach, a był tragiczny wypadek - samochód spadł ze stoku, kierowca ciężko ranny, jego córka, szesnastoletnia Finn ginie na miejscu. Zatrzymana między światami bezradnie obserwuje jak jej rodzina i przyjaciele walczą o przeżycie w śniegu i mrozie, bez nadziei na nadejście pomocy. Czy potrafią sobie pomóc wzajemnie? Jak zachowują się w tej tragicznej sytuacji? Komu uda się wezwać pomoc? Kto przeżyje? Czy ocaleni mają czyste sumienie? Czy potrafią wrócić do normalnego życia sprzed wypadku? Rozpacz i wyrzuty sumienia dręczą prawie wszystkich.
Książka pełna emocji dobrych i złych, wzruszeń, które zaciskają gardło. Zmusza do refleksji i zostaje w pamięci. Polecam, wciąga od pierwszych stron. Warto przeczytać!

× 1 | link |
@jelonka11
2021-02-10
9 /10
Przeczytane

Jest to książka o ludziach w obliczu tragedii, kto okaże się człowiekiem a kto zwykłą świnią

× 1 | link |
@aniabex
2021-06-05
9 /10



To miała być wspaniała, zimowa, rodzinna wycieczka w góry. Zdarzył się jednak wypadek który na zawsze odmienił życie wszystkich jej uczestników.

Jeden dzień, właściwie moment, chwila i życie grupy ludzi się wykoleiło. W wypadku samochodowym oraz w wyniku jego następstw zginęły dwie osoby, a pozostałe musiały dojść do siebie – wrócić do życia w miejscu, gdzie je przerwały. Tylko czy tak się da?

Podjęte w krytycznej sytuacji decyzje, dokonane, chcący i niechcący wybory każdej osoby będą je prześladować i dręczyć.

Niektórzy będą próbować uciec od rozpaczy, inni się w niej pogrążą.

Stojąc na skraju autodestrukcji nawet własny dom wyda się obcym miejscem, a słońce zacznie świecić jakoś tak arogancko.

Każda z ocalałych osób zna jedynie kawałek tej całej historii. Ma własną perspektywę. Prawdę, w którą wierzy.

Czy uda się te wszystkie kawałki skleić w całość?

Czy ta historia jest skomplikowana czy przerażająco prosta?

Czy znamy samych siebie?

„W jednej chwili”, to historia opowiedziana z perspektywy „muchy na ścianie”, co pozwala na szerokie rozeznanie w myślach i motywach działania poszczególnych bohaterów. Umożliwia nam ich zrozumienie i ocenę, co wcale nie jest łatwe.

„W jednej chwili” to znakomicie skonstruowany dramat rodzinny o życiu, o miłości, moralnośc...

| link |
@madbed
2021-02-09
10 /10
Przeczytane

Historia opisana w książce jest inspirowana prawdziwymi wydarzeniami z życia autorki.
Miała osiem lat, kiedy wybrała się na wycieczkę z tatą, bratem, przybranym wujkiem i jego dziećmi.
Doszło do wypadku przez, który ojciec autorki ruszył po pomoc, a swoje dzieci zostawił pod opieką wujka. Tu zakończę. Ponieważ jak zachował się wujek przybliży Wam książka.
Przejmująca opowieść o tym, jak kruche jest nasze życie. Jak możemy wszystko stracić w jednej chwili i jak wielka potrafi być nasza determinacja aby przetrwać.
To miała być weekendowa wycieczka na narty z rodziną oraz przyjaciółmi.
Główną bohaterką jest szesnastoletnia Finn, której życie kończy się w momencie wypadku do którego dochodzi w górach. Samochód wpada w poślizg i spada z góry.
Finn zostaje zawieszona pomiędzy światami. Książkę czytamy z jej perspektywy. Osoby, która nie żyje, ale nie odeszła i wszystko skrupulatnie nam opowiada. Widzi rannego ojca, matkę z wykręconą talią, swoją martwą osobę, zmarzniętą resztę towarzyszy, przyjaciółkę.
Wnika w ich myśli, próbuje pomoc. Wciąż nad nimi czuwa. Podjęte decyzję zaczną ich prześladować. Ojciec szukający zemsty, tajemnica matki, wujek osoba bez wartości moralnych i jej przyjaciółka próbującą dociec prawdy.
Finn musi odejść, ale chce by cała prawda wyszła na jaw.
Historia wciągnęła mnie od pierwszej strony. Autorka tak pisze, że miałam wrażenie bycia tam, spadania z góry. Niemal czułam zimno i odmarznięte dłonie. Śledziłam każdy kro...

| link |
KA
@kasiahejakkepa
2024-11-20
7 /10
Przeczytane
@weronika_mazurek
2023-04-17
9 /10
Przeczytane
Zaloguj się aby zobaczyć więcej

Cytaty z książki

"Trzymaj się, mała. Wypadki też są częścią życia.”
Mimo wszystkiego, co się wydarzyło (...) zupełnie się nie zmieniła. Jak podróżnik w czasie rzucony do świata po Armagedonie jest świadoma, że nastąpiła tragedia, ale jednocześnie jest na nią ślepa. Ponieważ ona sama się nie zmieniła, pozostaje obojętna na fakt, że wszyscy wokół niej zmutowali w jakieś dziwne istoty, obce stworzenia na granicy destrukcji.
Prezentują się tak niechlujnie, że dociera do mnie, dlaczego Bóg stworzył kobietę. Mężczyzna bez kobiety jest istotą zdezorientowaną i żałosną.
Spoczywaj w pokoju to coś więcej niż epitafium na nagrobku - to najlepsze, czego możemy sobie życzyć po śmierci.
Nagle już wiem, dlaczego tutaj jestem. Dlaczego wciąż tu trwam. Z tą samą pewnością, z jaką raptem wiem, że pewnego dnia stąd zniknę, i te dwa odkrycia zderzają się w mojej głowie, aż zaczyna mi się w niej kręcić. Istnieje przyszłość po tym życiu i to olśnienie jest prawie tak szokujące jak moja śmierć. Myśl o tym, że muszę zostawić bliskich, jest nadal równie przerażająca jak wtedy, gdy skończyło się moje życie, ale już nie potrafię się temu dłużej opierać. Już to czuję. Jasne światło śmierci, uporczywy blask i ciepło tuż poza moim zasięgiem. Było tam od chwili, gdy umarłam, ale aż do teraz nie zwracałam na nie uwagi, pochłonięta sprawami świata, z którego pochodzę, i ludźmi, którzy na nim zostali.
Dodaj cytat