Opinia na temat książki Bracia Karamazow

Nie będę ukrywał: brnąc z mozołem przez pierwsze dwie części "Braci Karamazow", właściwie co chwilę miałem chęć przerwać czytanie, rzucić ich w kąt i więcej do nich nie wracać. Nigdy, w żadnej książce, nie spotkałem się z takim nagromadzeniem patologicznej, chorobliwej histerii bohaterów, (z których ani jeden nie zachowuje się normalnie) i prawosławno- bogoojczyźnianej agitacji. Potwornie przerysowane reakcje postaci, obłąkańcze, nawiedzone dialogi i tyrady tak płaczliwe, patetyczne i nadęte, że nawet niektórzy francuscy pisarze pokiwaliby głowami z uznaniem.
Klnijcie, rzucajcie kamieniami- fakt faktem pozostaje, że poza nielicznymi przebłyskami (poemat "Wielki Inkwizytor", życiorys ojca Zosimy), czytanie tego jest jakby formą kary i nie dziwią mnie ci, którym skończyła się cierpliwość. W pełni ich rozumiem.
W końcu jednak przychodzi jeden z punktów kulminacyjnych, który jest fundamentem dla dalszego przebiegu akcji i.. następuje przemiana. Koniec z biciem czołem o posadzkę, koniec z żenującymi przemowami obłąkanych. Wreszcie zajmujemy się studium psychologicznym, a bohaterowie, jak nigdy dotąd, stają się wreszcie ŻYWI- to nie są kukły wypełnione bełkotliwymi sentencjami, jak to miało miejsce wcześniej.
Co prawda, postaci kobiece- Grusza i Katia, nadal mają niebywale irytujące momenty, ale, mówiąc brutalnie, nie na nich powinniśmy się skupić, bo głównymi aktorami tutaj są tytułowi trzej (a może czterej?) bracia. Każdy z nich odzwierciedla inny fragment "rosyjskiej duszy". Wiem, że może brzmi to górnolotnie, ale innego określenia nie znajduję. Alosza jest potulny, spolegliwy i otacza go jakby blask prawosławnych ikon. Iwan to inteligent siedzący okrakiem między wiarą, a ateizmem. Jego rozmowy z diabłem i Smierdiakowem, to zdecydowanie moje ulubione fragmenty w całej książce. Dymitr skupia w sobie wszystkie te zwierzęce, niebezpieczne cechy Rosjan- przynajmniej na pierwszy rzut oka.
Fabuła całkiem nieźle wciąga czytelnika, autor porusza wiele problemów targających współczesnymi mu współobywatelami- zadaje pytania, ale nie daje jednoznacznej odpowiedzi. Może tylko naprowadzić na coś czytelnika, dać mu możliwość wyboru, pokazując dane zagadnienie z każdej strony, ale gotowego remedium nie ma zamiaru dać.
"Bracia Karamazow" mieli być w zamyśle dylogią, niestety- wraz ze śmiercią Dostojewskiego, na pierwszej części się skończyło. Dlatego wątki nie zostają rozwiązane, a czytelnik który wciągnie się w fabułę, wraz z przeczytaniem ostatnich stron, może poczuć się rozczarowany świadomością, że dalszych losów bohaterów już nigdy nie pozna.
Czy poleciłbym komuś tę książkę? Wydaje mi się, że nie. Nie można odpuścić sobie pierwszych dwóch rozdziałów, bo wprowadzają nas do fabuły, ale jak wyżej napisałem- czytanie ich jest prawdziwą męką i to bardzo mocno rzutuje na całość. Tak, jak widać po ocenie- dalsze losy Dymitra i jego braci czytało się świetnie, ale nie mogę puścić w niepamięć tej nieszczęsnej 1/3 książki. Koniec końców: książka dobra, ale szału nie ma.