Żeglarz recenzja

Prawdziwi policjanci zawsze twierdzą, że śledztwo w sprawie morderstwa nigdy nie jest tak pasjonujące, jak to opisują autorzy powieści kryminalnych. Tak naprawdę to żmudna, biurokratyczna, drobiazgowa robota. Agnieszka Pruska wzięła sobie tę myśl do serca i napisała swą powieść tak, aby usatysfakcjonować policjantów, ale już niekoniecznie czytelnika. 

 

Czytając „Żeglarza” mamy wrażenie, że realia pracy w policji oddane są niezwykle skrupulatnie. Nie mamy żadnych wątpliwości, jak monotonna i nudna jest praca policjantów śledczych, polegająca głównie na przeprowadzaniu setek rozmów, z których nic nie wynika. Dla policjanta to może oczywiste, ale czytelnik, który po raz siedemnasty trafia na sformułowanie, że śledczy rozmawiał z kolejną osobą i niczego nowego się nie dowiedział, powoli zaczyna się irytować. Czytelnik wolałby jednak wiedzieć więcej, niż to, że policjanci nic nie wiedzą.

 

Irytacja czytelnika pogłębia się, kiedy zaczyna uświadamiać sobie, że autorka traktuje go trochę jak niepełnosprawnego umysłowo. Czytelnik kryminałów lubi przecież zagadki, potrafi chwytać wszystko w lot, a tymczasem autorka, mając zapewne o zdolnościach intelektualnych swych czytelników inne zdanie, postanowiła każdą nową teorię, niezależnie czy słuszną, czy nie powtórzyć przynajmniej trzy razy. A niech się utrwali. Dowiadujemy się czegoś z rozmowy ze świadkiem, potem to samo przekazywane jest na przykład na zebraniu zespołu, a potem jeszcze w rozmowie z przełożonym. Trzysta procent pewności, że wszystko, co trzeba dotarło do czytelnika. 

 

Policjanci z Gdańska, to bardzo zgrany zespół, pełen cnót wszelakich. Sześć osób, a wszyscy, jak jeden mąż (choć jedna kobieta) tacy sami: mili, grzeczni, zdolni, bezkonfliktowi, wysportowani, nie używają brzydkich wyrazów, zaangażowani w swoją pracę, no po prostu ideały. Cyborgi, nie ludzie. Praca, dom, praca, dom, ewentualnie pies. Jeden nadkomisarz miał szansę, żeby być trochę uczłowieczony, kiedy pojawiła się kobieta twierdząca, że ma z nim nieślubne dziecko. Ale gdzie tam! Kobieta okazała się oszustką, a dzielny komisarz pozostał bez skazy.

 

To wszystko jednak dałoby się jeszcze znieść, gdyby nie ulubiony środek artystyczny autorki rodem z greckiej tragedii – deus ex machina. Gdy tylko potrzeba, żeby się coś znalazło – trach! – i się znajduje. 

 

Przydałby się jakiś świadek? Nadkomisarz jedzie, nie wiadomo dlaczego w środku nocy na Wyspę Spichrzów i akurat znajduje bezdomnych, którzy coś widzieli.

 

Śledztwo utknęło w martwym punkcie i trzeba je ruszyć? Roześlijmy wici po całej Europie (no połowie, przynajmniej tam, gdzie się z Gdańska żegluje, bo to żeglarz zginął) niech szukają dla nas, czy nie mieli jakiś „tajemniczych” niewyjaśnionych przestępstw lub zaginięć. Właściwie nie wiadomo, czego mają szukać, ale niech szukają. No i w tej Europie, nie tylko, że szukają (nie wiedząc czego), ale jeszcze znajdują i to akurat to, czego poszukują nasi dzielni śledczy! Wśród kilku tysięcy niewyjaśnionych spraw w kilku krajach, znajdują właśnie osobę, która wiąże się z naszym morderstwem. No co za szczęście!

Zaginęła książka, która może jakoś wiązać się z morderstwem? Nie ma problemu. Jak trzeba, to się znajduje. Z zupełnie niewyjaśnionych powodów policjanci od razu biorą na cel jej autora, zapewne, wśród zalet wszelakich mają również zdolność jasnowidzenia.

 

I tutaj spuszczę wreszcie kurtynę miłosierdzia. Jeżeli wspaniała polska, pracowita policja ma odnosić sukcesy wyłącznie dzięki szczęściu, zbiegom okoliczności i umiejętnościom paranormalnym, to ja chyba jednak znowu przerzucę się na Szwedów…

P.S.

Ze zdumieniem przeczytałam, że to już trzecia książka autorki. Inni recenzenci już przy wcześniejszych powieściach wytykali te same, co ja błędy, ale autorka, jak widać pozostaje niewzruszona w swojej stylistyce. Wydała do tego kolejną książkę. No cóż, skoro wydawnictwo wciąż inwestuje w powieści Agnieszki Pruskiej, to znaczy, że masochiści literaccy zdarzają się częściej, niż to by się mogło wydawać. Rzeczywistość nie przestaje mnie zadziwiać.