Znachor recenzja

Chodzić po świecie ponad pięćdziesiąt lat i nie przeczytać "Znachora" Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, kiedy kilkanaście razy obejrzało się film Jerzego Hoffmana? W końcu nadszedł czas, żebym poznała powieść, której ekranizację możemy zobaczyć w telewizji niemal codziennie. Film mogę oglądać od dowolnego momentu i prawie zawsze przeżywam go tak samo. Powieści nie przeczytałam, lecz wysłuchałam jej w bardzo dobrej interpretacji Antoniego Rota.

"Znachor" opowiada historię, której większości nie trzeba przedstawiać ani streszczać. Jest to fikcja, dla której inspiracją były dwie realne postaci - znachor i zielarz z Radotek (w powieści mamy Radoliszki) oraz człowiek z wykształceniem lekarskim, przyjmujący jako znachor. Tadeusz Dołęga-Mostowicz doskonale wykorzystał informacje o owych dwóch mężczyznach i spajając je w osobie profesora Rafała Wilczura vel Antoniego Kosiby, napisał powieść, która wciąż porusza serca i stała się nieśmiertelna. Wpływ na to mają również trzy filmy powstałe na jej podstawie (1937, 1981, 2023), z których najpopularniejszą jest wspomniana przeze mnie na wstępie, z nieodżałowanym Jerzym Binczyckim w roli tytułowej.

"Znachor" to powieść pięknie napisana, trzymająca w napięciu, ale nie takim jak w powieściach sensacyjnych, lecz głęboko emocjonalnym. Znając historię na nowo ją przeżywałam, można powiedzieć, że nawet głębiej, gdyż w filmie nie zawsze poznajemy wszystkie przemyślenia i dylematy bohaterów. W powieści zostały one opisane dokładniej. Zachwycona jestem opisami, które nigdy nie przeszkadzają mi w powieściach, jeśli nie ciągną się przez kilkanaście stron i niosą w sobie tylko istotne treści. Znając również tę historię z filmu Jerzego Hoffmana, z łatwością odnajdywałam fragmenty, w których scenarzyści dokonali zmian lub je pominęli. Wciąż mam dylemat czy zmiana scenerii zakończenia w filmie, na rzecz tego powieściowego, jest lepsza. Może bardziej filmowa, atrakcyjniejsza dla widza. Ta powieściowa natomiast mocniej chwyta za serce.

Powieść Tadeusza Dołęgi-Mostowicza odsłuchałam, ale pewnie do niej wrócę, żeby ją przeczytać słowo po słowie. Delektować się napisanymi zdaniami, na nowo przeżywać tę historię. Może jestem sentymentalna, może zbyt wyróżniam tę powieść, ale naprawdę jestem nią zachwycona i bardzo ciekawa jej kolejnej części - "Profesora Wilczura".