Jarosław Iwaszkiewicz
Zostań fanem autora:
× 3

Jarosław Iwaszkiewicz

Autor, zmarł w 1980 (żył 86 lat) 113 czytelników
7.7 /10
137 ocen z 56 książek,
przez 81 kanapowiczów
Urodzony 20 lutego 1894 roku na Ukrainie (Kalnik)
Jarosław Leon Iwaszkiewicz, ps. Eleuter – polski prozaik, poeta, eseista, tłumacz i librecista, współtwórca grupy poetyckiej Skamander, współpracownik „Wiadomości Literackich”, w latach 1955–1980 redaktor naczelny miesięcznika literackiego „Twórczość”, w latach 1959–1980 prezes Związku Literatów Polskich; dyplomata, w latach 1952–1980 poseł na Sejm PRL. Czterokrotnie nominowany do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1957, 1963, 1965, 1966). Budowniczy Polski Ludowej, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Urodzony jako Leon Iwaszkiewicz (imię metrykalne), nazywany imieniem Jarosław w najbliższej rodzinie (w oficjalnych dokumentach zapisano je dopiero po 1945). Jego ojciec Bolesław oraz stryj Zygmunt walczyli w powstaniu styczniowym. W setną rocznicę jego wybuchu zadedykował im opowiadanie Heydenreich. Naukę rozpoczął w 1902 w szkole w Warszawie, w 1904 przeniósł się wraz z rodziną do Jelizawetgradu (dziś Kropywnycki), gdzie uczęszczał do liceum, a od 1909 mieszkał i uczył się w Kijowie w liceum nr 4. W tymże liceum, w związku z poznaniem uzdolnionych artystycznie kolegów (zwłaszcza Mikołaja Niedźwiedzkiego, którego określał jako swój uniwersytet) oraz nauczycieli, podjął pierwsze próby twórcze, głównie w zakresie komponowania utworów muzycznych, ale także poezji. Po maturze rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Kijowskim, których jednak nie ukończył. Studiował także w konserwatorium w Kijowie.

Pod koniec nauki w liceum i na początku studiów pracował też jako korepetytor, odbywając wtedy wiele podróży po dworach polskich i rosyjskich na terenie Polski i Ukrainy Naddnieprzańskiej, z których wrażenia stały się kanwą licznych późniejszych utworów. Szczególnie istotny dla jego twórczości był pobyt w Byszewach koło Łodzi i znajomość z tamtejszym środowiskiem szlacheckim. W 1918 w związku z rozszerzającym się chaosem rewolucyjnym na Kijowszczyźnie wyjechał do Warszawy.

Latem 1920 w czasie wojny z bolszewikami wstąpił do stacjonującego w Ostrowie Wielkopolskim 221. Pułku Piechoty złożonego głównie z ochotników (towarzyszył mu m.in. Aleksander Wat). Od 1928 zamieszkał wraz z żoną w Podkowie Leśnej w posiadłości Stawisko. Dzisiaj znajduje się w niej muzeum.

W latach 1923–1925 był sekretarzem marszałka Sejmu Macieja Rataja. Od 1927 pracował w dyplomacji. Pełnił obowiązki sekretarza poselstwa RP w Kopenhadze (1932–1935) i Brukseli (1935–1936).

W czasie II wojny światowej działał w strukturach Polski podziemnej w wydziale kultury i sztuki. Współpracował z prof. Stanisławem Lorentzem przy ratowaniu zabytków kultury. Willa w Stawisku przez cały okres okupacji, a zwłaszcza po upadku powstania warszawskiego, była schronieniem dla wielu Polaków i Żydów zagrożonych aresztowaniem. W szczytowym momencie w majątku ukrywało się ponad 40 osób[6] (za pomoc Żydom w czasie okupacji został w dniu 21 stycznia 1988 wraz z żoną uhonorowany medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata).

Od marca 1947 do grudnia 1948 wydawał pismo „Nowiny Literackie”, które miały w jego zamierzeniu wznowić tradycje „Wiadomości Literackich”. W latach 1945–1946, 1947–1949 i 1959–1980 pełnił funkcję prezesa Związku Literatów Polskich. W latach 1955–1981 był redaktorem naczelnym „Twórczości”. Od 1958 był także członkiem prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu. Od 1952 do 1980 bezpartyjny poseł na Sejm PRL I, II, III, IV, V, VI i VII kadencji (podczas trzech ostatnich kadencji – w 1969, 1972 i 1976 – otwierał pierwsze posiedzenia jako marszałek senior). Był też przewodniczącym Polskiego Komitetu Obrońców Pokoju.

