Recenzja książki Protestantyzm

Pomysł na opisanie protestantyzmu na niecałych 180 stronach wydaje się jednocześnie ciekawy i karkołomny. Jak bowiem w tak małej objętości, zmieścić pięćset lat historii, i powstały w tym czasie ogrom ruchów religijnych, zapoczątkowanych, kiedy to pewien niemiecki augustianin przybił do drzwi kościoła w Wittenberdze list ze swoimi 95 tezami, mającymi zreformować kościół katolicki, a kończąc na nowoczesnych, azjatyckich kościołach, jak Kościół Pełnej Ewangelii Yoido w Seulu? Tego niełatwego zadania podjął się amerykański historyk Mark A. Noll, a efekt jego pracy ukazał się w Polsce nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego w serii "Krótkie Wprowadzenie".

Sama seria "Krótkie wprowadzenie" to niebywale ciekawa inicjatywa. Na jej łamach Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego wydaje książeczki krótkie, ale napakowane wiedzą po miękkie okładki ze skrzydełkami. Protestantyzm, jest wydany schludnie i przejrzyście, dzięki umieszczonemu na końcu książki słowniczkowi, nie ma problemu, aby wrócić do jakiegoś zagadnienia, które zaintrygowało nas podczas czytania. Ponadto Protestantyzm jest bardzo dobrze udokumentowany - przypisy do poszczególnych rozdziałów i wspomniany słowniczek, zajmują blisko trzydzieści ze stu osiemdziesięciu stron jakie sobie liczy.

Książkę czyta się szybko nie tylko ze względu na niewielką objętość, ale i prosty, konkretny styl Marka A. Nolla - wszak nie ma co marnować ograniczonego miejsca - naprawdę, krótkie wprowadzenie. Rozdziały ułożone są chronologicznie, lecimy więc sprintem: od Marcina Lutra, przez kościół anglikański, misyjne krzewienie nowej wiary w Ameryce i Afryce, do obecnej ekspansji kościołów zielonoświątkowych i dzisiejszych wyzwań stojących przed chrześcijanami, a Noll zręcznie opowiada o każdym z poruszonych tematów.

Podczas czytania szybko okazuje się jednak, że największy atut tej książki, to również jej najdotkliwszy brak. To sto pięćdziesiąt stron, to zdecydowanie za mało, na opisanie religii, rozwijającej się nieprzerwanie od połowy tysiąclecia, i do tego cały czas ewoluującej dostosowując się na potrzeby nowoczesnych wiernych. Noll, który sam jest ewangelikiem, postawił przede wszystkim na ukazanie olbrzymiej różnorodności kościołów skupionych wokół idei Lutra i jego następców, głównie na przestrzeni różnic teologicznych w interpretacji biblii, czy zasad moralnych, więc punkt ciężkości zawartych w niej informacji jest lekko przepielonych w stronę teologii, co mi osobiście średnio odpowiadało

Pomimo tego, Protestantyzm na pewno jest interesującą książką, chociaż nie poleciłbym jej każdemu. Warto cokolwiek, chociażby pobieżnie wiedzieć o historii, przede wszystkim Europy Zachodniej, aby w pełni zrozumieć co autor ma nam do przekazania, ot chociażby o takiej wojnie trzydziestoletniej, która jest w Protestantyzmie opisana jednym zdaniem. W każdym razie była to wartościowa lektura i na pewno będę czujnie śledził serię Krótkie prowadzenie. Mimo mankamentów polecam.