Jarosław Iwaszkiewicz
Zostań fanem autora:
× 3

Jarosław Iwaszkiewicz

Autor, zmarł w 1980 (żył 86 lat) 112 czytelników
7.7 /10
137 ocen z 56 książek,
przez 81 kanapowiczów
Urodzony 20 lutego 1894 roku na Ukrainie (Kalnik)
Jarosław Leon Iwaszkiewicz, ps. Eleuter – polski prozaik, poeta, eseista, tłumacz i librecista, współtwórca grupy poetyckiej Skamander, współpracownik „Wiadomości Literackich”, w latach 1955–1980 redaktor naczelny miesięcznika literackiego „Twórczość”, w latach 1959–1980 prezes Związku Literatów Polskich; dyplomata, w latach 1952–1980 poseł na Sejm PRL. Czterokrotnie nominowany do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1957, 1963, 1965, 1966). Budowniczy Polski Ludowej, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Urodzony jako Leon Iwaszkiewicz (imię metrykalne), nazywany imieniem Jarosław w najbliższej rodzinie (w oficjalnych dokumentach zapisano je dopiero po 1945). Jego ojciec Bolesław oraz stryj Zygmunt walczyli w powstaniu styczniowym. W setną rocznicę jego wybuchu zadedykował im opowiadanie Heydenreich. Naukę rozpoczął w 1902 w szkole w Warszawie, w 1904 przeniósł się wraz z rodziną do Jelizawetgradu (dziś Kropywnycki), gdzie uczęszczał do liceum, a od 1909 mieszkał i uczył się w Kijowie w liceum nr 4. W tymże liceum, w związku z poznaniem uzdolnionych artystycznie kolegów (zwłaszcza Mikołaja Niedźwiedzkiego, którego określał jako swój uniwersytet) oraz nauczycieli, podjął pierwsze próby twórcze, głównie w zakresie komponowania utworów muzycznych, ale także poezji. Po maturze rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Kijowskim, których jednak nie ukończył. Studiował także w konserwatorium w Kijowie.

Pod koniec nauki w liceum i na początku studiów pracował też jako korepetytor, odbywając wtedy wiele podróży po dworach polskich i rosyjskich na terenie Polski i Ukrainy Naddnieprzańskiej, z których wrażenia stały się kanwą licznych późniejszych utworów. Szczególnie istotny dla jego twórczości był pobyt w Byszewach koło Łodzi i znajomość z tamtejszym środowiskiem szlacheckim. W 1918 w związku z rozszerzającym się chaosem rewolucyjnym na Kijowszczyźnie wyjechał do Warszawy.

Latem 1920 w czasie wojny z bolszewikami wstąpił do stacjonującego w Ostrowie Wielkopolskim 221. Pułku Piechoty złożonego głównie z ochotników (towarzyszył mu m.in. Aleksander Wat). Od 1928 zamieszkał wraz z żoną w Podkowie Leśnej w posiadłości Stawisko. Dzisiaj znajduje się w niej muzeum.

W latach 1923–1925 był sekretarzem marszałka Sejmu Macieja Rataja. Od 1927 pracował w dyplomacji. Pełnił obowiązki sekretarza poselstwa RP w Kopenhadze (1932–1935) i Brukseli (1935–1936).

W czasie II wojny światowej działał w strukturach Polski podziemnej w wydziale kultury i sztuki. Współpracował z prof. Stanisławem Lorentzem przy ratowaniu zabytków kultury. Willa w Stawisku przez cały okres okupacji, a zwłaszcza po upadku powstania warszawskiego, była schronieniem dla wielu Polaków i Żydów zagrożonych aresztowaniem. W szczytowym momencie w majątku ukrywało się ponad 40 osób[6] (za pomoc Żydom w czasie okupacji został w dniu 21 stycznia 1988 wraz z żoną uhonorowany medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata).

Od marca 1947 do grudnia 1948 wydawał pismo „Nowiny Literackie”, które miały w jego zamierzeniu wznowić tradycje „Wiadomości Literackich”. W latach 1945–1946, 1947–1949 i 1959–1980 pełnił funkcję prezesa Związku Literatów Polskich. W latach 1955–1981 był redaktorem naczelnym „Twórczości”. Od 1958 był także członkiem prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu. Od 1952 do 1980 bezpartyjny poseł na Sejm PRL I, II, III, IV, V, VI i VII kadencji (podczas trzech ostatnich kadencji – w 1969, 1972 i 1976 – otwierał pierwsze posiedzenia jako marszałek senior). Był też przewodniczącym Polskiego Komitetu Obrońców Pokoju.