6 marca 1953 wszedł w skład Ogólnonarodowego Komitetu Uczczenia Pamięci Józefa Stalina. W czerwcu 1968 wszedł w skład Komitetu Honorowego obchodów 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. W 1969 był członkiem Komisji Nagród Ministerstwa Kultury i Sztuki.

Pochowany 5 marca 1980 (na jego życzenie w mundurze górniczym) na cmentarzu w Brwinowie pod Warszawą.

Muzeum życia i twórczości Jarosława Iwaszkiewicza (Muzeum Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów) otwarto po śmierci pisarza w willi Stawisko w Podkowie Leśnej.
Jego żoną była pisarka i tłumaczka Anna Iwaszkiewiczowa z domu Lilpop. Miał z nią dwoje dzieci: Marię (1924–2019) i Teresę (1928–2012). W 1947 adoptowali ocalałego z Rzezi Woli Wiesława Kępińskiego (ur. 1932). Dalekim krewnym poety był kompozytor Karol Szymanowski.

Jarosław Iwaszkiewicz był biseksualistą. Motywy homoseksualne były poruszane przez niego zarówno w poezji, jak i prozie. W swoich zapiskach intymnych, dzienniku i listach wprost określa siebie jako homoseksualistę. Wynikało to raczej z jego generacyjnych przyzwyczajeń do określeń z poprzedniej epoki. W świetle współczesnego rozumienia orientacji seksualnych i jego biografii można scharakteryzować go jako biseksualistę.

Prawnuczka Jarosława Iwaszkiewicza Ludwika Włodek poświęciła życiu pisarza książkę pt. Pra, która została bestsellerem i była nominowana do kilku ważnych nagród.

Książki

Złota księga wierszy polskich
2 wydania
Złota księga wierszy polskich
Jan Kochanowski, Jan Lechoń, Cyprian Kamil Norwid, Julian Tuwim ...
8.5/10

Antologia obejmująca polską poezję od anonimowych tekstów średniowiecznych do wierszy pokolenia Marcina Świetlickiego. Wybór zawiera około czterystu utworów ponad stu autorów zestawionych w porządku ...

Święta noc i inne opowiadania
Święta noc i inne opowiadania
Anton Czechow ...
6/10

Książka jest zbiorem ok. 40 opowiadań m. in.: Zagadkowa natura, Śmierć urzędnika, W łaźni, Koszmar, Z zapisków człowieka gwałtownego, Piękne, Atak, Baby, Moje życie.

Aleja Przyjaciół
Aleja Przyjaciół
Jarosław Iwaszkiewicz
6/10

"Aleja Przyjaciół" utrwala to, czego już nie ma, co minęło na zawsze; wskrzesza ludzi, sprawy, zdarzenia, które stanowią przeszłość, epokę zamkniętą, i do których wracać można już tylko pamięcią. Iwas...

Bojaźń i drżenie
2 wydania
Bojaźń i drżenie
Søren Aabye Kierkegaard
7/10

Książka jest komentarzem fragmentu „Księgi rodzaju” Starego Testamentu, w którym stary Patriarcha Abraham zostaje postawiony w obliczu nakazu Boga do uśmiercenia swojego syna Izaaka. Duńczyk zarysowu...

Duchy na dachu. Groteski
Duchy na dachu. Groteski
Stanisław Lem, Julian Tuwim, Antoni Marianowicz, Jan Brzechwa ...
7/10

"Wszystko było od początku bardzo dziwne. O północy na biurku Jednego z Nas zadzwonił telefon. - Co w tym dziwnego - zapytacie. Właściwie nic, tyle tylko, że Jeden z Nas nie posiada biurka, ani tym...

Dwanaście dramatów. Tom 1
Dwanaście dramatów. Tom 1
William Shakespeare
9/10
Seria: Kanon literatury polskiej

Król Ryszard III - Tragedy of Richard the Third Sen nocy letniej - A midsummer night's dream Romeo i Julia - Romeo and Juliet Kupiec wenecki - The merchant of Venice

Dzienniki 1911-1955. Tom 1
2 wydania
Dzienniki 1911-1955. Tom 1
Jarosław Iwaszkiewicz
8/10

Jarosław Iwaszkiewicz Dzienniki 1911-1955 t.1 Konsultacja wydania i przedmowa Andrzej Gronczewski. Opracowanie i weryfikacja tekstów, przypisy Agnieszka Papieska, Robert Papieski, Radosław Romaniuk, T...

