Jarosław Iwaszkiewicz
Zostań fanem autora:
× 3

Jarosław Iwaszkiewicz

Autor, zmarł w 1980 (żył 86 lat) 114 czytelników
7.7 /10
145 ocen z 60 książek,
przez 83 kanapowiczów
Urodzony 20 lutego 1894 roku na Ukrainie (Kalnik)
Jarosław Leon Iwaszkiewicz, ps. Eleuter – polski prozaik, poeta, eseista, tłumacz i librecista, współtwórca grupy poetyckiej Skamander, współpracownik „Wiadomości Literackich”, w latach 1955–1980 redaktor naczelny miesięcznika literackiego „Twórczość”, w latach 1959–1980 prezes Związku Literatów Polskich; dyplomata, w latach 1952–1980 poseł na Sejm PRL. Czterokrotnie nominowany do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1957, 1963, 1965, 1966). Budowniczy Polski Ludowej, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Urodzony jako Leon Iwaszkiewicz (imię metrykalne), nazywany imieniem Jarosław w najbliższej rodzinie (w oficjalnych dokumentach zapisano je dopiero po 1945). Jego ojciec Bolesław oraz stryj Zygmunt walczyli w powstaniu styczniowym. W setną rocznicę jego wybuchu zadedykował im opowiadanie Heydenreich. Naukę rozpoczął w 1902 w szkole w Warszawie, w 1904 przeniósł się wraz z rodziną do Jelizawetgradu (dziś Kropywnycki), gdzie uczęszczał do liceum, a od 1909 mieszkał i uczył się w Kijowie w liceum nr 4. W tymże liceum, w związku z poznaniem uzdolnionych artystycznie kolegów (zwłaszcza Mikołaja Niedźwiedzkiego, którego określał jako swój uniwersytet) oraz nauczycieli, podjął pierwsze próby twórcze, głównie w zakresie komponowania utworów muzycznych, ale także poezji. Po maturze rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Kijowskim, których jednak nie ukończył. Studiował także w konserwatorium w Kijowie.

Pod koniec nauki w liceum i na początku studiów pracował też jako korepetytor, odbywając wtedy wiele podróży po dworach polskich i rosyjskich na terenie Polski i Ukrainy Naddnieprzańskiej, z których wrażenia stały się kanwą licznych późniejszych utworów. Szczególnie istotny dla jego twórczości był pobyt w Byszewach koło Łodzi i znajomość z tamtejszym środowiskiem szlacheckim. W 1918 w związku z rozszerzającym się chaosem rewolucyjnym na Kijowszczyźnie wyjechał do Warszawy.

Latem 1920 w czasie wojny z bolszewikami wstąpił do stacjonującego w Ostrowie Wielkopolskim 221. Pułku Piechoty złożonego głównie z ochotników (towarzyszył mu m.in. Aleksander Wat). Od 1928 zamieszkał wraz z żoną w Podkowie Leśnej w posiadłości Stawisko. Dzisiaj znajduje się w niej muzeum.

W latach 1923–1925 był sekretarzem marszałka Sejmu Macieja Rataja. Od 1927 pracował w dyplomacji. Pełnił obowiązki sekretarza poselstwa RP w Kopenhadze (1932–1935) i Brukseli (1935–1936).

W czasie II wojny światowej działał w strukturach Polski podziemnej w wydziale kultury i sztuki. Współpracował z prof. Stanisławem Lorentzem przy ratowaniu zabytków kultury. Willa w Stawisku przez cały okres okupacji, a zwłaszcza po upadku powstania warszawskiego, była schronieniem dla wielu Polaków i Żydów zagrożonych aresztowaniem. W szczytowym momencie w majątku ukrywało się ponad 40 osób[6] (za pomoc Żydom w czasie okupacji został w dniu 21 stycznia 1988 wraz z żoną uhonorowany medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata).