6 marca 1953 wszedł w skład Ogólnonarodowego Komitetu Uczczenia Pamięci Józefa Stalina. W czerwcu 1968 wszedł w skład Komitetu Honorowego obchodów 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. W 1969 był członkiem Komisji Nagród Ministerstwa Kultury i Sztuki.

Pochowany 5 marca 1980 (na jego życzenie w mundurze górniczym) na cmentarzu w Brwinowie pod Warszawą.

Muzeum życia i twórczości Jarosława Iwaszkiewicza (Muzeum Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów) otwarto po śmierci pisarza w willi Stawisko w Podkowie Leśnej.
Jego żoną była pisarka i tłumaczka Anna Iwaszkiewiczowa z domu Lilpop. Miał z nią dwoje dzieci: Marię (1924–2019) i Teresę (1928–2012). W 1947 adoptowali ocalałego z Rzezi Woli Wiesława Kępińskiego (ur. 1932). Dalekim krewnym poety był kompozytor Karol Szymanowski.

Jarosław Iwaszkiewicz był biseksualistą. Motywy homoseksualne były poruszane przez niego zarówno w poezji, jak i prozie. W swoich zapiskach intymnych, dzienniku i listach wprost określa siebie jako homoseksualistę. Wynikało to raczej z jego generacyjnych przyzwyczajeń do określeń z poprzedniej epoki. W świetle współczesnego rozumienia orientacji seksualnych i jego biografii można scharakteryzować go jako biseksualistę.

Prawnuczka Jarosława Iwaszkiewicza Ludwika Włodek poświęciła życiu pisarza książkę pt. Pra, która została bestsellerem i była nominowana do kilku ważnych nagród.

Książki

Matka Joanna od Aniołów
5 wydań
Matka Joanna od Aniołów
Jarosław Iwaszkiewicz
7.8/10
Seria: 50 na 50

Nowe wydanie znakomitego dzieła Jarosława Iwaszkiewicza. W klasztorze Urszulanek w Ludyniu dzieją się niepokojące rzeczy. Matkę przełożoną opętał szatan, a wraz z nią niemal wszystkie zakonnice. Uni...

Panny z Wilka i inne opowiadania
2 wydania
Panny z Wilka i inne opowiadania
Jarosław Iwaszkiewicz
7.6/10
Seria: Biblioteka Klasyki

Wydanie luksusowe.

Sława i chwała. Tom 1
4 wydania
Sława i chwała. Tom 1
Jarosław Iwaszkiewicz
8.2/10
Cykl: Sława i chwała, tom 1

Powieść wydana w latach 1956-62. Pomysł dzieła powstał w czasie okupacji. Akcja obejmuje okres od przedednia I wojny światowej do 1947, przenosi się często z miejsca na miejsce, począwszy od ziemiańsk...

Brzezina i inne opowiadania
4 wydania
Brzezina i inne opowiadania
Jarosław Iwaszkiewicz
7/10

Brzezina i inne opowiadania wyd. I Kanon opowiadań Jarosława Iwaszkiewicza (1894-1980), jednego z najwybitniejszych pisarzy polskich XX wieku, nazywanego już przez krytykę literacką dwudziestolecia mi...

Poezja naszego wieku
Poezja naszego wieku
Jan Lechoń, Julian Tuwim, Ks. Jan Twardowski, Bolesław Leśmian ...
8.3/10

Antologia wierszy publikowanych po 1918 roku - wybór i oprac. Witold Kaliński. Poeci, których utwory znalazły się w antologii: Bolesław Leśmian, Leopold Staff, Kazimiera Iłłakowiczówna, Julian Tuwim,...

Fałszerze
3 wydania
Fałszerze
André Gide
7.8/10
Seria: Biblioteka Ludowa

Powieść ta bodaj najpełniej i najwyraźniej wyraża etyczne i estetyczne idee pisarza. Elementy krytyki społeczeństwa burżuazyjnego splatają się tu z elementami krytyki samej struktury powieściowej. Pow...

Śmierć Iwana Iljicza
5 wydań
Śmierć Iwana Iljicza
Lew Tołstoj
6.8/10
Seria: Biblioteka Jednorożca

"Śmierć Iwana Iljicza" to jedno z najbardziej poczytnych opowiadań Lwa Tołstoja. Tytułowy bohater, żyjący w świecie prawników, w ostatnich godzinach swego życia uświadamia sobie marność swej dotychcza...