Korespondencja. Tom 1. 1934-1948
Korespondencja. Tom 1. 1934-1948
Paweł Hertz, Jarosław Iwaszkiewicz, Anna Iwaszkiewicz ...
7/10

Korespondencja Hertza i Iwaszkiewicza jest ciekawa jako barwny, niecenzurowany obraz życia elit intelektualnych w dwóch zupełnie innych epokach, choć to oczywiście także kronika niemal półwiecza z hi...

Korespondencja. Tom 2. 1949-1980
Korespondencja. Tom 2. 1949-1980
Paweł Hertz, Jarosław Iwaszkiewicz, Anna Iwaszkiewicz ...
8/10

Korespondencja Hertza i Iwaszkiewicza jest ciekawa jako barwny, niecenzurowany obraz życia elit intelektualnych w dwóch zupełnie innych epokach, choć to oczywiście także kronika niemal półwiecza z hi...

Księżyc wschodzi
2 wydania
Księżyc wschodzi
Jarosław Iwaszkiewicz
6/10
Seria: Dzieła Jarosława Iwaszkiewicza

„Dziwna sprawa ta młodość” - pisze autor w przedmowie do wznowionego wydania swojej książki. I chyba każdy z nas, kto przeżywa młodość, lub już ją przeżył, powie, że jest to okres dziwny. Kim właściw...

Lato w Nohant
2 wydania
Lato w Nohant
Jarosław Iwaszkiewicz
7/10

Pierwsze, książkowe wydanie utworu, które ukazało się tuż po premierze. Premiera przedstawienia odbyła sie w Teatrze Małym w Warszawie dn. 04.12.1936 r. Obsada wymieniona na ostatniej stronie).

Listy 1947-1979. Tom 1
Listy 1947-1979. Tom 1
Jarosław Iwaszkiewicz, Anna Iwaszkiewicz, Jerzy Lisowski
9/10

Korespondencja Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów oraz Jerzego Lisowskiego, obejmująca lata 1947–1979, liczy ponad tysiąca stron i składa się łącznie z 412 pozycji (oprócz listów są też karty pocztowe, ...

Listy 1947-1979. Tom 2
Listy 1947-1979. Tom 2
Jarosław Iwaszkiewicz, Anna Iwaszkiewicz, Jerzy Lisowski
9/10

Korespondencja Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów oraz Jerzego Lisowskiego, obejmująca lata 1947–1979, liczy ponad tysiąca stron i składa się łącznie z 412 pozycji (oprócz listów są też karty pocztowe, ...

Listy : 1922-1967
Listy : 1922-1967
Mieczysław Grydzewski, Jarosław Iwaszkiewicz
8/10

Mamy przed sobą zespół korespondencji, łączący dwóch przyjaciół, należących do samej czołówki grupy,,Skamandra", z czasem rozdzielonych biegiem historii ostatniego półwiecza. Znakomity Pisarz i Wiel...

Martwa pasieka i inne opowiadania
Martwa pasieka i inne opowiadania
Jarosław Iwaszkiewicz
7/10

Zbiór opowiadań / nowel Z prozy Iwaszkiewicza wieje klasycznym wychowaniem i dużą erudycją, obyciem kulturalnym i tak dalej. I nie mówię tego w złym znaczeniu. Dużo jest muzyki poważnej, nawiązań do...

Moje życie miało imię dziewczęce...
Moje życie miało imię dziewczęce...
Jan Kochanowski, Jan Lechoń, Julian Tuwim, Jan Brzechwa ...
10/10

Antologia wierszy najsłynniejszych polskich poetów, których głównym tematem jest kobieta i miłość. „Moje życie miało imię dziewczęce, Imię jasne, jak konwalje pierwsze, Rwane w trawie błyszczącej o ...

Muzyka płynąca z wierszy
Muzyka płynąca z wierszy
Jan Brzechwa, Jan Kochanowski, Jan Lechoń, Artur Międzyrzecki ...
10/10

Muzyka w poezji polskiej – rekomendacja "Fudacja Muzyka jest dla wszystkich" poleca Nauczycielom muzyki i nie tylko, wydaną ostatnio przez Stowarzyszenie Nauczycieli Muzyki Antologię polskich wierszy...

Młyn nad Utratą
Młyn nad Utratą
Jarosław Iwaszkiewicz
6/10

"Młyn nad Utratą" to opowiadanie o losach trzech przyjaciół: Karola, Julka i Desmonda. Każdy z nich poszukuje w swym wnętrzu prawdy o życiu, o religii, wierze w Boga... Opowiadanie przedstawia indywid...