Od marca 1947 do grudnia 1948 wydawał pismo „Nowiny Literackie”, które miały w jego zamierzeniu wznowić tradycje „Wiadomości Literackich”. W latach 1945–1946, 1947–1949 i 1959–1980 pełnił funkcję prezesa Związku Literatów Polskich. W latach 1955–1981 był redaktorem naczelnym „Twórczości”. Od 1958 był także członkiem prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu. Od 1952 do 1980 bezpartyjny poseł na Sejm PRL I, II, III, IV, V, VI i VII kadencji (podczas trzech ostatnich kadencji – w 1969, 1972 i 1976 – otwierał pierwsze posiedzenia jako marszałek senior). Był też przewodniczącym Polskiego Komitetu Obrońców Pokoju.

6 marca 1953 wszedł w skład Ogólnonarodowego Komitetu Uczczenia Pamięci Józefa Stalina. W czerwcu 1968 wszedł w skład Komitetu Honorowego obchodów 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. W 1969 był członkiem Komisji Nagród Ministerstwa Kultury i Sztuki.

Pochowany 5 marca 1980 (na jego życzenie w mundurze górniczym) na cmentarzu w Brwinowie pod Warszawą.

Muzeum życia i twórczości Jarosława Iwaszkiewicza (Muzeum Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów) otwarto po śmierci pisarza w willi Stawisko w Podkowie Leśnej.
Jego żoną była pisarka i tłumaczka Anna Iwaszkiewiczowa z domu Lilpop. Miał z nią dwoje dzieci: Marię (1924–2019) i Teresę (1928–2012). W 1947 adoptowali ocalałego z Rzezi Woli Wiesława Kępińskiego (ur. 1932). Dalekim krewnym poety był kompozytor Karol Szymanowski.

Jarosław Iwaszkiewicz był biseksualistą. Motywy homoseksualne były poruszane przez niego zarówno w poezji, jak i prozie. W swoich zapiskach intymnych, dzienniku i listach wprost określa siebie jako homoseksualistę. Wynikało to raczej z jego generacyjnych przyzwyczajeń do określeń z poprzedniej epoki. W świetle współczesnego rozumienia orientacji seksualnych i jego biografii można scharakteryzować go jako biseksualistę.

Prawnuczka Jarosława Iwaszkiewicza Ludwika Włodek poświęciła życiu pisarza książkę pt. Pra, która została bestsellerem i była nominowana do kilku ważnych nagród.

Książki

Korenspondencja
Korenspondencja
Jarosław Iwaszkiewicz, Andrzej Wajda

Listy Jarosława Iwaszkiewicza i Andrzeja Wajdy od czasu filmowej adaptacji Brzeziny do Panien z Wilka i planów teatralnej realizacji Nocy czerwcowej .

Listy do córek
Listy do córek
Jarosław Iwaszkiewicz

"Marysieńko złota...", "Kochana Teresko..." - tak zaczynają się zebrane w tej książce listy. Kończy je podpis nadawcy - "Tajta", "Ojciec", "Jarosław". W listach Jarosława Iwaszkiewicza do córek znajdz...

Literatura na świecie 10/1973 (30)
czasopismo
Literatura na świecie 10/1973 (30)
Jarosław Iwaszkiewicz, Michaił Szołochow, "Redakcja LnS"
Seria: Literatura na świecie

Pierwsze numery LnS to almanach prezentujący rozmaite tendencje współczesnej literatury światowej.

Ludzie i książki
2 wydania
Ludzie i książki
Jarosław Iwaszkiewicz
Seria: Dzieła Jarosława Iwaszkiewicza

Zbiór felietonów pisanych dla "Życia Warszawy" oraz krótkie wypowiedzi, zamieszczane w miesięczniku "Twórczość".

Męczymy się obaj. Korespondencja z lat 1948-1980
Męczymy się obaj. Korespondencja z lat 1948-1980
Jarosław Iwaszkiewicz, Wiesław Kępiński

Listy tworzą fascynującą powieść epistolarną, w której motywem przewodnim są duchowe zmagania bohaterów, gdzie niekiedy czułość zderza się z chłodem , gdzie rodzicielska troska miewa przeciw sobie krn...

Młyn nad Lutynią
Młyn nad Lutynią
Jarosław Iwaszkiewicz

„W 2016 roku mija 70 lat od pierwszego wydania Młyna nad Lutynią. Tekstu skreślonego sercem i dłonią wielkiego, polskiego pisarza, który zakochał się w miejscu mojego urodzenia. Wierzę, że pod jego wp...