Brzezina. Panny z Wilka
Brzezina. Panny z Wilka
Jarosław Iwaszkiewicz
7.4/10
Seria: Biblioteka Dużej Czcionki

Tekst na podstawie edycji "Brzezina i inne opowiadania ekranizowane", "Czytelnik", 1987.

Panny z Wilka
2 wydania
Panny z Wilka
Jarosław Iwaszkiewicz
7.6/10
Seria: Niezapomniane lektury

Klasyka literatury polskiej. Jedno z najlepszych opowiadań Jarosława Iwaszkiewicza – mistrza gatunku. Melancholijna opowieść o ulotności ludzkiej pamięci, przemijaniu i bezskutecznej walce z losem. Ko...

Baby
2 wydania
Baby
Anton Czechow ...
7.5/10
Seria: Koliber

Tom zawiera siedem opowiadań - siedem mistrzowsko skreślonych przez Czechowa portretów kobiecych: od łaskawej księżnej pani, od żony wysokiego urzędnika państwowego, budującej karierę swego męża w ni...

Chopin
2 wydania
Chopin
Jarosław Iwaszkiewicz
9/10
Seria: Monografie Popularne

VIII wydanie popularnej monografii poświęconej osobie i twórczości F. Chopina. Monografia ujęta w niezwykle interesującej szacie literackiej. Iwaszkiewicz podaje fakty i domysły, stara się wyjaśnić ni...

Diabli wiedzą co... Wiersze i opowiadania polskich pisarzy
2 wydania
Diabli wiedzą co... Wiersze i opowiadania polskich pisarzy
Julian Tuwim, Adam Mickiewicz, Kornel Makuszyński, Bolesław Leśmian ...
5.5/10

SPIS TREŚCI: Spleen - Julian Tuwim *W karczmie "Pod Zdechłym Psem": Bar "Pod Zdechłym Psem" - Władysław Broniewski Zapatan - Władysław Łoziński Jurgowska karczma - Jerzy Liebert Karczma nad Bzurą - ...

Opowiadania
6 wydań
Opowiadania
Jarosław Iwaszkiewicz
7.8/10
Seria: Kolekcja Gazety Wyborczej - XX wiek

Opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza to arcydzieła polskiej prozy. Prezentowane w tym tomie cztery z nich uznawane są za najlepsze i najbardziej reprezentatywne dla tego pisarza. "Panny z wilka" to op...

Baśnie. Tom I
Baśnie. Tom I
Hans Christian Andersen
8.7/10

Trzytomowe wydanie baśni zredagował i wstępem opatrzył Jarosław Iwaszkiewicz. Tom 1 ilustrował Janusz Stanny. Zawiera 44 baśnie między innymi: Krzesiwo; Calineczka; Brzydkie kaczątko; Królowa Śniegu; ...

Baśnie. Tom III
2 wydania
Baśnie. Tom III
Hans Christian Andersen
8.3/10

Wybór 24 najpiękniejszych baśni Andersena wspaniale ilustrowanych rysunkami i barwnymi ilustracjami Jana Marcina Szancera, baśni wzruszających czy nawet głęboko poruszających, jak też wesołych, krotoc...

Czerwone tarcze
3 wydania
Czerwone tarcze
Jarosław Iwaszkiewicz
8.3/10

Ponadczasowa opowieść o odrodzeniu Królestwa Polskiego. XII wiek. Czas krucjat, pańszczyzny i bratobójczych walk. Książę Henryk Sandomierski, syn Bolesława Krzywoustego, wyrusza w niebezpieczną po...

Kochankowie z Marony
Kochankowie z Marony
Jarosław Iwaszkiewicz
8/10

Tytuł opowiadania "Kochankowie z Marony" odsyła nas do tragedii Szekspira. Czy skojarzenie jest słuszne? I tak, i nie. Z "Romea i Julii" odnajdziemy tu miłość, tragizm, rozpacz i zdolność do całkowit...

Książka moich wspomnień
2 wydania
Książka moich wspomnień
Jarosław Iwaszkiewicz
7.3/10

Nowe wydanie wspomnień Jarosława Iwaszkiewicza – po raz pierwszy bez zmian wprowadzonych przez cenzurę. Wybitny pisarz wspomina swoje dzieciństwo i młodość spędzone na Kresach – barwnie opisuje ży...

