Mapa

"Źle, źle zawsze i wszędzie ta nić czarna się przędzie” (C.K.Norwid)

Mam jedną zasadniczą wątpliwość co do tej książki, taką mianowicie, że podejrzanie przypomina „Wyznaję” J. Cabré. A nie jest to mój ulubiony autor, łagodnie mówiąc.

Motyw przewodni – tu mapa, tam skrzypce, mozaika ludzkich losów, przeplatające się plany czasowe i przede wszystkim, wszechobecne zło, to nazbyt dużo podobieństw. Novum w „Mapie” jest pierwiastek fantastyczny. Co więc sprawia, że oceniam tę książkę tak wysoko? Literacko Sadurska stoi o klasę wyżej od pana Cabré, w mojej skromnej opinii oczywiście. Nie jest sentymentalna, nie tarza się w pretensjonalności, no, może czasem ciut się o nią ociera, z ogromnym wyczuciem, precyzyjnie operuje ironią. Tworzy obrazy tak piekielnie sugestywne, że nie chcą wyjść z głowy. Nie wiem, czy to dobra rekomendacja, ale miałam po tej książce koszmary…

Wątpliwości wątpliwościami, ale nie mogę ocenić „Mapy” inaczej niż „bardzo dobra”. Jestem bardzo ciekawa, co autorka jeszcze napisze, bo że ma talent, to wątpliwości nie ulega.

Precyzyjnie skonstruowana, gęsta od znaczeń, zaludniona mnogością narratorów (choć można się zastanawiać, czy przypadkiem nie jest to jeden uniwersalny narrator), napisana klarownym, żywym językiem. W formie dopełniających się opowiadań, ale stanowiących właściwie jedną opowieść o pogoni przez wieki za niezwykłym przedmiotem, tytułową mapą. Potrzeba jej posiadania wyzwala w protagonistach najgorsze instynkty; emanacją zła jest jeden z nich, być może ciągle ten sam, bezwieczny. Książkę czyta się z zapartym tchem, aczkolwiek trzeba być bardzo uważnym śledząc losy poszczególnych związanych i wyrastających z siebie postaci.

Są takie książki, które potrafią zaskoczyć cię koncepcją, narracją i fabułą. O takich książkach pisze się najtrudniej. I taką książką jest "The Map" Barbary Sadurskiej (przekład z polskiego : Kate Webster). Ja miałam przyjemność czytać angielskie wydanie, od wydawnictwa Terra Librorum.
Polskie wydanie ukazało się w wydawnictwie Nisza.
Wymagająca to lektura i trudna do zrecenzowania.
Nie ma tu chronologii, a historię tworzy siedem opowiadań. Oddzielne historie łączy mapa piętnastowiecznego kartografa, weneckiego mnicha Fra Mauro i artefakty, medalion i akwaforta. Mimo, że czytelnika przez historię wiedzie mapa, to działać on musi sam, wg własnej idei. Trzeba wysilić się, użyć swojej wyobraźni i inteligencji, aby poukładać sobie tę historię i zinterpretować ją, według własnego czucia.
Intrygująca to opowieść. Miałam momenty "wow", momenty zachwytu, bo autorka potrafi zafascynować.
Mamy tu mnogość postaci, prawdziwych i tych z wyobraźni, mnogość zdarzeń, podróż przez wieki, a jednocześnie tak niewiele miejsca, by to wszystko spiąć w całość.
Czym jest mapa? - rysunkiem świata, planem miasta, które nie powstało, drogą do piekieł...
Jest przedmiotem pożądania, który wyzwala w ludziach pierwotne instynkty. Artefaktem, który budzi w ludziach to, co najgorsze. Żądzę posiadania, przemoc, okrucieństwo, zbrodnię...
Wieki się zmieniają, a człowiek nie.
Wiele tu niedopowiedzeń, urwanych zdań pozostawiających czytelnika z niedostatkiem.
Tu jesteś...