Drobny szczegół recenzja

Mam dwie możliwości i obie są równie kuszące.

Mogę napisać o „Drobnym szczególe“ zdaniami złożonymi jedynie z emocji. Wspomnieć jak to prawie zwymiotowałam, gdy uczucia przyparły mnie do podłoża pokrytego pyłem i drobniaki piasku. Podkreślić, jak wiele czułam, choć książka była tak niewielka w treści. Ułożyć słowa w zdania o wszystkich duszących emocjach, jakie w tekście zostały zawarte, o ogromnych pokładach lęku i ciągłego zagrożenia.

Lub napisać o mocy powieści, podkreślając jej wagę dla dzisiejszych czytelników. Bo Adania Shibli opisała codzienność palestyńczyków w okupowanej rzeczywistości. Skupiła się na jednym wątku, a wszystko inne stanowiło jedynie tło, ale tło niesamowicie intensywne i wyraziste. Żołnierze z karabinami, bramki kontrolne na drogach, bombardowanie Strefy Gazy, wzmianki o przemocy, wysadzenie budynku na zamieszkałej ulicy... Wszystko to (i znacznie więcej) zostaje zapisane, a jednocześnie bohaterka traktuje to jak coś niewartego uwagi. Bo w jej świecie tak wygląda codzienność. Daje to szeroki obraz palestyńskiej rzeczywistości, ale ujęty w niewielu zdaniach.

Chcę napisać o tym wszystkim, a jednocześnie nie mam siły ani wiedzy, by należycie potraktować zawartość powieści. By swoimi słowami wnieść do tematu coś więcej. Mogę tylko zaznaczyć, że pierwsza część to trzecioosobowy zapis wydarzeń z roku 1949, gdy Izraelscy żołnierze schwytali Beduinkę, gwałcili ją, a potem zabili (historia prawdziwa). A druga część to nasze czasy i bohaterka, która chce dowiedzieć się czegoś więcej na ten temat. Narracja pierwszoosobowa zmienia nieco oschły, bardzo szczegółowy język autorki i dodaje mu wiele emocji — od lęku po zagubienie. Razem tworzy to mocną powieść o wydarzeniach, jakie wcale nie odeszły do przeszłości.

Powiedzieć, że tekst mi się podobał, to nie powiedzieć nic. Początkowo myślałam, że język autorki nie trafia do mojej wrażliwości, ale po przeczytaniu ostatniej kropki w sercu został mi już jedynie zachwyt. Takie miniatury literackie są najpiękniejsze. Po prostu. A że powieść zwiększa świadomość odnośnie sytuacji Palestyńczyków — o tym chyba nawet pisać nie muszę. Jestem pod wrażeniem i na tym poprzestańmy.

przekł. Hanna Jankowska