Neuroróżnorodność na polskich uczelniach

Neuroróżnorodność to zjawisko coraz wyraźniej obecne w życiu społecznym. Jego istotę stanowi zróżnicowanie ludzkiej populacji pod względem przebiegu rozwoju i działania mózgu oraz związanych z tym sposobów doświadczania świata i funkcjonowania w szkole, na uczelni, w pracy czy związkach interpersonalnych. Źródłami tej różnorodności są zarówno zmienność genetyczna, jak i czynniki środowiskowe. Szacuje się, że do grupy osób ze zdiagnozowaną neuroatypowością należy około 15–20% populacji, w tym osoby w spektrum autyzmu, z ADHD/ADD (attention-deficit/hyperactivity disorder / attention deficit disorder), dysleksją, dyskalkulią, dyspraksją czy zespołem Tourette’a (Doyle, 2020). Osób niezdiagnozowanych, przejawiających jednak neuroatypowe charakterystyki w stopniu istotnie wpływającym na ich sytuację, może być znacznie więcej.
Świadomość istnienia neuroróżnorodności i wiedza na jej temat otwierają nowe perspektywy w sposobie myślenia o innych ludziach i relacjach społecznych, a nierzadko także o sobie samym. Koncept neuroróżnorodności uwalnia od czysto medycznego ujmowania spektrum autyzmu, ADHD, specyficznych trudności w uczeniu się i innych tego typu zjawisk. W zamian uwypukla znaczenie, jakie ma dostosowanie środowiska do różnorodnych indywidualnych potrzeb, oraz wskazuje rolę, jaką to dostosowanie odgrywa w kontekście rozwoju i realizacji życiowych zamierzeń poszczególnych osób, a w efekcie – celów i procesów społecznych. [...]

Publikacja jest raportem z największego jak dotąd badania sytuacji studentów neuroatypowych, przeprowadzonego przez interdyscyplinarny zespół specjalistów z siedmiu polskich uczelni, którzy na co dzień naukowo zajmują się problematyką spektrum autyzmu i innych zagadnień z obszaru nieneurotypowego rozwoju.

Opracowanie dostarcza bogatych informacji na temat przebiegu studiowania, aktywności na uczelni, doświadczanych problemów, zgłaszanych potrzeb i otrzymywanego wsparcia oraz zagadnień związanych z kontekstem społecznym i zdrowiem psychicznym. Poszerza wiedzę na temat studentów neuroatypowych i może pomóc w budowaniu ogólnego portretu współczesnych studentów polskich uczelni.