Noc w polu
Noc w polu
Jarosław Iwaszkiewicz

Tytuł Noc w polu jest nawiązaniem do wieczoru poezji Jarosława Iwaszkiewicza, który odbył się w Teatrze Narodowym w Warszawie. Na program wieczoru złożyły się wiersze zamieszczone w niniejszym zbiork...

Nowele włoskie
Nowele włoskie
Jarosław Iwaszkiewicz
Seria: Biblioteka Bestsellerów

Po długich włoskich wojażach, po nieprawdopodobnie intrygującej knajpce u podnóża Alp, po czułych dotknięciach pradawnej kultury starożytnej do Polski wraca znany dziennikarz i reporter – Wacław Kisie...

Opowiadania filmowe
2 wydania
Opowiadania filmowe
Jarosław Iwaszkiewicz

Żaden z polskich pisarzy nie doczekał się tylu ekranizacji swojej prozy co Jarosław Iwaszkiewicz. Pierwsza adaptacja filmowa jednego z jego opowiadań powstała już pod koniec lat 40. ubiegłego wieku, ...

Opowiadania i nowele. Wybór
Opowiadania i nowele. Wybór
Lew Tołstoj ...
Seria: Biblioteka Narodowa: Seria II

- Wypad - przeł. Tadeusz Łopalewski - Sewastopol w grudniu - przeł. Tadeusz Łopalewski - Poranek ziemianina - przeł. Tadeusz Łopalewski - Trzy śmierci - przeł. Eleonora Słobodnikowa - Pan Bóg nierych...

Opowiadania o miłości
Opowiadania o miłości
Jarosław Iwaszkiewicz

"Opowiadania o miłości" to zbiór siedmiu utworów, w których Jarosław Iwaszkiewicz prezentuje wielobarwną różnorodność tematyki miłosnej, zarówno w warstwie zmysłowej, jak i duchowej. Na kartach książ...

Opowiadania: Brzezina, Matka Joanna od Aniołów, Panny z Wilka
Opowiadania: Brzezina, Matka Joanna od Aniołów, Panny z Wilka
Jarosław Iwaszkiewicz

Brzezina. Lata dwudzieste XX wieku. Ciężko chory na gruźlicę Stanisław przyjeżdża do leśniczówki swojego brata, by tam spędzić swoje ostatnie dni. Nudzą go jednak zwyczaje i atmosfera panująca w jego ...

Opowiadanie z psem
Opowiadanie z psem
Jarosław Iwaszkiewicz
Seria: Polskie Opowiadania Współczesne

Pasje błędomierskie
Pasje błędomierskie
Jarosław Iwaszkiewicz

Głównym bohaterem jest Tadeusz Zamoyłło,starzec,wielki pisarz,laureat Nagrody Nobla,uosobienie polskiej kultury i mądrości,dający swoim życiem świadectwo,że trud artysty jest świętym i tragicznym pow...

Pejzaż łódzki
Pejzaż łódzki
Jan Sztaudynger, Julian Tuwim, Igor Sikirycki, Jarosław Iwaszkiewicz ...

Antologia wierszy poświęconych miastu Łodzi w różnych jego okresach świetności. W tomie zebrano utwory zarówno najsłynniejszych polskich poetów, jak i utwory lokalnych poetów.

Petersburg
Petersburg
Jarosław Iwaszkiewicz

Początek epopei
Początek epopei
Pola Gojawiczyńska, Stefan Żeromski, Gustaw Morcinek, Henryk Worcell ...

30 opowiadań poświęconych tematowi łączności z narodem i kulturą polską ludności Pomorza i Wybrzeża, Warmii i Mazur oraz Śląska, która w ciągu wieków musiała zmagać się z naporem germanizacyjnym, a t...

Podróże do Włoch
2 wydania
Podróże do Włoch
Jarosław Iwaszkiewicz

Iwaszkiewicz zadedykował tę książkę Pawłowi Hertzowi, inicjatorowi tomu, w dedykacji zaś pisał tak: "starałem się uniknąć nudnej chronologii, choć jest to opis podróży przedsiębranych na przestrzeni p...

