Konklawe

TRZEBA WIEDZIEĆ JAK KOŃCZYĆ

Jak to dobrze, że są autorzy, na których zawsze można polegać.

Przeczytałam „Konklawe” z dużym poślizgiem. Wysłuchałam właściwie, odkrywając bardzo dobrego, nowego lektora (Marcin Popczyński). Odczucia były różne.

Najpierw trochę mi się dłużyło. Umiera papież, okoliczności niejasne, coś powinno zacząć się dziać. Dzieje się niewiele. Obserwujemy sytuację z kilku punktów widzenia, co nie sprzyja koncentracji. Gdy narrację przejmuje dziekan, robi się lepiej.

I znów mieszane uczucia. Z jednej strony doceniam pieczołowitość w oddaniu realiów, z drugiej – zaczyna mnie to nużyć. W końcu, ile razy można powtarzać ten sam tekst kardynalskiej przysięgi? Zamiast śledzić przebieg wątłej akcji zastanawiam się, na ile autor jest wiarygodny. Pod tym względem Robert Harris nigdy nie zawodził, więc i tym razem daję mu kredyt zaufania. I słusznie: w posłowiu autor wyjaśnia, że zdobył zgodę Watykanu na odwiedzenie wszystkich opisywanych miejsc i podaje wiele wiarygodnych źródeł, dzięki którym mógł poznać kulisy konklawe, co przecież wcale nie jest łatwe.

Jeżeli ktoś zastanawiał się, czy ta powieść nie obraża uczuć religijnych uspokajam, że nie ma powodów do obaw. Mimo, że autor opowiada o ciemnych stronach Watykanu, do sfery czysto religijnej podchodzi z dużym szacunkiem i taktem. Wydawcy na pewno byli zawiedzeni. Gdyby Harris porządnie zamieszał, liczni poobrażani naty...

Dobrze napisana. Niespieszna i niepowierzchowna, realistyczna i jednocześnie nieprawdopodobna historia tocząca się za zamkniętymi drzwiami Kaplicy Sykstyńskiej.

Brzemię władzy. Postęp kontra tradycja. Sekretne dylematy. Pusty tron Piotrowy. 118 nie do końca idealnych kandydatów - kardynałów służących ideałowi. Jeden z nich odpowiedzialny za dalsze losy Kościoła. Głosowania i presja czasu. Nowy papież.

I gdyby nie fakt, że przewidziałam zakończenie, moja ocena byłaby nieco wyższa.

Zaskoczenie to mało powiedziane...
Spodziewałam się sensacji w stylu Dana Browna. Spodziewałam się thillera oraz mrocznego kryminału w Watykanie. Przemawiał za tym zarówno opis z okładki, drżące słowo "thiller" i czerwona okładka - jak to jednak człowiek sugeruje się doznaniami wzrokowymi...
Wydawca nie dopisał jednego, ważnego słowa. Psychologiczny. 
Bo thilerem psychologicznym to dzieło można spokojnie nazwać.
Bo oto rzecz dzieje się ... w zamkniętej kaplicy Sykstyńskiej, w czasie konklawe (na to wskazuje, nomen omen, tytuł:)). Tylko, że.. poprzedni papież odszedł zwyczajnie, a nie został dramatycznie zamordowany. A wybór nowego... jest trudny - i tu zaczyna się thiller.

Trudny - bo okazuje się, że księża (kardynałowie) są tylko ludźmi. Ze swoimi obawami, obowiązkami, szarymi sprawkami z przeszłości, ambicjami i pragnieniem schowania się w cieniu. Konklawe pokazane jest od strony ludzkiej, aczkolwiek wspartej dość mocno na podwalinach wiary, bądź jej kryzysie.

Ogromnym zaskoczeniem dla mnie był brak wyjścia poza konklawe. Pomimo tego, iż jest to powieść, czyli rzecz oparta na fikcji, aż roi się tu od zwyczajów i rytuałów - z dogłębnym wyjaśnieniem skąd takie, a nie inne obyczaje. No i okazało się, że moi nauczyciele religii niewiele mi powiedzieli o obrzędach i zwyczajach. Czym jest piuska, akurat wiedziałam. Ale z tej książki dowiedziałam się dużo więcej...

Podejrzewam, że autor chciał opisać jak wygląda konklawe "od kuchni",...