Ogrody
Ogrody
Jarosław Iwaszkiewicz
9/10

Zawiera trzy opowiadania: Ogrody, Sny i Serenite.

Opowiadania i opowieści. Wybór
Opowiadania i opowieści. Wybór
Anton Czechow ...
9/10
Seria: Biblioteka Narodowa: Seria II

Zbiór opowiadań i nowel Antoniego Czechowa: Na gwoździu, Śmierć urzędnika, Chirurgia, Kameleon, Maska, Wesele z generałem, Końskie nazwisko, Strzelec, Złoczyńca, Kapral Priszybiejew, Na obczyźnie, Zgr...

Opowiadania wybrane
Opowiadania wybrane
Jarosław Iwaszkiewicz
7/10
Seria: Biblioteka Narodowa: Seria I

"Panny z Wilka", "Brzezina", "Młyn nad Utratą", "Bitwa na równinie Sedgemoor", "Matka Joanna od Aniołów", "Ikar", "Borsuk", "Tatarak", "Zarudzie". We wstępie biografia Jarosława Iwaszkiewicza, charakt...

Poezje
Poezje
Anna Achmatowa ...
8/10

Zbiór wierszy jednej z najsłynniejszych poetek rosyjskich. "Zwarła dłonie żałobnie pod szalem... - Czemuś blada, choć oczy bez łez? - Bo mu duszę goryczą i żalem Napoiłam po brzeg i po kres. Zatacz...

Poezje wybrane
Poezje wybrane
Jarosław Iwaszkiewicz
7/10
Seria: Biblioteka Poetów

Poezje wybrane (III)
Poezje wybrane (III)
Jarosław Iwaszkiewicz
7/10
Seria: Biblioteka Poetów

Wybór i wstęp Jerzy Lisowski.

Portrety na marginesach
Portrety na marginesach
Jarosław Iwaszkiewicz
7/10

"Skąd pan tak zna ludzi? Przecież pan siedzi u siebie w domu zamknięty na cztery spusty i nigdzie nie wychodzi, skąd pan nabrał tej znajomości życia?" W chwili, gdy ów krytyk powiedział te słowa, naty...

Proza poetycka
Proza poetycka
Jarosław Iwaszkiewicz
6/10
Seria: Dzieła Jarosława Iwaszkiewicza

W skład zbioru wchodzą: - Ucieczka do Bagdadu - Legendy i Demeter - Zenobia Palmura - Siedem bogatych miast nieśmiertelnego Kościeja - Wieczór u Abdona - Pejzaże sentymentalne

Rachunki włóczęgi
Rachunki włóczęgi
Jarosław Iwaszkiewicz
8/10

Rachunki włóczęgi Jarosława Iwaszkiewicza to książkowa edycja rozproszonych szkiców i artykułów podróżniczych. Stanowi naturalne uzupełnienie dla wydanych za życia pisarza i przygotowanych przez niego...

Rozmowy o książkach
Rozmowy o książkach
Jarosław Iwaszkiewicz
6/10

Wybór 125 felietonów drukowanych w Życiu Warszawy w latach 1961-1967

Rozmowy o książkach
Rozmowy o książkach
Jarosław Iwaszkiewicz
8/10

Obszerny wybór recenzji i felietonów, które Jarosław Iwaszkiewicz w swojej rubryce zatytułowanej "Rozmowy o książkach", publikował w latach 1954-1979 na łamach dziennika "Życie Warszawy". W tych lapid...

Róże, Cecylie, Florentyny
Róże, Cecylie, Florentyny
Henryk Sienkiewicz, Maria Konopnicka, Stefan Żeromski, Eliza Orzeszkowa ...
9/10

Zbiór opowiadań pisarzy polskich poświęconych kobietom w wyborze Marii Błaszczyk i Hanny Lebeckiej.

Cytaty

Żyj, moja Psyche, w miłości jest życie.
Nie płacz, na Boga, bo jeszcze cię zapytają, dlaczego płaczesz.
Za książką kryje się autor. Jego pisanie jest więc zawsze listem do czytelnika. Piszemy zazwyczaj listy do przyjaciół. Książka jest listem autora do przyjaciela.
Książka i czytelnik są parą spojoną węzłami trwałymi, nierozerwalnymi. Spojoną w miłości czy też w nienawiści.

Komentarze

© 2007 - 2024 nakanapie.pl