Cevenole. Zbrodnia w uzdrowisku recenzja

Nie jest łatwo napisać dobry kryminał. Albo może inaczej - nawet najlepszy pomysł na kryminał bardzo łatwo jest zepsuć.
Dlatego tak niewielu jest "mistrzów kryminału". Dlatego też podziwiam autorów, którzy potrafią budować napięcie, nie odsłaniając czytelnikowi zbyt wiele. Niechętnie sięgam po debiuty w tej kategorii, ale zachęcony opisem wydawcy oraz wywiadem z Markiem Żaromskim - postanowiłem spróbować.
Nie rozczarowałem się książką, ale też skłamałbym twierdząc, że zachwyciłem się i nie mogę doczekać się już kolejnej części (,która jest już przygotowana i czeka na "przepisanie do komputera").

PLUSY

Zacznijmy od tego co dobre. Marek Żaromski zdaje się być bardzo sympatycznym mężczyzną. To nauczyciel historii, który w chwili przypływu tęsknoty za (skądinąd słusznie) minionym systemem, postanowił sięgnąć po kryminał z czasów PRL-u. Jak sam przyznaje w wywiadzie - rozczarował się, i postanowił napisać książkę, którą chciałby przeczytać. To całkiem dobra motywacja by pisać.
Zabiera nas do uzdrowiska, do miejscowości, która jest wymyślona, ale jest mocno inspirowana Rymanów-Zdrojem, miejscem zamieszkania autora. Podoba mi się to w jaki sposób Marek Żaromski odmalowuje na kartach swojej powieści to miejsce. Czuć, że naprawdę je kocha i zachwyca się pięknem Bożego stworzenia.

Wielkim plusem tego kryminału jest zresztą to, że nie jest on bezsensownie brutalny i posypany całą masą najbardziej bezecnych plugawości. Nie ukrywam, że męczy mnie to od dłuższego czasu, zwłaszcza gdy sięgam po tego typu książki pochodzące ze Skandynawii. Chociaż są dobrze napisane, to po ich lekturze zdarza mi się mieć wręcz kaca moralnego, bo tyle w nich bezsensownej brutalności, wulgarności i wyuzdania. Dlatego gdy mam ochotę na kryminał, coraz częściej sięgam po prostu po książki Agathy Christie.

Marek Żaromski w swojej książce stara się naśladować właśnie klasyczne kryminały. Już na początku ktoś umiera, i nie musi to być nad wyraz brutalna (opisana ze szczegółami) zbrodnia. Od razu poznajemy nieduże grono podejrzanych, a potem po kolei poznajemy ewentualne motywy każdego z nich. Na koniec natomiast dochodzi do rozwikłania zagadki i zaczynamy rozumieć jak istotne były poszczególne detale i szczegóły.
To wszystko znajdziemy w "Cevenole". Ciekawe postaci oraz umiejscowienie akcji w czasach PRL-u, co dla starszych czytelników może być podróżą sentymentalną, a dla młodszych - lekcją historii.

Właśnie "historyczność" tego kryminału była dla mnie jego najmocniejszą stroną. Czytam ostatnio książki historyczne, starając się lepiej poznać nie tak dawne dzieje naszej ojczyzny. Książka Marka Żaromskiego jest kolejną cegiełką, którą mogę dołożyć do mojego obrazu minionych lat. Cegiełką, która zgadza się z faktami jakie już poznałem - i to bardzo cieszy.

MINUSY

Nie wszystko jednak w książce zachwyca. Jak to bywa z debiutami - autor powinien dalej pracować nad swoim warsztatem, tak by bardziej wspierać czytelnika. Niestety dobra historia do opowiedzenia to w naszych czasach często zbyt mało. Jedna z rad Kurta Vonneguta, którą dzielił się podczas warsztatów kreatywnego pisania, brzmiała:

Brakowało mi w tym kryminale większej ilości cliff-hangerów, które sprawiałyby, że człowiek z wypiekami sięgałby po kolejny rozdział. Akcja nie rozwija się zbyt szybko. Do tego sporo tu dłużyzn, akapitów zajmujących całą stronę. Oczy czytelnika przyzwyczajone są dziś do częstszego wytchnienia, choćby w wartkich dialogach. Same rozdziały też są zbyt długie, co utrudniało mi czytanie.

Sama zagadka, choć ciekawa, to muszę przyznać, że dość szybko domyśliłem się kto odpowiada za morderstwo. Tu trzeba jednak podkreślić, że jedynie się domyślałem - nie wiedziałem tego. Samo wyjaśnienie zbrodni było dla mnie zatem interesujące.

Jedna rzecz, która z czasem coraz bardziej mnie "męczyła", to maryjność głównego bohatera. Cieszę się, że mogłem przeczytać kryminał bez zbędnej wulgarności, jednak ilość westchnień Stanisława Gorszewskiego do "Królowej Polski" była dla mnie po pewnym czasie ciężkostrawna. Jestem osobą wierzącą, ale nie jestem katolikiem. Niezmiernie cieszyłbym się gdyby sięgał on do Pisma Świętego, ale gdy szukał ukojenia czytając katechizm albo relacje z Soboru Watykańskiego - choć to szanowałem, to po jakimś czasie zacząłem przewracać oczami. Jest tego dużo w książce. Jak na mój gust - zdecydowanie za dużo.

WERDYKT

"Cevenole" to całkiem niezły debiut. Klasyczny kryminał przeniesiony w realia PRL-u. Dobrze odmalowane postaci oraz wiele ciekawostek historycznych.
Nie jest to jednak książka, która mnie zachwyciła. Nie mogę napisać, że czytałem ją z wypiekami na twarzy. Choć byłem ciekaw finału całej historii, to jednak momentami była ona wręcz nużąca.
Niemniej polecam, zwłaszcza tym, którzy pamiętają czasy PRL-u.

Książka z Klubu Recenzenta serwisu nakanapie.pl.