Naku*wiam Zen recenzja

Zapis rozmów prowadzonych na przestrzeni kilku lat między Marią Peszek i jej ojcem Janem Peszkiem to kronika spotkania dwojga wybitnych artystów, ludzi wrażliwych, otwartych, niebojących się mówić o sprawach trudnych i bolesnych. Dostaliśmy dialog do bólu szczery, czasami ocierający się o ekshibicjonizm, na przykład Jan nie waha się wyciągać na wierzch najbardziej trudnych okresów ze swego długiego życia (epizod łódzki). Przy okazji mówi, że wielekroć proponowano mu przeprowadzenie wywiadu-rzeki, nigdy się nie zgodził, bo nie chciał stworzyć czegoś w stylu kolorowego magazynu; twierdzi, że inne wywiady właśnie takie są. No nie, parę książek jest wybitnych, wymieńmy chociażby 'Zapasowe maski' Zapasiewicza, czy 'Holoubek. Rozmowy' Terleckiej-Reksnis.

Pyta się Maria ojca o różne trudne rzeczy, bo chce w ten sposób go zrozumieć, a przez to zrozumieć i siebie. W szczególności prosi go o to, aby zanim umrze, odpowiedział na jej wszystkie pytania i wątpliwości, słusznie odpowiada Jan, że tego zrobić nie jest w stanie, ale będzie się starać. Bardzo poruszająca jest ta otwartość płynąca z obu stron.

Pyta Jan Marię, o co ma do niego pretensje z dzieciństwa, a ona mówi, że czuła się bardzo samotna, bo ciągle go nie było, wciąż na niego czekała i on to bolesne dlań wyznanie przyjmuje. Który rodzic jest gotowy tak otwarcie i dojrzale rozmawiać z dzieckiem?

Mówi Jan, 77-letni, że nie wie co to starość, bo wciąż ma żywy umysł, jest sprawny fizycznie, dużo pracuje, czy to nie jest piękne? Tylko nie może się patrzeć na swoje coraz brzydsze ciało...

Bardzo piękna jest rozmowa o śmierci, Jan już wie, gdzie będzie pochowany, chce też uporządkować swoje sprawy przed odejściem. To ważne, że rozmawiają o tym, bo ludzie często bardzo unikają tematu śmierci.

Mamy też ciekawe dyskusje o sztuce, o granicach niezależności artysty, o tym, do jakiego stopnia twórca może mówić swoim własnym głosem, nie przejmując się wskaźnikami popularności i opiniami krytyków.

Uskarżano się już na wtręty skatologiczne czy alkoholowe Jana, jakoś zupełnie mi nie przeszkadzały, natomiast irytują ciągłe jego napaści na Polskę i Polaków: co za okropny naród i beznadziejne państwo, dno i wodorosty, bardzo nie lubię takich skrajnych uogólnień.

Dostaliśmy szczerą, czasami wręcz ekshibicjonistyczną, czasami trudną, ale jakże oczyszczającą rozmowę dorosłego dziecka z rodzicem. Niewielu ludzi stać na to, a szkoda.

Wysłuchałem audiobooka we wspaniałej interpretacji obojga artystów.