Poeci i morze. Antologia poezji o morzu
Poeci i morze. Antologia poezji o morzu
Jan Lechoń, Cyprian Kamil Norwid, Julian Tuwim, Maria Konopnicka ...

Książka jest spotkaniem poetów różnych pokoleń, artystycznych orientacji i światopoglądowych postaw. Łączy ich morze. Różne, a często nawet i przeciwstawne, są ich postawy wobec morza i „poetyckiej ...

Poezje
Poezje
Jarosław Iwaszkiewicz

Wybierać - to zawsze coś wyróżniać, a coś pomijać, z czegoś rezygnować, coś doceniać kosztem czegoś innego. Wybierać - to również jakby wyważać, iść na kompromis. Wybierać - to oceniać i osądzać. Marz...

Przy drodze
Przy drodze
Herman Bang
Seria: Seria Dzieł Pisarzy Skandynawskich

W powieści Przy drodze czytelnik znajdzie sylwetki ludzkich istnień, nakreślone w sposób subtelny i delikatny, godny uwagi. Bang pokazuje świat prostych serdecznych ludzi, którzy zmagają się z proble...

Póki się rodzi świat
Póki się rodzi świat
Jarosław Iwaszkiewicz
Seria: Klasyka Poezji Polskiej

Tomik wierszy Jarosława Iwaszkiewicza w formie miniatury.

Rozmowy o książkach
Rozmowy o książkach
Jarosław Iwaszkiewicz

Wybór 100 felietonów drukowanych w latach 1954-1960 w Życiu Warszawy

Sandomierz nas połączył
Sandomierz nas połączył
Wincenty Burek, Jarosław Iwaszkiewicz

Największa jej niespodzianka: atrakcyjna literackość listów Wincentego Burka, on sprostał tak wielkiemu epistolografowi jak Jarosław Iwaszkiewicz.[...] Pisują do siebie dwaj ludzie suwerenni, wzajemn...

Sprawy osobiste i inne wiersze rozproszone
Sprawy osobiste i inne wiersze rozproszone
Jarosław Iwaszkiewicz

Sprawy osobiste i inne wiersze rozproszone Książka zawiera wiersze niepublikowane dotąd w żadnej edycji dzieł zebranych poety. Są to utwory odnalezione w czasopismach, wydobyte z rękopisów. Znajdują s...

Struny ziemi. Przekłady poetyckie
Struny ziemi. Przekłady poetyckie
Jarosław Iwaszkiewicz

Przekłady literackie to prawdopodobnie najmniej znany wymiar twórczości Jarosława Iwaszkiewicza. Jego tłumaczenia poezji zaskakują rozległością zainteresowań translatora, umiejętnością oddania odmienn...

Twórczość nr 4 / 2019
czasopismo
Twórczość nr 4 / 2019
Edward Balcerzan, Jarosław Iwaszkiewicz, Krzysztof Lisowski, Julian Stryjkowski ...

Ucieczka do Bagdadu
Ucieczka do Bagdadu
Jarosław Iwaszkiewicz

Urania i inne wiersze
Urania i inne wiersze
Jarosław Iwaszkiewicz

Obszerny, reprezentatywny wybór wierszy jednego z najwybitniejszych poetów polskich XX wieku, wybranych z jego wszystkim tomów poetyckich, poczynając od książek wydanych w dwudziestoleciu międzywojenn...

Utwory ostatnie
Utwory ostatnie
Jarosław Iwaszkiewicz

Zawiera teksty: Tano, Aleja przyjaciół, Nieważni ludzie, nieważne sprawy, Kalendarz, Dzień lipcowy

Cytaty

Żyj, moja Psyche, w miłości jest życie.
Nie płacz, na Boga, bo jeszcze cię zapytają, dlaczego płaczesz.
Za książką kryje się autor. Jego pisanie jest więc zawsze listem do czytelnika. Piszemy zazwyczaj listy do przyjaciół. Książka jest listem autora do przyjaciela.
Książka i czytelnik są parą spojoną węzłami trwałymi, nierozerwalnymi. Spojoną w miłości czy też w nienawiści.

Komentarze

© 2007 - 2024 nakanapie.pl