Mapa pogody
Mapa pogody
Jarosław Iwaszkiewicz
8.3/10

Po prostu miłość
Po prostu miłość
Henryk Sienkiewicz, Jerzy Andrzejewski, Jarosław Iwaszkiewicz, Maria Dąbrowska ...
8/10

Antologia polskich opowiadań z motywem miłosnym, na który patrzy się z różnych perspektyw.

Wieś
Wieś
Ivan Bunin
5.7/10
Seria: Biblioteka Ludowa

Oprócz powieści „Wieś” książka zawiera opowiadania: „Miłość Miti” i „Suchodoły”. Opowiada pisarz o zaniku dawnych wartości i więzi społecznych („Suchodoły”, 1911 r.), rozkładzie patriarchalnych stosu...

Baśnie. Tom II
Baśnie. Tom II
Hans Christian Andersen
8/10

Trzytomowe wydanie baśni zredagował i wstępem opatrzył Jarosław Iwaszkiewicz. Tom 1 ilustrował Janusz Stanny. Zawiera 44 baśnie między innymi: Krzesiwo; Calineczka; Brzydkie kaczątko; Królowa Śniegu; ...

Brzydkie kaczątko i inne baśnie
Brzydkie kaczątko i inne baśnie
Hans Christian Andersen ...
8/10
Seria: Baśnie wszech czasów

Inne baśnie: Latający kufer; Słowik; Księżniczka na ziarnku grochu; Len; Igła do cerowania; Pięć ziarnek grochu; Kogut podwórzowy i kogucik na dachu; Stara latarnia; Dziewczynka z zapałkami. " Prześ...

Droga. Proza i wiersze
Droga. Proza i wiersze
Jarosław Iwaszkiewicz
8/10

Droga to wybór najlepszych opowiadań, esejów i wierszy Jarosława Iwaszkiewicza, zawartych w jednym tomie. Literacka podróż przez gatunki i epoki, której przyświeca sformułowane przez pisarza za młodu...

Kocia książka
Kocia książka
Jarosław Iwaszkiewicz
7.5/10

Książka, o której istnieniu nikt dotąd nie wiedział. Jedyna książka dla dzieci, napisana w 1933-1934 roku przez jednego z najważniejszych pisarzy polskich XX wieku. Odkryta podczas badań nad archiwum ...

Książka o Sycylii
Książka o Sycylii
Jarosław Iwaszkiewicz
7/10

„Książkę o Sycylii Jarosława Iwaszkiewicza przeczytałem od razu dwukrotnie […]. Starałem się prześledzić poszczególne wątki. Trzy główne występują już od samego początku. A więc rozważania estetyczne....

Martwa pasieka
Martwa pasieka
Jarosław Iwaszkiewicz
8.5/10
Seria: Koliber

Zbiór dwóch opowiadań. Opowiadanie "Martwa Pasieka" ma pozornie wątek nieomal sensacyjno-kryminalny: chata na odludziu, mieszkańcy zapadłego kąta na prowincji, każdy z wojennym życiorysem, nad wszys...

Muzyka wieczorem
Muzyka wieczorem
Jarosław Iwaszkiewicz
8.5/10

Podróże do Polski
Podróże do Polski
Jarosław Iwaszkiewicz
6/10
Seria: Podróże retro

Podróże od zawsze stanowiły nieodłączny element życia człowieka. Niezależnie od tego czy powodowane chęcią odkrywania sekretów i różnorodności świata czy też sentymentem i poszukiwaniem samego siebie,...

Poezja polska od średniowiecza do współczesności. Antologia
Poezja polska od średniowiecza do współczesności. Antologia
Jan Kochanowski, Jan Lechoń, Cyprian Kamil Norwid, Julian Tuwim ...
8/10

"Antologia Poezja polska" to jednotomowe kompendium tekstów poetyckich omawianych w liceach ogólnokształcących, technikach i szkołach zawodowych. Zawiera utwory objęte programem szkolnym, ułożone w po...

Cytaty

Żyj, moja Psyche, w miłości jest życie.
Nie płacz, na Boga, bo jeszcze cię zapytają, dlaczego płaczesz.
Za książką kryje się autor. Jego pisanie jest więc zawsze listem do czytelnika. Piszemy zazwyczaj listy do przyjaciół. Książka jest listem autora do przyjaciela.
Książka i czytelnik są parą spojoną węzłami trwałymi, nierozerwalnymi. Spojoną w miłości czy też w nienawiści.

Komentarze