Huculi, Bojkowie, Łemkowie – tradycja i współczesność. recenzja

Uwaga: recenzja nie została napisana przeze mnie. Publikuję, gdyż prawdopodobnie jest to JEDYNA recenzja na temat tej publikacji. Jak również sama publikacja jest absolutnie unikatowa.
Zamieszczona na stronie fundacji ARTICA organizującej różnorodne festiwale i projekty, związane ze sztuką i kulturą. Fundacja organizowała Festiwal Huculski w 2009 roku oraz współorganizowała konferencję, której plonem jest ta publikacja. (tutaj link do źródła). Pozwalam sobie ją tutaj zamieścić, gdyż książki, niestety, nie da się kupić. Była to pozycja bezpłatna, rozdawana na Festiwalu. Jednakże, z racji wydania przez COTG Kraków i posiadania ISBN, jest dostępna w największych polskich bibliotekach.

„Huculi, Bojkowie, Łemkowie – Tradycja i Współczesność” to trzecia pozycja wydana w serii Biblioteki Górskiej Centralnego Ośrodka Turystyki Górskiej PTTK będąca podsumowaniem konferencji o tym samym tytule, która odbyła się 14 marca 2008 roku w ramach Festiwalu Huculskiego im. Stanisława Vincenza zorganizowanego przez Fundację ARTica. Okazję do wydania niniejszej pozycji stanowią Obchody 120. rocznicy urodzin Vincenza, w ramach których organizowana jest także promocja i pierwsza prezentacja książki wydanej w dwóch wersjach językowych – polskiej i ukraińskiej. Zbiór artykułów na temat bliskich, a zarazem różnorodnych kultur karpackich oraz wybór korespondencji i fotografii Vincenzów został opublikowany dzięki wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego.

Książka stanowi kontynuację problematyki potrzeb i możliwości prowadzenia dalszych badań zmieniającej się kultury Hucułów, przedstawionej w opublikowanych przez Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK materiałach z międzynarodowej konferencji naukowej „Huculszczyzna, jej kultura i badacze”, która odbyła się podczas pierwszego w Polsce Festiwalu Huculskiego „Za głosem trembity”.

Oba wydawnictwa nawiązują do powrotu przedwojennej tradycji badań muzyki Huculszczyzny, którą zainicjowało już w 1965 wydanie Muzyki Huculszczyzny – Stanisława Mierczyńskiego – wybitnego przedwojennego polskiego zbieracza folkloru i skrzypka. Redakcji dzieła podjął się wybitny polski etnomuzykolog prof. dr hab. Jan Stęszewski, prowadzący tę promocję. Tym razem, najważniejszą kwestią było ukazanie kultury Hucułów w szerszym kontekście pokrewnych im pozostałych grup górali ruskich zamieszkujących głównie wschodnią część łuku karpackiego – Bojków, Łemków, w niektórych regionach karpackich określanych również Rusnakami lub Rusinami.

Regiony zamieszkiwane przez te grupy etniczne, zwłaszcza w fazie stopniowego wygasania ludowej tradycji ustnej, a także ze względu na wciąż niewystarczające opracowania zarówno etnologiczne, jak i przede wszystkim etnomuzykologiczne, wymagają prowadzenia dalszych badań ze strony zarówno ukraińskiej, polskiej jak i słowackiej, gdzie również znajdują się terytoria etnicznie ruskie. W dobie jednoczącej się Europy powinniśmy zmierzać do szukania wspólnych korzeni i pielęgnowania różnorodności, zwłaszcza w małych regionach, określonych tak trafnie przez Stanisława Vincenza „małymi ojczyznami”.

Książka dedykowana jest Stanisławowi Vincenzowi z racji przypadającej w tym roku 120 rocznicy urodzin, czego wyrazem tego jest opublikowanie, wraz z materiałami pokonferencyjnymi, niezwykle wzruszającej korespondencji prowadzonej pomiędzy Ireną i Stanisławem Vincenzami a Hucułami, w okresie ich powojennej emigracji z Huculszczyzny na Zachód Europy. Archiwalne fotografie zawarte w tej części książki pochodzą z prywatnych zbiorów Andrzeja i Joanny Vincenzów.

Pewien ewenement może stanowić opublikowanie, pierwszy raz w historii Centralnego Ośrodka Turystyki Górskiej PTTK w Krakowie, materiałów z międzynarodowej konferencji, w której spotkali się wybitni polscy i rosyjscy etnomuzykolodzy i etnolodzy z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Warszawskiego oraz Rosyjskiego Instytutu Historii Sztuki w Petersburgu. Materiały wyróżniają się unikatową w Polsce tematyką, związaną z kulturą muzyczną Hucułów, Bojków i Łemków.

Inicjatywa wydania niniejszych materiałów przez COTG PTTK, wynika nie tylko z wysokiego poziomu wydawniczego tego ośrodka, sympatii, ale również chęci udostępnienia wiedzy na temat niezwykłej kultury tych regionów szerszemu kręgowi odbiorców – pasjonatów, którzy coraz częściej odwiedzają te regiony.