O jak ja lubię takie książki sensacyjne bez łubudubu, strzelanek i krwi lejącej się na prawo i lewo. Za to z wciągającą intrygą, z wieloma zwrotami akcji i stopniowo odkrywanymi tajemnicami. A przede wszystkim, gdy fikcyjna opowieść wpisana jest w realną, nieznaną mi rzeczywistość, czyli zaspokaja moją potrzebę poznawania. Inaczej rzecz ujmując: to miejsce istnieje i tak właśnie wygląda, a umiejscowiona w nim historia mogłaby zdarzyć się naprawdę.

Umiera bardzo popularny i umiłowany papież, czas na konklawe, do Watykanu przybywają kardynałowie, nawet o jednego za dużo. Odbywają się wybory, mamy nowego papieża, habemus papam. Teoretycznie ot i cała treść. I w tę fabułę wpleciony jest wątek sensacyjny, intrygi, knowania, niejasna śmierć oraz takie przestępstwa i grzechy jak korupcja, kradzież i molestowanie i inne. Jest wciągająco, intrygująco i nieprzewidywalnie. Co już, już zbliżamy się do finalnego wyboru i białego dymu, na jaw wychodzą nowe fakty, które wszystko wywracają do góry nogami i akcja zaczyna się od nowa. Do tego niespodzianka, którą autor przygotował na koniec, taka wisienka na torcie.

Dla mnie „ Konklawe" to nie thriller, ani książka sensacyjna, tylko political fiction w dosłownym znaczeniu. Wybory przywódcy, kampania wyborcza, frakcje polityczne, lobbing, gra interesów, wyciąganie brudów, walka o głosy, partykularne interesy. Polityka. Pytanie o to, jakie jest miejsce kościoła w świecie, w którą stronę winien zmierzać, reformować, czy nie...

Tak właściwie to nie zastanawiałam się jakoś nigdy nad tym, w jaki sposób przebiegają obrady kardynałów w sprawie wyboru nowego papieża. Dopiero po wyborze "naszego" Karola Wojtyły w ogóle zmieniły nie tylko moje podejście do tych wydarzeń. Wydawać by się mogło, że takie głosowanie to tylko formalność, że przecież ci kardynałowie wiedzą kogo należy wybrać na ten urząd. Jednak nic bardziej mylnego. Ciekawe jest to, że niektórzy kardynałowie modlą się o to, żeby zostać wybranymi a inni wręcz przeciwnie, modlą się żeby nikt na nich nie głosował i żeby nie zostać wybranym...
Muszę przyznać, że "Konklawe" to dość nietypowy kryminał. Już sam tytuł oraz miejsce akcji wzbudza kontrowersje a na dodatek głównymi bohaterami są kardynałowie, czyli najwyższej rangi kapłani. Moim zdaniem bardzo dobrze autor pokazał czytelnikowi to, czego na co dzień nie można zobaczyć i znakomicie wprowadził klimat wyborów papieża.
Gdy w Watykanie umiera papież, z całego świata zjeżdżają się by spośród siebie wybrać tego jednego, który jako jedyny nosi białą sutannę. Organizacją wyborów tym razem zajmuje się dziekan kolegium kardynalskiego, kardynał Lomeli. Do wzięcia udziału w tym konklawe uprawnionych jest stu siedemnastu kardynałów i wszyscy zjawili się w przygotowanych pokojach w Domu Świętej Marty, gdzie będą przebywać do czasu wybrania papieża z przerwami na sen i posiłki. Na czas głosowania będą przewożeni do Kaplicy Paulińskiej, która jest bardziej kameralna i znajduje się tuż obok Kap...

Chyba każdy, żyjący w czasach dwóch konklawe, zastanawiał się, co się dzieje, gdy za kardynałami zamkną się drzwi Kaplicy Sykstyńskiej. Kto może zostać następcą św. Piotra?
Robert Harris stara się wnikliwie pokazać wszystkie sekrety konklawe. Niestety, ma przy tym tendencje do skandalizowania, co dla osób słabej wiary może stać się pretekstem do krytyki kościoła. Nie polecam, więc tej pozycji nikomu, kto nie ma ugruntowanych religijnych przekonań lub jest osobą wątpiącą.

W tajemniczych okolicznościach umiera papież, odbywa się konklawe. W wyborach uczestniczy 170 kardynałów. Nagle zjawia się nieznany nikomu kardynał Benitez z Filipin....

Kto zostanie nowym papieżem?

''Konklawe" to thriller historyczny, zdarzenia i dramatis personae są fikcyjne. Same przygotowania do wyboru następcy św. Piotra są prawdziwe.